Çetin Ünsalan Yazdı: ‘Topu taca atan paket…’
14 Mayıs 2024Günlerdin açıklanacağı söylenen tasarruf paketi beklentileri tam karşıladı. Yani bolca nasihat, ölçülemez beylik laflarla gelen temenniler, gerçekçi anlamda söz edilmeyen verimlilik kavramı ve ilave olarak ‘çalışmalara devam ediyoruz’ mesajı. Yani koca bir hiç.
Bu hiçlik içerisinde, paketin ardından açıklama yapan reel sektör temsilcileri neyi gördüler, neyi anladılar ki memnuniyetlerini dile getiren açıklamalarda bulundular? Aslında bu Türkiye’de meselelerin ne kadar ezbere tartışıldığını ve yorumlandığını bir kez daha bize kanıtladı.
Öncelikle yapılan açıklamalarda ‘bunlar da olsun’ denilecek maddelerin, tasarruf tedbirlerinin kendisiymiş gibi anlatılması, ortada herhangi bir kamu tasarrufu niyeti olmadığının çok açık göstergesi.
Herhangi bir fayda / maliyet hesabına dayanmayan, ortaya rakam koymayan, verimlilik hesabı paylaşmayan, kısıntı ile tasarrufu karıştırmış bir akıl karışıklığı içinde, kamuoyunun beklentilerinin aksine bom boş bir niyet manzumesinden öteye gitmeyen ve sadece laf kalabalığından ibaret açıklamanın tatminkar bulunması mümkün değil.
İş dünyamız bunun neresinden tatmin oldu açıkçası bilemiyorum. Harcamaları görmezlikten gelen ama yatırımlara neşter vuran, bugüne kadar bu harcamaların neden yapıldığını açıklamayan bir izahat ortada duruyor.
Mesele kamunun kullandığı araçlardan bir örnek vereyim. Siz şayet sayısı gözle bile tespit edilemeyen konvoylardan bahsetmek yerine, bir ilin tarım il müdürlüğünün personelinin sahaya gittiği aracı kesecekseniz buna tasarruf değil, kısıntı denir.
Gereksiz ve görev dışı kullanılan araçlara yönelik tespitlerini paylaşmak yerine personel servislerinden kesintiye gidiyorsanız, bunu tasarruf olarak açıklayamazsınız. Burada örneğin servis optimizasyonu konuşuyor olsaydınız, ki yerli yazılımlar var bu alanda, sizin tasarruf odaklı bir verimlilikten söz ettiğinizi düşünebilirdim.
Ama servisleri kaldırmaktan bahsediyorsanız, ona sadece kısıntı denir ve sosyal yansımalarından, verimlilik hesaplarına kadar çok daha büyük zararlara neden olur. ‘Yap işlet devret’leri masaya yatırmayıp, buradaki kullan kullanma ödemelerden söz etmeyip, hali hazırda yürüyen işlerin ödeneğinde kesintiye gidiyorsanız, bunu da toptancı bir zihniyetle, yani öncelikler belirlemeden yapıyorsanız, aslında uygulamaya koymayacaksınız anlamı çıkar.
Özetle ekonomi yönetiminin her konuda olduğu gibi yanlış tavrı burada da ortaya çıktı. Veri çağında, verilere ve sonuçlarına dayanan bir fizibiliteden, önceliklerden, doğru kurgulanmaktan ve kayıp kaçaklardan bahsetmiyorsanız, sadece konuşmakla yetinmiş ve kamuoyu algısına oynuyorsunuz demektir.
Anlaşılan o ki, bu toplantı öncesinde yapılan çalışmaların temasını ne yapacaklarından çok, ne söyleyecekleri oluşturmuş. Ve ne yazık ki ortaya konulan tavır, ülkenin enflasyon, işsizlik ya da bir başka verisi kadar inandırıcı olmaktan öteye gidememiştir.
Tüm Yazarlar
