DERLEME:  CHP emeklilerin sorununu nasıl çözer?

HalkTV.com.tr yazarı Fikret Bila’ya göre,   Sosyal Güvenlik Sistemi emekliyi süründürmek  üzere kurgulanmış.  Ortalama emekli artık sefalet sınırında.  AKP’den gele duyumlara göre, emekliye enflasyon farkı ötesinde ara zam bütçe istikrarı açısından imkansız.  CHP emekliye yardımcı olabilir mi?

Bila’nın “Emekli Mitingi” başlıklı köşe yazısından önemli paragraflar şu şekilde.

Türkiye, Avrupa ülkeleri arasında en düşük emekli maaşı veren ikinci ülke

En düşük emekli maaşı veren ülke ise Bulgaristan.

Euro News’un haberine göre Almanya’da ortalama emekli maaşı Türkiye’nin 7 katı.

Son on yılda Avrupa’da emekli maaşları artarken, Türkiye’de yüzde 34 geriledi.

Lüksemburg’da emekli 2 bin 734 euro, Norveç’te 2 bin 448 euro, Avusturya’da bin 996 euro, Almanya’da bin 552, Türkiye’de ise 237 euro.

Türkiye’de emekli maaşlarının giderek düşmesinin en önemli nedenlerinden biri de AK Parti iktidarının emekli maaşı bağlama oranını düşürmüş olması.

Maaş bağlama oranının düşürülmesiyle en düşük emekli maaşı uzun süredir asgari ücretin altında.

Yine Euro News’ta yer alan haberine göre 2003 yılında en düşük işçi emekli maaşının asgari ücrete oranı 1.47’ydi. İşçi emeklisi asgari ücretten yüzde 47 daha fazla maaş alıyordu.

2023 yılında ise bu oran 0.71’e geriledi. 2024 yılında 0.61’e düştü. En düşük işçi emeklisi maaşı asgari ücretten yüzde 39 daha düşük. Bu oran 2011 yılından bu yana her sene kademeli olarak düşüyor.

En düşük memur emeklisi maaşı ise 2003 yılında asgari ücretin 1,87 katıydı. Bu oran ilk kez 2023 yılında 1’in altına düşerek 0.86 oldu.

Şimdi ölçü alınan asgari ücrete bakalım.

Asgari ücret 2024 yılı için 17 bin 2 lira olarak belirlendi.

TÜRK-İŞ ise 2024 Nisan ayı için yaptığı hesaplamada dört kişilik ailenin açlık sınırını 17 bin 725 lira olarak belirledi. Asgari ücret açlık sınırının altında kaldı.

TÜRK-İŞ’in dört kişilik aile için Nisan 2024’te belirlediği yoksulluk sınırı ise 57 bin 736 lira.

Emekli rakamlara sığmayan bir yoksulluğa mahkum edildi..

En düşük emekli maaşı ise 10 bin lira.

Dul ve yetimlerin aldıkları emekli maaşı ise 10 bin liranın da altında.

Bu durumda, 10 bin lira maaş alan emeklinin ve 10 bin liranın altında dul ve yetim aylığı alanların geçinmeleri mümkün değil.

En düşük emekli aylığı CHP’nin talep ettiği gibi asgari ücrete çıkarılsa bile bugünkü hayat pahalılığı karşısında 17 bin 2 lira ile de geçinmek mümkün değil.

TÜRK-İŞ’in Ankara’da yaptığı araştırmaya göre et fiyatlarındaki artış devam ediyor.

Et ürünlerinin fiyatları Nisan ayında artış gösterdi. Dana eti geçen aya göre 52 lira artış göstererek ortalama 523 liradan, kuzu eti ise ortalama 734 TL liradan satılıyor.

Süt, yoğurt ve peynir fiyatlarında da artış sürüyor.

CHP  ne yapabilir?

Bu fiyatlar karşısında düşük emekli maaşı alanlarla dul ve yetim maaşı alanların sağlıklı beslenmeleri mümkün değil.

Fikret Bila’ya göre, emeklilerin geçinebilmesi için öncelikle yapılması gerekin maaş bağlama oranlarının yeniden yükseltilmesidir.

“Büyük Emekli Mitingi” düzenleyerek isabetli bir karar alan CHP’nin emeklilere bağlanan maaş oranının yükseltilmesinde ısrarlı girişimlerde bulunması gerekir.

CHP, maaş bağlama oranının yeniden yükseltilmesini talep etmesinin yanında asgari ücretin yılda bir kez artırılması kararına da ısrarlı karşı çıkmalıdır.

Emekli ve emekçi kesimin geçinebilecek bir ücrete ulaşmasının başka yolu yoktur.

Özel’in bu konuyu gündemin tepesine aldığına şüphe yok. Özel’in Haziran’da  zirvede Erdoğan’a  yapacağı  teklif de şekilleniyor:

CHP Genel Başkanı Özgür Özel, emeklilerin maaşlarının artırılmasına ilişkin “Cumhurbaşkanı’mızla da konuşurken söyledim, Devlet Bey’e de söyledim. Görüştüğüm bütün siyasilere söylüyorum. Bu işin siyaseti yok kardeşim. El ele vereceğiz, emeklinin maaşını önce asgari ücrete çıkaracağız.” diye konuştu.

Özgür Özel’in Erdoğan’ın karşısına güçlü çıkmak  için ajandasının arkasında halk desteği olduğunu ispatlaması çok önemli.  Özel, partisinin Pazar günü Tandoğan Meydanı’nda yapacağı Büyük Emekli Mitingi için çağrıda bulundu. Özel, “Onurlu yaşam, hakça paylaşım için bütün emeklileri, ailelerini, emeklilere sahip çıkmak isteyen herkesi Büyük Emekli Mitingimize bekliyoruz” dedi.  İstanbul’da öğretmen mitingi katılım olarak sönük geçmişti.  Özel, bu  kez hedef kitleyi heyecanlandırabilecek mi?