ANALİZ: Trump Hükümeti İçinde Tarife Anlaşmazlığı

Donald Trump’ın başkanlık dönemindeki en tartışmalı politikalarından biri olan tarifeler, özellikle Çin ile olan ticaret savaşında etkilerini göstermeye devam etmektedir. Son dönemde, Trump’ın tarifelere yönelik yaklaşımı, sadece küresel piyasalarda değil, kendi hükümetinin içinde de derin ayrılıkların yaşanmasına sebep olmuştur. Bu bağlamda, Trump’ın ticaret danışmanı Peter Navarro ve Tesla CEO’su Elon Musk arasında yaşanan açık çekişme, bu politikaların hem ekonomik hem de siyasi boyutlarda yaratacağı olası etkileri gözler önüne sermektedir.

Elon Musk, tarifelerin Tesla ve benzeri üreticiler üzerindeki zararlarını dile getirirken, Trump’ın ticaret politikalarının geleceği hakkında endişelerini dile getirmiştir. Musk, Trump’ın ticaret danışmanı Peter Navarro’yu “bir torba tuhaflık” olarak tanımlayarak, bu tartışmaların ne kadar derinleştiğini ortaya koymuştur. Musk’ın bu açıklamaları, Trump’ın ticaret politikasına olan desteği sorgulayan bir halk kitlesinin arttığını göstermektedir.

İç Çatışmalar ve Yönetim Stratejileri

Trump yönetiminin içindeki çatlaklar giderek daha belirgin hale gelmiştir. Başkanlık danışmanları ve ticaret politikalarının en güçlü savunucuları arasında, bu politika üzerine büyük fikir ayrılıkları bulunmaktadır. Peter Navarro’nun tarifeleri savunurken izlediği katı ideolojik yaklaşım, bazı kesimlerde tepki yaratmıştır. Elon Musk, bu politikaların ülke genelindeki üretimi olumsuz etkileyebileceğini ve özellikle otomotiv endüstrisinin zarar görebileceğini savunmaktadır. Tesla’nın hisselerindeki %45’lik düşüş, Musk’ın bu konuda haklı olduğunu gösterir nitelikte olup, ülkedeki büyük üretici firmaların da bu tarifelerden olumsuz etkilendiği anlaşılmaktadır.

Bu çatışma, sadece Musk ve Navarro arasında değil, Trump’ın kendi politikalarını destekleyen diğer hükümet yetkilileri arasında da gerilimlere yol açmıştır.

Tarife Takımı ve Ekonomi Takımı Arasındaki Çekişme

Raymond James Yönetici Direktörü Ed Mills, Beyaz Saray’daki tarife ve ekonomi politikaları arasındaki gerilimi şu şekilde özetliyor: Tarife Takımı, ABD Ticaret Temsilcisi Robert Lighthizer, Peter Navarro ve James Greer gibi isimlerden oluşurken, Ekonomi Takımı ise Scott Bessant, Kevin Hassett gibi ekonomi odaklı isimlerden oluşuyor. Mills, son bir ayda Tarife Takımı’nın tamamen kontrolü ele aldığını ve bu durumun piyasalar üzerinde negatif bir etki yarattığını belirtiyor. Ancak, Bessant’ın son açıklamaları ve müzakerelerdeki etkisiyle Ekonomi Takımı’nın geri dönmeye başladığını ifade ediyor.

Bu durum, hem ekonomistler hem de yatırımcılar için önemli bir gösterge teşkil ediyor. Eğer Ekonomi Takımı’nın etkisi sürerse, piyasa tepkilerinin daha olumlu olacağı düşünülüyor. Ancak, Tarife Takımı’nın hala güçlü bir şekilde etki göstermesi, ekonomik belirsizliklerin devam etmesine neden olmaktadır.

Tarifeler ve Piyasa Tepkileri

Ed Mills, geçtiğimiz seçim sonrası Amerikan hükümetinin dünya çapında %10 oranında evrensel bir tarife uygulaması ve Çin’e %145 oranında bir tarife uygulama planlarıyla ilgili olarak, bu gelişmenin çok büyük bir piyasa tepkisi yarattığını belirtiyor. Raymond James tarafından yapılan hesaplamalara göre, geçtiğimiz hafta açıklanan tarifelerin toplam değeri yaklaşık 600 milyar dolar olarak kaydedildi. Bu tarifeler, Çin’e uygulanan %145’lik oranın ve dünya genelindeki %10’luk oranların birleşmesiyle, 850 milyar dolara kadar çıkabiliyor. Bu durum, son 100 yılın en yüksek tarifelerinden biri olarak nitelendirilmektedir.

Bununla birlikte, bu yüksek tarifelere rağmen piyasa, bu gelişmelere hâlâ uyum sağlamakta zorlanıyor. Mills, önümüzdeki 90 gün içinde piyasaların, bu belirsizliğin ardından daha fazla netlik bekleyeceğini belirtiyor. İki ana ihtimal olduğu düşünülüyor: ya Trump bir geri adım atacak ve ticaret anlaşmalarına devam edilecek, ya da Tarife Takımı’nın baskısıyla ticaret ilişkileri dünya çapında yeniden şekillenecek.

Vergi İndirimlerinin ve Tarife Politikalarının Yatırımlar Üzerindeki Etkisi

Ticaret savaşlarıyla ilgili belirsizlikler, yatırımcıları sadece ticaret politikalarına değil, aynı zamanda vergi indirimlerine de yönlendiriyor. Mills, Beyaz Saray’daki vergi kesintileri üzerine yapılan görüşmeleri değerlendirerek, Kongre’nin vergi kesintilerini hızla yasalaştırması gerektiğini ifade ediyor. ABD Temsilciler Meclisi, geçtiğimiz günlerde, vergi kesintileri ve borç tavanı artırma kararlarıyla ilgili bütçe tasarısını oyladı. Ancak, bu tasarının nihai bir yasa haline gelmesi için hala zaman var. Mills, vergi kesintilerinin 2017 yılına ait vergi reformlarının kalıcı olarak uzatılması ve bazı yeni düzenlemeler içermesi bekleniyor. Bu düzenlemeler arasında, sosyal güvenlik, ücret artışı ve kurumsal vergi indirimlerinin yer alması planlanmaktadır. Yatırımcılar, bu vergi kesintilerinin ekonomiye ek bir teşvik sağlayarak, piyasalar üzerinde olumlu bir etki yaratabileceğini umut etmektedir.

Piyasaların Tarife Politikaları Karşısında Duyduğu Endişe

Tarife politikaları, piyasalar üzerinde yalnızca kısa vadeli bir etki yaratmakla kalmamış, uzun vadeli ekonomik büyüme üzerinde de belirsizlik yaratmaktadır. Mills, mevcut durumda vergi kesintilerinin ve ticaret savaşlarının uzun vadeli büyüme için önemli riskler taşıdığını ifade ediyor. Tarife politikaları, özellikle teknoloji ve AI sektörlerinde yoğunlaşan ABD şirketlerinin küresel pazarlarda rekabet gücünü zayıflatabilir. Bu, şirketlerin gelirlerini azaltabilir ve istihdam üzerinde olumsuz etkiler yaratabilir. Öte yandan, bu tür politikalarla global ticaretin yeniden düzenlenmesi, bazı sektörlerde büyüme fırsatları yaratabilir. Ancak bu fırsatlar, özellikle gelişmekte olan ülkelerle ticaretin artmasıyla sınırlı olacaktır.