İran İsrail’e füzelerle saldırdı, Netanyahu ve ABD misilleme tehdidi yaptı

Salı günü geç saatlerde İran  İsrail’e 180 kadar füze attı. Saldırıda İsrail hedeflerinin ne kadar hasar gördüğü bilinmiyor. İran bu saldırıyla Lübnan’da öldürülen Hizbullah liderlerinin intikamının alındığını beyan ederek açıkça savaşı daha fazla büyütmek istemediği mesajını verdi. Velakin, ABD hükümet sözcüleri ve Netanyahu misillemede kararlı.

İsrail’in Lübnan’a yoğun hava saldırıları başlattığı günden bu yana ilk kez ABD ve Asya hisseleri olumsuz tepki verdi.  Para hızla ABD doları ve altın gibi güvenli limanlara kaçıyor, petrol vadeli sözleşmeleri bu sabah Asya seansında da yükselmeye devam ediyor.

Siyaset uzmanı Gönül Tol X paylaşımında Netanyahu’nun sinsi planını değerlendirdi.

İran, Lübnan’daki Hizbullah müttefiklerine karşı yürüttüğü kampanyaya misilleme olarak İsrail’e balistik füzelerle saldırdı. İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, İran’ın saldırının bedelini ödeyeceğine söz verirken, Tahran herhangi bir misillemenin “büyük yıkımla” karşılanacağını söyleyerek daha geniş bir savaş korkusunu artırdı.

Yetkililer, İsrail’de herhangi bir yaralanma bildirilmediğini ancak işgal altındaki Batı Şeria’da bir kişinin öldürüldüğünü söyledi. İran dışişleri bakanlığı, operasyonun savunma amaçlı olduğunu ve yalnızca İsrail askeri ve güvenlik tesislerine yönelik olduğunu söyledi.  Washington uzun süredir müttefiki olan İsrail’e tam destek verirken, İran silahlı kuvvetleri İsrail destekçilerinin Tahran’a doğrudan müdahalesinin İsrail’in “üslerine ve çıkarlarına” yönelik “güçlü bir saldırıya” yol açacağını söyledi.

Petrol fiyatları iki ezeli düşman arasında daha geniş bir savaş korkusuyla yüzde 5 yükseldi ve BM Güvenlik Konseyi Çarşamba günü Ortadoğu konusunda bir toplantı planladı.

Güvenli liman para birimleri Salı günü İran’ın İsrail’e füze fırlatmasının ardından güçlenirken, dolar da ABD işgücü piyasasının dirençli olduğunu gösteren verilerle güçlendi. Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Konseyi, Başkan Joe Biden’ın ABD ordusuna İsrail’in savunmasına yardım etmesi ve İsrail’e yönelik füzeleri vurması talimatını verdiğini söyledi.

Dolar endeksi yüzde 0,45 artışla 101,20’ye yükseldi. Orta Doğu’da artan gerilimlerin risk iştahını azaltmasıyla major Wall Street endeksleri  kayıplı bir seanstan çıkıyor. Dow Jones30 173 puandan fazla düşerken, S&P 500 ve Nasdaq Bileşik sırasıyla %0,93 ve %1,53 düştü.

Gönül Tol:  Netanyahu ne karşılık  verecek?

Netanyahu’nun bir sonraki adımı hakkında akıl yürütmek için ne istediğine bakmak lazım. 1. İsrail içinde 7 Ekim’le bozulan ‘Mr. Security’ imajını düzeltmek ve koltuğunu korumak 2. Kendi sözleriyle ‘bölgesel güç dengesini değiştirmek’ 3. Trump’ın seçimleri kazanması sağlamak.

Bu amaçları gerçekleştirmek için bence en uygun strateji birkaç hafta bekleyip İran içindeki önemli bir stratejik hedefe saldırı. Bekleyerek İran’a ait Hizbullah’ın elindeki füzeleri yok etmek için zaman kazanmış olur ve Amerikan seçimlerine daha yaklaşılmış olur. Geçen Nisan ayında misilleme olarak İran’ın Natanz nükleer tesislerini koruyan S-300’leri vurmuştu. İran’a ‘istersem nükleer tesisini de vururum’ mesajıydı.

İran’ın bugün gerçekleştirdiği saldırı Nisan’a göre daha ağır. Nisan’da drone da kullanmıştı. Şimdi daha fazla sayıda ve sadece balistik füze kullandı. Yani İsrail Nisandan daha sert bir yanıt vermek isteyebilir. Bu kez nükleer tesisleri vurabilir ya da petrol terminallerini hedef alabilir.

İran bu durumda bölgedeki bütün petrol sahalarını (Azerbaycan, Körfez de dahil ) ateşe vereceğini söyledi. Ukrayna’da savaş, İndo-Pasifik’te artan gerilim bir de bu olasılık Biden yönetimi için kabus senaryosu. Fakat Netanyahu üzerinde sıfır etkisi var bu yönetimin.