Çetin Ünsalan Yazdı: ‘Asgari ücret ayıbı…’
16 Ekim 2024Ekim ayının ortasına geldik ve asgari ücret tartışmaları başladı bile. Türk-İş Başkanı’nın bu konudaki serzenişini anlıyorum. Rakam telaffuz edildiği anda zamlar gelmeye başlıyor demesi bence önemli ve dikkate alınması gereken bir uyarı.
Ama o zaman bu konuyla ilgili ciddi problem var demektir. Gelmeyen maliyetin zammı yapılıyorsa, bir sendika başkanının bunun yakınanı değil, takipçisi olması gerekmez mi? Ayrıca konuyu böyle kapatmak yerine, asgari ücretin ortalama ücret olmaktan çıkarılmasından, işveren maliyetinin hafifletilmesine kadar önlemleri konuşuyor olması lazım.
Ne var ki, şimdiden yol yapılıyor. Asgari ücretin ne kadar olacağının tartışılmaya başlaması, yine ortalama ücret olması özelliğinin değişmeyeceğini bize gösteriyor. Hatta komisyon kurulmadan ortada rakamların telaffuz edilmesi de artık bir alıştırma gibi gözüküyor.
Fakat Mehmet Şimşek ve ekibinin tavrına bakarsanız bu işi 20 bin TL civarında çözmeye çalıştıklarını görürsünüz. Kamuoyuna alıştırılmaya çalışılan 25 bin – 30 bin rakamlarının da zemin oluşturma çalışması olduğu çok belli.
Satın alma gücünü tamamen yitirmiş ve bir önceki sene zaten kimsenin inanmadığı enflasyonun bile altında zam almış insanların, 30 bin kriterleri ile tartışılıp, muhtemelen 22 bin 500 civarında bir rakama park edilmesi için algı yönetimi yapılıyor.
Ortada çok büyük bir ayıp var. Bugün itibariyle açlık sınırının altında kalmış bir rakamın, Şubat 2025’te cebe girecek halini, komisyonu da devre dışı bırakarak tartışmak ve iyi niyeti zorlayan ölçüde algı oluşturmak ayıptır.
Öncelikle insanların geçinemediği gerçeğini kabul etmek gerekiyor. Çünkü ortadaki enflasyon rakamının bile, bugün itibariyle açlık sınırının altında kalan asgari ücret üzerinde değerlendirmesi yapıldığı gerçek olmadığı çok belli.
Bunu bile dikkate almayan, aklımdaki enflasyon kriterini uygulayacağını söyleyen ekonomi yönetimi, önce kâğıt üzerinde enflasyonu düşürüp, sonra da yol alındığını anlatarak insanlardan fedakârlık bekleyecek; çok belli.
Zira bunu niyet okuma olarak nitelendirmeyin. Açık bir biçimde bizzat bakan ve Merkez Bankası Başkanı tarafından dile getiriliyor. İş dünyasının işveren kanadı da, muhatabına bir şey söyleyemediği için, ağır yüklerin sorumluluğunu açlık sınırının altında çalıştırdığı insanlara yüklemenin yolunu yapıyor.
Türkiye’de ekmek meselesi artık tartışmasız bir numaralı başlık haline gelmiştir. Bunu da rakamlarla ilgili izanın kaçtığı, mukayese yapılamadığı ve hiçbir şeyin fiyatına yetişilemediği bir ortamda, baştan tartışıyor olmak, hatta tartışmaktan çok, ortam hazırlayan ve algı yöneten bir tavra bürünmek işin tadını kaçırıyor.
Çok net olan bir şey var ki, asgari ücretin Şubat 2025 itibariyle en az yoksulluk sınırının yarısı olması, işverenin gerçekten desteklenmesi ve asgari ücretin ortalama ücret olmaktan çıkarılması gerekir. Bunun dışındaki tüm tartışmalar niyetlidir.
Tüm Yazarlar
