Çetin Ünsalan: Glamping şehirler kuralım

Türkiye hızla bir barınma krizine doğru koşuyor. Bir tarafta yetişilemeyen kira ya da satın alma için fiyatlar, öte tarafta deprem ve afet gerçeği, bir yandan da finansman ile ilgili problemler zamanı da kötüye kullanan halimizde önümüzde duruyor.

Oysa bugünkü teknoloji ve yeni yaklaşımlar içinde çok kısa sürede, sağlıklı ve kalıcı olarak yeni bir ülke fotoğrafı yaratmamız mümkün. Glamping kavramını duydunuz mu bilmiyorum. Son dönemin turizm akımı…

İçinde her türlü konforun da yer aldığı modern çadırlar olarak nitelendirilen, ama farklı malzemelerle kalıcı konutlara da ortam hazırlayan bir trend… Öncelikle işin turizm tarafını, doğa güzelliği bakımından son derece avantajlı olan ülkemiz için tartışmak durumundayız.

Ama burayı biraz incelediğinizde sorunlarımızın çözümünün de buradan geçtiğini görüyorsunuz. Türkiye’nin yapılaşma adına bir özelliği var. Coğrafyasının çok kısıtlı bir bölümünde ve üst üste yaşıyor. Buna niteliksiz yapılaşma faktörünü de etkilediğimizde altyapıdan bina güvenliğine kadar birçok problemi önümüze getiriyor.

Oysa yapılaşmamızı yaygınlaştırdığımızı düşünsenize…. İnsanların tek katlı binalarda yaygın, şehirlerde yaşaması neden zor olsun? Bir turizm olarak insanların gözdesi haline gelen kavramı derinleştirerek glamping şehirler kurmaktan söz ediyorum.

Yaygın, temelsiz, genellikle ahşap özellikleriyle öne çıkan, doğanın içinde 250 metrekare içine kurulma zorunluluğuyla çevreci, insani yapıları neden tartışmıyoruz? Yabancı filmlerdeki gibi şehirler yaratmamız çok mümkün.

Hatta bununla ilgili bakış açısını derinleştirelim. Şehirlerin önce dijital ikizlerini çıkaralım.  Buradaki sonuçları yönetebilir hale gelelim. Oluşturduğumuz ikizler üzerinden doğru bir planlamanın da üzerine kurgulanmış hamle yapalım.

Şehir merkezlerinde çok katlı binalar mı yapmak istiyoruz? Onların da çözümü var. Yapısal Çelik Derneği endüstriyel evlerden söz ediyor. Fabrikada üretilen, hızlı hayata geçen, niteliksizliği mühendislikle ortadan kaldıran ve kısa sürede yenilenen lego biçimi binaları böyle yapalım.

Glamping kavramının içinde şehir plancılardan mimarlara, inşaat mühendislerinden yerel yönetimlere kadar her birim var. Bununla ilgili geliştirilen bir test de söz konusu. Arsalara yönelik bir check-up sistemi mevcut. Beş kademede kriter koyuyor.

Nedir bunlar? “Üzerinden yüksek gerilim hattı, ardından boru hattı geçmiyor. Deniz koruma alanında ve sit alanında kalmıyor. Haciz, şerh, ipotek yok. Müstakil Parsel. İstimlak öngörülen bir kamu projesi saptanmadı.”

Bu beşini sağlayanların üzerine kurgulanmış bir yapının kurulma süresi ne? Glamping turizmni konuşmak üzere geçtiğimiz günlerde radyodaki programıma konuk olan Dr. Gayrimenkul Kurucusu Uğur Balkan Metel’in ifadesine göre üç gün. Kazanç getiren haliyle tüketiciye fiyatı da 2 milyon TL’yi bulmuyor.

Seri üretimlerde ve doğru bir planlamada bu fiyatların aşağı çekileceği de açık. Metel, işin turizm tarafını bana anlattı ama ben biraz resmi büyütüp, bunu formüle ettim. Para kazanmaya odaklanmamış bir TOKİ yaklaşımında, kamu eliyle arsa üretip, arsa satmak yerine üst kullanım hakkı verip, şehirlerimizi bu hale dönüştürüp, insanları maksimum 2 milyon TL’ye ev sahibi yaptığımızı düşünsenize…

Ortada ne riskli şehirler kalır, ne deprem ya da afet korkusu…. Ayrıca emlak sektöründeki tüm spekülasyonları ortadan kaldırıp, vurguncuları boşa düşürüp, insanların anayasal hakkı olan barınmaya ulaşmasını da sağlayabiliriz.

Fikri, Metel’e söylediğimde, bir isimden bahsetti. Türk Mimar Emre Arolat… Dünya ölçeğinde kredibilitesi olan, ki finansman için bu önemli, hali hazırda Arnavutluk için de şehir tasarımları yapan bir isim.

Koyun projenin başına tam yetkili olarak, komisyona da dijital ikiz kentler konusunda çalışan Şekip Karakaya’yı, çelik ve endüstriyel binalar alanında tecrübesi ile ülkeye bunu anlatmaya çalışan Melih Şimşek’i, glamping konusundaki tecrübesiyle Uğur Balkan Metel’i davet edin, ilgili mühendislikleri de esas alan yaklaşımlar sergileyin, TOKİ’yi de sosyal konut üreten özelliğine döndürün konuyu çözelim. Saydığım isimlerin çoğunun bundan haberi yok ama bu meseleyi memleket görevi olarak yapacağına eminim. Neyi bekliyoruz?

[email protected]