Borsa
SABAH Analizi: Ons altın ‘depara’ kalktı; gram altın rekora doymuyor
Trump bir günde fikir değiştirdi, ek gümrük tarifeleri Şubat'ta başlayabilir
Trump yine gümrük tarifesi sayıklamaya başladı
ABD Başkanı Trump, Çin, Kanada ve Meksika’ya karşı sert ticaret tarifeleri uygulamayı planladığını açıkladı. Ayrıca Trump, Avrupa Birliği’ne karşı da yeni tarifeler getirme tehdidinde bulunarak, AB’nin ABD ile adil bir ticaret yapmadığını ve bu tarifelerin gerekli olduğunu savundu. Çin’e yönelik %10 oranında ek bir gümrük vergisi uygulamayı düşünen Trump, bunun Çin’den Meksika ve Kanada üzerinden ABD’ye gelen fentanil krizini engellemek için bir önlem olduğunu belirtti. Ayrıca, Kanada ve Meksika’nın göçmen ve uyuşturucu kaçakçılığı konularında daha sıkı önlemler alması gerektiğini vurguladı.
Trump, 1 Nisan’a kadar ticaret açıkları ve adil olmayan uygulamalarla ilgili kapsamlı raporlar hazırlanmasını talep ederken, piyasaların kısmen rahatlamasına rağmen bu tehditler, ticaret anlaşmalarını ve özellikle tarım sektörünü derinden etkileyebilecek bir gerginlik yaratıyor. Çin ve diğer ülkelerle adil ticaretin sağlanması adına bu tarifelerin “zorunlu bir adım” olduğunu belirten Trump, ticaret politikasında geri adım atmayacağının sinyallerini verdi.
ABD Yapay Zeka’ya dev yatırımlar planlıyor
Öte yandan, Trump, yapay zekâ altyapısını geliştirmek için özel sektör tarafından 500 milyar dolara kadar yatırım yapılacağını açıkladı. Trump, OpenAI, SoftBank ve Oracle’ın ortak girişimi olan “Stargate” projesi kapsamında, ABD’de 20 veri merkezi inşa edileceğini ve 100bin’den fazla istihdam yaratılacağını belirtti. İlk veri merkezlerinin Teksas’ta inşaatına başlandığı açıklandı. Projenin, sağlık hizmetlerinden ulaşım elektrifikasyonuna kadar birçok sektörde yapay zeka kullanımıyla dönüşüm yaratması bekleniyor. Yatırımın bir kısmı hemen devreye alınırken, kalan bütçe önümüzdeki dört yıl içinde kullanılacak. Bu hamle, ABD’nin yapay zeka alanında rekabet gücünü artırmayı hedefliyor.
Dış piyasalarda Ticaret Savaşı fiyatlanıyor
Trump’ın açıklamaları ticaret savaşları endişesini ön plana çıkarırken, bu sabah küresel piyasalarda hâkim olan fiyatlama da bunu yansıtıyor. Yükselişini peş peşe dördüncü haftaya taşıyan ons altın 2,750 dolar seviyesini aşarak tüm zamanların zirvesinin görüldüğü Ekim ayının son haftasına geri dönerken, petrol fiyatlarının ise gerilediğini görüyoruz. Altın konusunda tonumuz uzun bir süredir pozitif seyrederken, petrol konusunda da olumsuz tonumuzu korumaya devam ediyoruz.
Geride bıraktığımız haftalarda Rusya’ya uygulanan yaptırımlar neticesinde 82 dolara seviyesine kadar yükselen Brent bu sabah 78 dolar seviyelerine kadar geriledi. Trump’ın fosil yakıt üretimi ve sondajı teşvik eden kararları, ABD – Rus ilişkilerinin korkulduğu kadar sorunlu olmayacağı ve jeopolitik risklerin azalmaya yüz tutması ama en önemlisi Çin’de yaşanan borç sorunları ve deflasyon riski nedeniyle petrol fiyatlarında aşağı yönlü bir hareket ihtimâlini daha olası görüyoruz.
Türkiye piyasalarında neler oluyor?
