Dünya Ekonomisi
TERCÜME: Yapay Zekânın İstihdam Üzerindeki Etkileri
AI Kullanımı ve Meslek Gruplarına Etkisi Anthropic, yapay zekânın iş gücü üzerindeki etkilerini anlamak için “Anthropic Economic Index” adı…

AI Kullanımı ve Meslek Gruplarına Etkisi
Anthropic, yapay zekânın iş gücü üzerindeki etkilerini anlamak için “Anthropic Economic Index” adı verilen yeni bir girişimi hayata geçirdi. Yapılan analizler, AI’nin gerçek dünyadaki kullanımına dair verileri ortaya koyarak hangi meslek gruplarında ve hangi oranlarda entegre edildiğini görüntülemeyi amaçlıyor.
İlk rapor, Claude.ai platformunda yapılan milyonlarca anonimleştirilmiş görüşmenin incelenmesiyle hazırlandı. Bu analiz, yazılım geliştirme ve teknik yazım alanlarında yoğun bir AI kullanımı olduğunu gösteriyor. AI’nin mesleklerde kullanım oranlarına dair dikkat çekici bulgular şu şekilde:
- AI, mesleklerin yaklaşık %36’sında işlerin en az %25’inde kullanılıyor.
- Mesleklerin sádece %4’ü AI’yi işlerinin %75’inden fazlasında kullanıyor.
- AI kullanımının %57’si “artırma” (augmentation) olarak gerçekleşiyor; yani insanlarla iş birliği yaparak görevleri daha verimli hale getiriyor. %43’lük bir kısım ise “otomasyon” (automation) olarak sınıflandırılıyor, yani AI tamamen bağımsız olarak görevleri yerine getiriyor.
AI Kullanımının Meslek Dağılımı ve Etkileri
Claude.ai kullanım verilerine dayanarak hazırlanan rapor, AI’nin hangi meslek gruplarında daha yaygın kullanıldığını ayrıntılı bir şekilde inceliyor. AI kullanım oranları açısından en çok etkilenen meslek grupları şu şekilde:
- Bilgisayar ve Matematik Alanları: Kullanım oranı %37,2 olup, yazılım düzenleme, hata ayıklama ve ağ sorunlarını giderme gibi görevlerde AI’den faydalanılıyor.
- Sanat ve Medya: %10,3 oranıyla çeşitli yazım ve düzenleme işleri için AI kullanılıyor.
- Eğitim ve Kütüphane Hizmetleri: %9,3 oranında AI desteği alıyor.
- Ofis ve Yönetim Destek Hizmetleri: %7,9 kullanım oranıyla döküman düzenleme ve veri işleme gibi alanlarda yer alıyor.
- Yaşam Bilimleri: %6,4 oranında AI ile destekleniyor.
- Finans ve İş Alanları: %5,9 kullanım oranıyla diğer alanlara kıyasla daha az AI kullanıyor.
Fiziksel emek gerektiren mesleklerde AI kullanımının son derece düşük olduğu görülüyor. Örneğin, tarım, balıkçılık ve ormancılık alanlarında AI kullanımı sadece %0,1 oranında bulunuyor.
AI Kullanımı ve Maaş Seviyeleri
Raporda AI’nin kullanımı ile meslek gruplarının ortalama maaş seviyeleri arasındaki ilişki de inceleniyor.
- Orta ve yüksek gelirli mesleklerde AI kullanımı daha yaygın. Bilgisayar programcıları ve veri bilimcileri AI’yi en yoğun şekilde kullanan gruplar arasında yer alıyor.
- Düşük gelirli işlerde ve en yüksek maaşlı mesleklerde AI kullanımı görece düşük seyrediyor. Örneğin, fiziksel el becerisi gerektiren işler (berberlik, kuaförlük vb.) ve tıbbi uzmanlıklar (kadın doğum uzmanları vb.) AI tarafından en az desteklenen meslekler arasında bulunuyor.
AI’nin iş dünyasına olan etkilerinin zamanla artması beklenirken, bu yeni teknolojinin tamamen işleri devralmaktan ziyade, insanlarla iş birliği yaparak çalışma modellerini dönüştüreceği görülüyor. Anthropic Economic Index’in ilerleyen dönemlerde yapacağı yeni analizlerle AI ve iş gücü arasındaki ilişkilerin daha detaylı olarak incelenmesi planlanıyor.