FÖŞ yazdı:  Riskli varlıklarda kan banyosu bitmedi

Gerçekten çılgın bir dünyada yaşıyoruz. Trump ve Musk her gün kendilerini manşet yapacak bir hınzırlık bulurken, jeo-politik risk algısı da hergün yükseliyor.   Zelensky’nin ABD ve Suudi Arabistan tarafından kotarılan geçici ateşkesi kabul üzerine, top Kremlin’in sahasına şutlandı. Rusya’nın ateşkes önerisini kabul etmeyeceği haberleri yaygın.  Bu durumda, Trump’ın yakında Putin’le de bozuşup, Rus enerji ve ham madde ihracatına yaptırım uygulaması söz konusu.  İsrail Trump desteğinden iyice şımarıp, gözünü Suriye’ye de dikerken, ABD’nin İran’la bilek güreşi daha başlamadı bile.

Trump’ın hergün yaptığı zig-zaglar yakında dünya ekonomisini vurabilir. Wall Street başta, riskli varlıkların Trump’ın antikalıkların fiyatladığını söylemek mümkün değil. Salı akşamı Wall Street hisseleri bu ay ikinci kez tüm dünyayı sarabilecek bir panik atağının eşiğinden döndü. Trump, Truth Social’da Kanada’ya kızarak, gümrük vergilerini %25 değil, %50 artıracağı tehdidini savurdu. Ancak, birkaç saat sonra bunu geri aldı.  Perşembe öğle saatlerinde ise Asya’dan sonra Avrupa borsaları da satıştaydı.

Bu satışlar Mart’ta bitmez.   Yatırımcıların henüz fiyatlamadığı noktaları sıralayayım size:

• Moody’s Analytics, küresel ekonominin artan belirsizlikler nedeniyle daha kırılgan hale geldiğini belirterek, 2025 ve 2026 büyüme tahminlerini yüzde 2,4’e çekti. ABD’deki yavaşlama, Avrupa’daki durgunluk ve Çin’in zayıf performansı, küresel ekonomiyi baskılayan temel faktörler olarak öne çıkıyor. Finansal piyasalardaki dalgalanmalar ve ticaret gerilimleri ise riskleri artırıyor. Dünya ekonomisinin ivme kaybetmesi, şirket karlarını da olumsuz etkiler.
• 2 Nisan’da yeni gümrük vergileri ve misillemeler devreye girecek. Trump sık sık zig-zag çizdiği için bu şokun henüz fiyatlamalarda yer almadığı düşüncesindeyim.
• Perşembe günü itibarıyla Beyaz Saray’a Eylül’e kadar ek harcama yetkisi verecek tasarının akıbeti belli değildi. Temsilciler Meclis’nde yasa çok az bir oy farkıyla geçti, ama Cumhuriyetçiler’in Senato’da yasaya destek verecek 7 Demokrat bulması kolay olmayacak.  Demokratlar genelde federal hükümetin kepenk kapatmasına karşı oy kullanırlar, ama ABD’nin gittikçe gerilen siyasi ortamında bunu garanti edemem. Federal hükümet paydos ederse, piyasalarda oldukça sert bir satış dalgası başlayabilir.
• Salı akşamı itibarıyla türev piyasalar Fed’den 80 baz puan civarında faiz indirimi fiyatlıyordu. Bu görüşe kesinlikle katılmıyoruz. Powell ve bazı Fed guvernörlerinin açıkça ifade ettiği gibi Tarife Savaşı bitip, büyüme ve enflasyona etkisi ölçülmeden, Fed faiz indiremez.  Mart FOMC toplantısı sonrası yapılacak açıklamada bu görüşün kuvvetle vurgulanacağı düşüncesindeyim ki, riskli varlıklar için bir şok daha teşkil edebilir.

• Avrupa’da enflasyon baskıları yeniden güçleniyor. Salı günü AMB Başkanı LaGarde şu açıklamayı yaptı: “Euro bölgesi ekonomisinin ticaret, savunma ve iklim konularından kaynaklanan istisnai şoklarla karşı karşıya olduğunu, bunun da muhtemelen enflasyon oynaklığını artırdığını ve fiyat artışının daha kalıcı hale gelmesi riski yükseliyor” . Yani, AMB’nın bu yıl kaç kez faiz indireceği de
• Çin deflasyonda. Uzmanlar Komünist Parti’nin bu veriden korkarak iç talebi güçlü şekilde teşvik edecek mali destekleri benimseyeceği görüşünde. Ben yeterli kanıt göremiyorum. Çin tamamlanmamış konut inşaatların üstlenip, vergi indirimine gidinceye kadar da ekonomis itoparlanmaz.  CNBC şöyle yazdı:  “Çin’in Ocak-Şubat dönemindeki ihracatı, bir yıl öncesine göre ABD doları cinsinden %2,3 arttı ve Reuters anketinde %5’lik artış beklentilerini önemli ölçüde gerisinde kaldı. LSEG verilerine göre bu, ihracatın yıllık bazda sadece %1,5 arttığı geçen yılın Nisan ayından bu yana en yavaş büyüme oldu. LSEG verilerine göre ithalat, 2025’in ilk iki ayında yıllık bazda %8,4 düşüşle piyasaları şaşırttı ve Temmuz 2023’ten bu yana en keskin düşüşü kaydetti”. İthalattaki daralma Mart ayında da sürerse, Çin’in büyüme tahminleri aşağı revize edilir, tüm Latin Amerika ve DAX sarsılır.
• GOP özelinde, Trump’ın henüz Çin dışında ABD’yle büyük ticaret fazlası veren Asya ülkelerine yaptırımlarını görmedik. Natixis’e göre, gümrük vergilerinin Hindistan’dan Güney Kore’ye kadar dev ekonomilerde etkisi belirsiz. Eğer Trump Çin’den kaçan üreticileri de cezalandırmaya karar verirse, net etki şok yaratabilir.

Uzun lafın kısası, riskli varlıklarda satışların EN AZINDAN Mart ve Nisan’ın ilk yarısında sürmesi olası. Ancak, Ticaret Savaşı’nın Kur Savaşı’na dönüşmemesi halinde, hatırı sayılır büyüme veya kur şokları beklenmiyor. Ticaret Savaşları enflasyonu bir miktar yükseltip, büyümeyi de frenleyecektir, fakat finansal piyasalardan reel ekonomiye sıçrayan bir kriz beklemiyorum.

Türkiye bu hikayenin neresinde diye sorarsanız, biz yağlı güreşleri seyredip mısır patlağı yiyen seyirciyiz. ABD ve Çin’e ihracatımız önemsiz miktarda, Erdoğan’la Trump iyi geçiniyor ve büyük merkez bankaları faizler konusunda ne halt ederse etsin, TCMB’de güçlü TL politikasını savunacak cephane mebzul.  İşte bizim hikayemiz bu: Küresel it dalaşının uzağında, oldukça yüksek carry ve hisse senedi getirisi vadeden sakin bir limanız.

Atilla Yeşilada ve Güldem Atabay tarafında kaleme alınan özel raporlarımıza abone olmak ister misiniz?  Abonelik ücretlidir.  Koşulları öğrenmek için  bize e-mail atın:  [email protected]