Türkiye cephesinde ise, USDTRY kurunun 35,62 seviyesine kadar hafif de olsa yükselmesi, altının bu sabah sert hareketi ile birleşince, gram altın TL bazında 3,150 seviyesine yükselerek yeni bir rekor tazeledi. Öte yandan, EURUSD paritesinin 1,04 seviyesinin üzerine yükselmesi ile EURTRY kuru anlamlı oranda artış kaydederek psikolojik 37,00 seviyesinin üzerine yükselmek suretiyle son iki ayın zirvesini test etti. EUR cephesinde yaşanan anlamlı yükselişleri satış fırsatı olarak okuyacağımızı daha önce belirtmiştik.
BİST Banka endeksi dün %1,4 yükselirken, BİST100 ana endeksi ise günü %0,3 oranında düşüş ile tam da 10bin endeks seviyesinden tamamladı. Endeksin bir türlü aradığı itici rüzgârı bulamadığını görüyoruz. TCMB’nin 2025 yılına faiz indirim hikâyesi ile başlamasının yanı sıra başarılı geçen ihalelerinin de yardımı ile TL cinsi tahvil faizleri ikincil piyasada gevşemeye dün de devam ederken, son dört iş gününde iki yıl vadeli gösterge tahvilin bileşik faizi %1’den fazla gerileyerek %38,50 seviyesini test etti.
TCMB 250 baz puan faiz indirecek
Dün TÜİK Türkiye’de konut satışları açıkladı. 2024 yılında geçen yılın aynı ayına göre %20,6 artış kaydeden konut satışları böylelikle 2022 yılındaki performansını da yakalamış oldu. Gerileyen faiz ortamında, konut yatırımının 2025 yılında önemli bir finansal tercih olacağını bültenlerimizde mütemadiyen kaleme alıyoruz. Yarın TCMB’nin olağan PPK toplantısından da 250 baz puan faiz indirimi beklediğimiz hatırlatalım.
Hazır konuttan söz etmişken, okulların tatil olması nedeniyle ziyaretçi sayısında yoğunluğun arttığı Bolu Kartalkaya kayak merkezinde bulunan Grand Kartal Otelde çıkan yangında hayatını kaybedenlerin sayısı 76’ya yükseldi. Grand İsias Hotel’de yaşanan trajedinin acısı henüz tazeyken, benzer bir facianın tekrar yaşanması, ihmaller zincirinin insan hayatını ne kadar değersizleştirdiğini bir kez daha gözler önüne seriyor. Bu tür felaketlerin tekrar etmemesi için gereken derslerin alınması ve insan güvenliğini önceliklendiren önlemlerin acilen hayata geçirilmesi gerekiyor!
Wall Street’te ralliye devam, Asya’da karışık seyir
ABD borsaları dün geceyi yükselişle tamamladı. Netflix’in hisse değeri, açıklanan güçlü finansal sonuçlar ve rekor abone artışı sayesinde %13 oranında yükseldi. Bu artış, şirketin piyasa değerine yaklaşık 50 milyar dolar ekledi. Ayrıca, son bir yılda Netflix hisseleri %77’den fazla artış göstererek, aynı dönemde S&P 500’ün %24’lük artışını geride bırakırken, yatırımcılar nezdinde büyük bir güven kazandığını ve piyasa liderliğini güçlendirdiğini gösterdi.
Bu sabah Asya borsalarında ise karmaşık bir seyir görüyoruz. Tarife endişesi ile Şangay borsası %0,85 aşağıda işlem görürken, Hong Kong borsası ise %1,3 düşüşle başı çekiyor. Gösterge endeks Tokyo borsası ise, ABD Başkanı Trump’ın yapay zeka altyapısını finanse etmek için 500 milyar dolara kadar özel sektör yatırımı yapacağını açıklamasının ardından %1,4 yükselişle ön plana çıktı. Trump ayrıca Musk’tan TikTok’un satın alınmasında destek istediğini de not edelim.
Yazar: Kıbrıs İktisat Bankası, Emre Değirmencioğlu