Powell Fed’in faizleri çok erken indirmekten çekindiğini söyledi

ABD Merkez Bankası Başkanı Jerome Powell, Amerikalıların merkez bankasının faiz oranlarını düşürmesi için Mart ayından sonrasını beklemek zorunda kalabileceğini, zira yetkililerin enflasyonun %2’ye indiğini teyit edecek daha fazla ekonomik veri beklediğini söyledi.

Perşembe günü CBS’in 60 Minutes programına verdiği ve Pazar akşamı yayınlanan röportajda Powell, merkez bankasının nihai indirimlere ilişkin gerekçelerini geniş bir kamuoyu kitlesine açıklamaya çalıştı.

CBS’den Scott Pelley’e verdiği mülakatta Powell, “Çok erken hareket etmenin tehlikesi, işin tam olarak bitmemiş olması ve son altı aydır elde ettiğimiz gerçekten iyi okumaların bir şekilde enflasyonun nereye gittiğinin gerçek bir göstergesi olmadığının ortaya çıkmasıdır” dedi.

“Durumun böyle olduğunu düşünmüyoruz” dedi. “Ancak yapılması gereken ihtiyatlı şey, biraz zaman tanımak ve verilerin enflasyonun sürdürülebilir bir şekilde %2’ye doğru indiğini doğrulamaya devam ettiğini görmektir.”

Powell, Fed’in faiz oranlarını belirleyen Federal Açık Piyasa Komitesi’nin 19-20 Mart’taki toplantısına kadar enflasyonun izleyeceği yol konusunda “faiz indirecek güven seviyesine ulaşmasının” mümkün olmadığını söyledi ve Çarşamba günü düzenlediği basın toplantısında yaptığı açıklamaları yineledi.

Pelley seslendirmede Powell’ın ilk faiz indiriminin yıl ortasında yapılabileceğini söylediğini aktardı, ancak program sırasında yayınlanmayan yorumları içeren röportaj metni bunu belirtmedi.

Powell’ın yorumları tahvil yatırımcılarının hızlı faiz indirimi fiyatlamalarında aşırıya kaçmış olma ihtimalinin altını çizerken, Asya’daki açılışta hazine tahvilleri tüm vadelerde düştü.

Fed Başkanı ayrıca politika yapıcıların Aralık ayında medyan tahminlerine göre gösterge borç verme faizinin yılsonunda %4,6’ya ulaşmasını beklediklerini gösteren 2024 faiz oranı tahminlerini “dramatik” bir şekilde değiştirmelerini beklemediğini söyledi.

Powell, “Katılımcılarımızın birkaçı hariç hepsi, bu yıl faiz oranlarını düşürerek kısıtlayıcı duruşu geri çevirmeye başlamamızın uygun olacağına inanıyor” dedi. “Dolayısıyla, bunu yapacağımız kesinlikle temel durumdur. Biz sadece genel bağlam göz önüne alındığında doğru zamanı seçmeye çalışıyoruz.”

Daha Geniş Kitle

Röportaj Powell’a, Fed’in faiz oranlarını %5,25 ila %5,5 aralığında sabit tutma kararından birkaç gün sonra daha geniş bir kitleye iletişim kurma fırsatı sunuyor. Çarşamba günü politika yapıcılar, faiz oranlarını yükseltmek için yürüttükleri agresif kampanyanın sonunu sağlamlaştırdılar, ancak faiz oranlarını düşürmek için acele etmediklerinin sinyalini verdiler.

Enflasyon son aylarda önemli ölçüde düşerken, Powell defalarca merkez bankasının borçlanma maliyetlerini düşürmeden önce daha fazla veri görmesi gerektiğini vurguladı. Geçen hafta ilk çeyrekte bir faiz indiriminin olası olmadığını belirtti.

Fed’in tercih ettiği enflasyon ölçütü geçen yılın sonunda %2,6’ya gerileyerek 2022 ortalarındaki %7,1’lik zirvenin oldukça altında kaldı. Bu oran hala Fed’in %2’lik hedefinin üzerinde ve işgücü piyasası güçlü kalmaya devam ediyor. Cuma günü açıklanan veriler, işverenlerin 353.000 kişiye daha istihdam sağlamasıyla işsizliğin Ocak ayında tarihi düşük seviye olan %3,7’de kaldığını gösterdi.

Bu yılki politika değişikliğinin zamanlaması Fed için benzersiz zorluklar teşkil ediyor. Hızlı fiyat artışları Amerikalıları kızdırdı, Başkan Joe Biden’ın onay notunu düşürdü ve Powell ile Fed’i seçim yılı siyasetinin içine itti. Bu yıl faiz oranlarının düşürülmesi, Fed’i Cumhuriyetçilerin merkez bankasının seçim öncesinde ekonomiye yardım ederek Demokratlara destek vermeye çalıştığı yönündeki suçlamalarına maruz bırakıyor.

