Çiftçiye mazot ve gübre desteği kaldırıldı, yerine ‘temel destek’ geldi

Resmi Gazete’de bugün yayımlanan kararnameye göre, 2025’ten itibaren itibaren tarımsal üretimde mazot ve gübre desteği kaldırılacak. Tarım Bakanlığı tepkiler üzerine, kararnamedeki ‘temel destek’ kaleminin gübre ve mazot için kullanılacağını duyurdu.

‘2025-2027 Yıllarında Yapılacak Bitkisel Üretime Yönelik Desteklemeler ile Diğer Bazı Tarımsal Desteklemelere İlişkin Cumhurbaşkanı Kararı’, Resmi Gazete’de yayımlandı.

Yeni modelde, Tarımsal Üretimin Planlanması Kurulu tarafından arpa, aspir, ayğlık ayçiçeği, buğday, kolza (kanola), kuru fasulye, mercimek, dane mısır, nohut, kütlü pamuk, patates, kuru soğan, soya ve yem bitkileri planlama kapsamına alındı.

Yeni modelde destek katsayı değeri ve destekleme tutarının hesaplanmasında 2025 üretim yılı için destek katsayı değeri dekara 244 TL olarak belirlendi. Ancak planlı ‘planlı üretim’ kapsamında ürünlerin destek katsayısı değişiklik gösterecek.

MAZOT VE GÜBRE DESTEĞİNİN ADI GEÇMİYOR

Karara göre, 2025 yılından itibaren gübre ve mazot desteği ile 17 üründe verilen fark ödemesi (prim) desteği tamamen kaldırıldı. Kararnameyi inceleyen tarım yazarı Ali Ekber Yıldırım “Kararnamede mazot ve gübre desteği yer almıyor. Mazot ve gübre sözcüğü dahi yok. Tarım ve Orman Bakanlığı tepkiler üzerine kararnamedeki ‘temel destek’ kaleminin gübre ve mazot için kullanılacağını açıkladı” değerlendirmesinde bulundu.

Yıldırım, ‘Tarım Dünyası‘nda yayımlanan yazısında, tarımda yeni destekleme modelinde neler olduğunu başlıklar halinde şöyle sıraladı:

– Mazot ve gübre desteği 2025 üretim yılı itibariyle tamamen kaldırılıyor.
– Halen 18 üründe uygulanan fark ödemesi(prim) desteği iki bakanlığın teklifine göre ödenecek
– İlk defa bitkisel üretim destekleri 3 yıllık açıklandı.
– Destek kalemlerinde sadeleştirme yapıldı.
– Üretim planlaması kapsamındaki stratejik ürünlere ilave destek verilecek.
– Su kısıtı olan havzalarda münavebeye uygun üretime ilave destek sağlanacak.
– Kamu kuruluşları tarafından ıslah edilen milli tohumla üretim yapan ilave destek alacak.

BAKANLIK: MAZOT MALİYETİNİN YÜZDE 50’Sİ, GÜBRENİN YÜZDE 25’İ KARŞILANACAK

Tarım ve Orman Bakanlığı da haberlerin ardından şu açıklamayı yaptı:

“Mazot ve gübre desteği kalkmamıştır. Yeni dönemde bunun tanımlaması, temel girdi maliyetleri (mazot ve gübre) esas alınarak belirlenen ‘temel destek’ olarak revize edildi. Çiftçi Kayıt Sistemi’ne kayıtlı olan üreticilerimizin, temel destek ile mazot maliyetinin yüzde 50’si ve gübre maliyetinin yüzde 25’i karşılanacaktır.”

