Zombi şirketler hortladı, konkordato kuyruğuna inşaat, mobilya ve enerji firmaları katıldı

Ozan  Gündoğdu:  Yürüyen ölülerin yükselişi: Zombi şirketler

BirGün yazarı ve ekonomist Ozan Gündoğdu halıhazırda  reel sektörde yaşana bunalımı şöyle anlattı:

Henüz iflas etmemiş ama iflas edeceği de bu denli ortada olan şirketlere “Zombi Şirketler” denir. Teknik bir tanımla zombi şirketler, faaliyetlerinden elde ettiği geliri, borcu faizinden daha düşük olan işletmelerdir. Artık işletme o haldedir ki, faaliyetlerine devam edebilmek için dahi borçlanmakta, borcunun faizi öylesine büyümekte ki, geliri faizinden düşük kalmakta.

Sağlıklı işleyen bir piyasada “Zombi Şirketler” neden olmaz? Çünkü zombi haline gelmiş, yürüyen bir ölüye benzeyen bu şirketlere bankacılık kesimi kredi açmaz, bu şirketler de olması gerektiği gibi sistemden dışarı atılır ve iflas eder.

Ancak Türkiye’de tablo daha farklı. Bir şirket zombileşiyor fakat “Ankara’daki aracılar” sayesinde zombi şirketler bir biçimde kredi bulabiliyor ve yürüyen bir ölü olarak finansal sistem üzerindeki stresi artırarak yaşamaya devam ediyor.

ZOMBİLEŞMEDE DÜNYA LİDERİ TÜRKİYE

Özellikle pandemi döneminde tüm dünyada bankacılık kesimi kredi musluklarını açtı. Bu süreçte zombi şirketler de açılan musluklardan istifade ederek hayatta kalmaya devam etti. Fakat pandemi bittikten sonra bu şirketlere daha yakından mercek tutulmaya başlandı. Böylece 16 Haziran 2023’te, Uluslararası Para Fonu, zombi şirketlere ilişkin bir rapor yayımladı. Raporun başlığı da oldukça dikkat çekici; “The Rise On The Walking Dead: Zombie Firms Around the World”. Türkçe çevirisiyle; “Yürüyen Ölülerin Yükselişi: Dünyadaki Zombi Şirketler.”

Rapor boyunca, zombi şirketlerin ne olduğu, bir ekonomiye nasıl zarar verdikleri, finansal sistem üzerindeki riski nasıl artırdıkları detaylarıyla anlatılıyor ve geliniyor dünyadaki görünüme. IMF raporuna göre zombi şirketlerin toplam şirket ekosistemi içinde en yüksek paya sahip olduğu ülke Türkiye. 43 ülkenin verilerinin incelendiği rapora göre Türkiye’nin zombi şirket payı yüzde 13. Onu Endonezya ve Romanya takip ediyor.

Devlet hastanelerini yapan 49 yıllık inşaat şirketi konkordato ilan etti

Gündoğdu’nun teşhisi maalesef doğru.   Yılın ilk altı ayında 650 firmayla 2023 rekoru kırılırken, her hafta yeni hastalar acile alınıyor…

Gökyol İnşaat, konkordato talep etti. 600 yataklı devlet hastanesini yapan şirket bazı yerlerdeki projelerini de yarıda bıraktı. Ekonomim’in haberine göre Gökyol İnşaat, iflas koruma talebinde bulundu. Şirketin en son yaptığı proje 600 yataklı Bartın Devlet Hastanesi’ydi.

1’inci Asliye Ticaret Mahkemesi’nden şirkete konkordato izni çıktı. Özellikle hastane inşaatlarıyla ön plana çıkan Gökyol İnşaat, üç aylık geçici mühlet hakkı elde etti. Bu sürede şirket projelerini tamamlamaya devam edecek ve yakından takip edilecek.

Ve diğer konkordato kurbanları

Temelleri 1969 yılında atılan ve  faaliyetlerine 1998 yılında Osmangazi’de kurulan Işıklar Mobilya Gıda Tekstil San Ve Ticaret Limited Şirketi’yle devam eden dev firma, iflas anlaşması (konkordato) için Bursa 1. Asliye Ticaret Mahkemesi’ne başvurmuştu. Mayıs ayında 3 aylık geçici konkordato mühleti verilmesine hükmeden mahkeme, 3 Ağustos 2024 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere firmaya 2 ay daha mühlet tanıdı.

Kocaeli 1. Asliye Ticaret tarafından yayımlanan ilana göre, Kocaeli’de çeşitli departmanlarda etkinlik gösteren ve ticari faaliyetlerini sağlıklı bir biçimde sürdüremeyen Demir Finansal Danışmanlık İç ve Dış Ticaret Anonim Şirketi, Sukom Enerji Elektrik Üretim ve Ticaret Anonim Şirketi,  Kartepe Endüstriyel Geri Dönüşüm Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi ve Ali Cıngıllıoğlu firmaları konkordato talebinde bulundular.

Ankara’da 39 yıldır faaliyetini sürdüren enerji şirketi Mat Enerji konkordato talep etti.

1985 yılında kurulan Mat Enerji, Türkiye’nin önde gelen enerji müteahhitlik firmalarından biridir. Şirket, trafo merkezleri, yüksek gerilimli iletim hatları, konut projeleri ve endüstriyel tesis inşaatları gibi alanlarda faaliyet göstermektedir. Mat Enerji, yurt içi ve yurt dışı olmak üzere birçok önemli projede yer almıştır.

Mat Enerji, başta Türkiye Elektrik İletim AŞ TEİAŞ olmak üzere pek çok kamu ve özel sektör ihalesinde önemli taahhütleri yerine getirmiş bir firma olarak biliniyor. Şirket, aldığı iletim hattı ve trafo merkezi ihaleleri ile sektörün önde gelen firmaları arasında yer alıyor.