Aralarında Senatör Sherrod Brown ve Elizabeth Warrren’ın da bulunduğu Demokrat milletvekilleri geçen hafta Powell’ı faiz oranlarını düşürmeye çağıran mektuplar gönderdi. Eski Başkan Donald Trump da Cuma günü Fox Business Network’e verdiği demeçte Powell’ı 2017’de merkez bankasının başına seçmesine rağmen yeniden atamayacağını söyledi.

Powell, geçmişte defalarca yaptığı gibi, Fed yetkililerinin politika kararlarında siyaseti ya da seçimleri hesaba katmadıklarını vurguladı. “Asla yapmayız. Asla da yapmayacağız” dedi.

“Dürüstlük paha biçilemez bir şeydir ve sonuçta sahip olduğunuz tek şey de budur,” diye ekledi. “Biz kendimizinkini korumayı planlıyoruz.”

Fed Başkanı para politikası dışındaki konularda nadiren yorum yapıyor. Dünyanın Amerika’nın katılımını beklediğini söyleyerek izolasyonizme karşı çıktı. Ayrıca ABD ekonomisinin göçten fayda sağladığını söyledi.

Powell, “Amerikan liderliği için gerçek bir arzu var,” dedi. “Amerika Birleşik Devletleri demokrasiyi destekleyen ve savunan vazgeçilmez bir ulus olmuştur.”

Enflasyon Savaşı

Röportaj, Powell’ın enflasyonun 2021’in ikinci yarısında yükselmeye başlamasından bu yana ilk 60 Dakika programına katılımı oldu. Fed yetkilileri o zaman artan fiyatları büyük ölçüde “geçici faktörlere” bağladı, ancak hizmet maliyetleri de yükselmeye başlamıştı, bu da enflasyonun arz zinciri sorunlarının ötesine yayıldığının bir işaretiydi.

Powell, Kasım 2021’de Biden tarafından ikinci bir dönem için yeniden aday gösterildi. Fed, Mart 2022’ye kadar faizleri yükseltmek için bekledi ve ardından agresif bir tepki verdi. Gösterge borç verme oranı 16 ay boyunca sıfıra yakın seviyelerden %5,25 ila %5,5 aralığına sıçradı ve arabalar, evler ve kredi kartları için borçlanma maliyetlerinde artışa neden oldu. Üç bölgesel banka 2023’ün başlarında iflas etti.

Fed Başkanı, merkez bankasının 2021’de fiyatlardaki artışı yanlış okuduğunu söyledi ve bunu geçici arz darboğazlarına bağladı.

“Geriye dönüp baktığımızda, politikayı daha erken sıkılaştırmak daha iyi olurdu. Bunu söylemekten mutluluk duyuyorum,” dedi Powell. “21’in dördüncü çeyreğinde enflasyonun bahsettiğim anlamda geçici olmadığı anlaşıldı. Biz de yönümüzü değiştirdik ve sıkılaştırmaya başladık.”

Fed’in faiz artırım kampanyası, eski Fed Başkanı Paul Volcker’ın 1980’lerin başında enflasyona karşı açtığı savaştan bu yana en hızlı faiz artırımı oldu. Ancak 1980’lerden farklı olarak enflasyon, istihdam ya da büyüme üzerinde çok az bir maliyetle keskin bir şekilde düştü.

Jeopolitik Riskler

Görüşme metnine göre Powell, faiz görünümünün ötesinde jeopolitik riskler, Çin ekonomisi, federal borç ve ticari gayrimenkul sektöründeki risklere de değindi.

Jeopolitik riskler hakkında: “Ukrayna’da devam eden bir savaş var. Orta Doğu’da devam eden bir savaş var. Ve Asya’da sorun var, potansiyel sorun var. Dolayısıyla tüm bunlar risk teşkil ediyor. Şu anda Amerika Birleşik Devletleri üzerindeki etkileri daha az.”

Çin hakkında: “Bizim ekonomik sistemimiz, bilirsiniz, üretim sistemimiz onlarınkiyle çok iç içe geçmiş değil. Dolayısıyla, Çin’de yaşananlar ekonomide ya da finansal sistemde önemli aksaklıklara yol açmadığı sürece, ABD’ye etkileri biraz hissedilebilir ama o kadar da büyük olmayacaktır.”

ABD’nin mali gidişatı hakkında: “Bu sürdürülemez bir durum. Bunun hiç de tartışmalı olduğunu düşünmüyorum. Ve bence sürdürülebilir bir mali yola geri dönmemiz gerektiğini biliyoruz. Ve bence artık seçilmiş organlarda bunu gerçekleştirebilecek kişileri duymaya başlıyorsunuz. Bu konuya tekrar odaklanmamızın zamanı geldi.”

Ticari gayrimenkul konusunda: “Büyük bankaların bilançolarına baktık ve bu yönetilebilir bir sorun gibi görünüyor. Bu alanlarda yoğunlaşmış riskleri olan ve zorlanan bazı küçük ve bölgesel bankalar var. Ve biliyorsunuz, onlarla birlikte çalışıyoruz. Bu, uzun zamandır farkında olduğumuz bir durum ve beklenen kayıpların üstesinden gelebilecek kaynaklara ve plana sahip olduklarından emin olmak için onlarla birlikte çalışıyoruz.”