BAKAN YUMAKLI: İLK DEFA BİTKİSEL ÜRETİM DESTEKLERİ 3 YILLIK AÇIKLANDI

Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı, bitkisel üretimde yeni destekleme modelinin hayata geçirildiğini belirterek, “İlk defa bitkisel üretim destekleri 3 yıllık ve üretim döneminden önce açıklandı. Destek kalemlerinde sadeleştirmeye gidildi, bitkisel üretim yapan Çiftçi Kayıt Sistemi’ne (ÇKS) kayıtlı tüm üreticiler destek alacak” açıklamasında bulundu.

Bakan Yumaklı, sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda, düzenlemeyle tarımda yeni bir dönemin başladığını belirtti. Yumaklı, Cumhurbaşkanı kararı ile hayvancılık ve su ürünlerinde olduğu gibi bitkisel üretimde de artık üretim planlamasının en önemli ayağını uygulamaya aldıklarını öne sürdü.

Yeni destekleme modeline ilişkin detayları paylaşan Yumaklı, şu değerlendirmede bulundu:

“İlk defa bitkisel üretim destekleri 3 yıllık açıklandı. İlk defa destek ödemeleri üretim döneminden önce açıklandı. Destek kalemlerinde sadeleştirmeye gidildi. Bitkisel üretim yapan ÇKS’ye kayıtlı tüm üreticiler destek alacak. Üretim planlaması kapsamındaki stratejik ürünlere ilave destek verilecek. Su kısıtı olan havzalarda münavebeye uygun üretime ilave destek sağlanacak. Kamu kuruluşları tarafından ıslah edilen milli tohumla üretim yapan ilave destek alacak. Destek tutarları girdi maliyetlerindeki değişikliklere göre her yıl güncellenecek. Yine bu kararla birlikte çiftçilerimiz üretime karar vermeden önce, hangi havzada, hangi ürüne, ne kadar destek alacağını bilmiş olacak. Böylece çiftçilerimizi, planlı üretime yönlendirecek ve plansız üretimin getirdiği bir takım olumsuzlukların da önüne geçmiş olacağız.”

ÜRETİM MALİYETİNE GÖRE ÜRÜNLER KATEGORİYE AYRILDI

AA’nın Tarım Bakanlığı’ndan aldığı bilgiye göre; eretim maliyetine göre ürünler kategorilere ayrıldı. Her kategori için destek katsayısı belirlendi. 2025 üretim yılı için destek katsayı değeri dekarda 244 lira oldu. Temel, planlı üretim ve üretimi geliştirme destekleme tutarı, destek katsayı değeriyle destek katsayısının çarpımı sonucu elde ediliyor.

İkinci kategoride yer alan arpa, buğday üreten çiftçiler dekara 317,2 lira, üçüncü kategoride yer alan ayçiçeği, fındık, soya, kuru fasulye, çay üreten çiftçiler dekara 366 lira, dördüncü kategoride yer alan pamuk ve çeltik üreten çiftçiler dekara 549 lira temel destek alacak.

LİSTEYE ALINAN ÜRÜNLER

Tarımsal Üretimin Planlanması Kurulu tarafından arpa, aspir, ayçiçeği (yağlık), buğday, kolza (kanola), fasulye (kuru), mercimek, mısır (dane), nohut, pamuk (kütlü), patates, soğan (kuru), soya ve yem bitkileri planlı üretim kapsamında yer alan ürünler listesine alındı.

Tarımsal Üretimin Planlanması Kurulu tarafından süt havzası olarak belirlenen illerde (Amasya, Bingöl, Bitlis, Çorum, Elazığ, Erzincan, Erzurum, Muş, Tokat ve Tunceli) yem bitkisi üreten çiftçilere destek katsayısının yüzde 50’si kadar ilave planlı üretim desteği verilecek.

GELECEK YIL YÜRÜRLÜĞE GİRECEK

2025-2027 dönemi bitkisel üretim planlaması havza ürün deseni listesinin de yer aldığı Cumhurbaşkanı Kararı’nın bazı maddeleri 1 Ocak 2025’ten, bazıları da 1 Mayıs 2025’ten itibaren yürürlüğe girecek.