Teknoloji Endüstrisi ve Konut Piyasası Krizi: California

Teknoloji endüstrisi, Amerika’nın en ileri ve en hızlı büyüyen endüstrilerinden biridir. Küresel inovasyona büyük katkıda bulunan bir sektördür.

Pandemide, sektördeki büyüme ve işe alım faaliyetleri çılgınca arttı. Ancak, o zamandan beri sektör önemli engellerle boğuştu. Para politikasının sıkılaştırılması, pandeminin neden olduğu çevrimiçi aktivite artışının azalması, makroekonomik belirsizliğin artması ve önemli teknoloji finansal kurumlarının çökmesiyle “teknoloji durgunluğu” başladı.

Bununla birlikte, ABD aslında teknoloji istihdamında ciddi bir düşüş görmedi.

Sektördeki yeni istihdam rakamları:

• 2021’de toplam 308 bin,
• 2022’de 180 bin,
• 2023’de yalnızca 32 bin.

ABD teknoloji sektörünün yavaşlamasının çoğu çalışanlar tarafından azalan işe alım ve maaşlar olarak hissedildi.

California – Tech-cession

Teknoloji endüstrisinin geleneksel merkezlerinin çoğu, teknoloji durgunluğunun başlangıcından bu yana önemli ölçüde zarar gördü. En çok zarar gören yer California oldu. Silicon Valley’in ev sahibi olan bu eyalet, 2021’de ABD teknoloji sektörü çıktısının yaklaşık %30’unu temsil ediyordu ve eyaletin toplam GSYİH’sının yaklaşık %10’unu teknoloji endüstrisinden alıyordu.

Ancak, son bir buçuk yıl içinde California,

• Bilgisayar sistemleri tasarımı ve ilgili alanlarda 21 bin,
• Yayın ve sosyal ağlarda 15 bin,
• Yazılım yayıncılığında 11 bin
• Web arama ve ilgili alanlarda 7 bin iş kaybetti.

COVID’in başlangıcından bu yana, California teknoloji endüstrisinde toplamda yalnızca 6 bin yeni istihdam oldu. ABD’nin geri kalanında ise yaklaşık 570 bin istihdam artışı oldu.

California’da geniş çapta bir ekonomik yavaşlama yaşandı. Eyaletin GSYİH’si 2022 boyunca %2.1 düştü. Bu düşüş dönem boyunca herhangi bir eyaletteki en büyük ikinci düşüş oldu.

Konut Piyasasında Durgunlaşma

Teknoloji işlerinin genel olarak California’dan çıkışı, eyaletin konut piyasasını da önemli ölçüde etkiledi.

San Francisco (ve Los Angeles) bölgesindeki kira fiyat artışları, 2010’ların son yarısında genellikle ulusal ortalamadan çok daha yüksekti, ancak pandeminin başlamasından bu yana uzaktan çalışmanın, birçok kişinin ABD’nin başka yerlerinde daha ucuz konutlar için taşınmasına olanak tanımasıyla ulusal ortalamanın çok altında kaldı.

San Francisco bölgesindeki kira fiyatları da geçen yıl önemli ölçüde durgunlaştı. Bu değişimler ev fiyatlarını da etkiledi. Zillow’un tahminine göre, San Francisco şehrindeki ev değerleri 2017’den bu yana en düşük seviyelerde ve 2022 ortasındaki zirvelerinden %17’den fazla düşüş gösteriyor.

California genelindeki ev fiyat artışı ise 2022 ortasından bu yana ulusal ortalamanın gerisinde kaldı ve %0.5 düştü. Aynı dönemde ulusal fiyatlar %2.5 arttı.

California’nın teknoloji işlerini kaybetmesi, eyaletin büyük ölçüde Silicon Valley’e bağımlı olan kamu maliyesini de önemli ölçüde etkiliyor. 2021’de büyük halka açık teknoloji şirketlerinden yapılan kesintiler, eyaletin toplam gelir vergisi gelirlerinin %7’sini oluşturuyordu.

California’nın takvim yılı gelir vergisi gelirleri, teknoloji durgunluğunun şiddetlenmesiyle 2022 ile 2023 arasında 34 milyar dolar düştü. Kurumsal net gelir vergisi gelirleri de 13 milyar dolar düştü. Bu yıl önemli ardışık yıllık bütçe açıklarıyla karşı karşıya kalan California, mali rezervlerine başvurmak ve altyapı, eğitim, sağlık ve iklim projelerindeki çeşitli eyalet harcama projelerini kesmek veya ertelemek zorunda kaldı.

Kısa vadede eyalet, teknoloji sektöründe daha fazla toparlanma ve halka arz penceresinin yeniden açılmasını umuyor.

Ancak ABD teknoloji endüstrisinin artık California’da yapısal olarak daha az yoğunlaşmış olması, potansiyel bir risk barındırıyor. Gelecekteki daha az potansiyel gelir, eyaletin vergi oranlarının artırılmasına ya da yatırım, sosyal hizmetler gibi harcamaların azalmasına neden olacaktır.

Toparlanma Umudu

ABD teknoloji sektörünün çoğu şimdi 2022’nin yavaşlamasını atlattığı için, California’nın kısa vadeli bir teknoloji toparlanması görme olasılığı var. Bilgi işlem altyapısı sağlayıcıları ve veri işlemciler, yazılım yayıncıları, bilgisayar sistemleri tasarımcıları ve web arama portallarındaki gelir artışı, pandemi sonrası en düşük seviyelerinden toparlandı.

California, diğer eyaletlere önemli miktarda teknoloji işini kaybetmesine rağmen, hala sektörün zirvesinde büyük bir avantajı elinde tutuyor.

Bilişim sektörü, (Information compensation) ulusal istihdamın %18’ini oluştururken, California’da toplam istihdamın %31’ine karşılık gelmektedir.

2022’de, yazılım yayıncılığı endüstrisinde ortalama bir California çalışanı, hisse senedi opsiyonları ve ikramiyeler dahil 247 bin dolar kazanırken, ortalama bir California dışı çalışan yalnızca 176 bin dolar kazandı.

COVID’in başlangıcından bu yana California’daki kümülatif GSYİH büyümesi %9.9 oldu. Ulusal ortalama ise aynı dönemde %8,9’dur.

California’nın uzun süredir devam eden sorunu, ekonomisinin başarısız olması veya dinamizmden yoksun olması değil, daha ziyade, eyaletin ekonomik başarısında herkesi barındırmayı reddetmesidir.

Özellikle ev sahipleri, eyalet ekonomisi ne kadar büyürse büyüsün, mülk değerlerini korumak için sert sınırlar koymaktadır.

Pandeminin başlangıcından bu yana Texas, California’dan yarım milyon daha fazla ev inşa etti ve Austin metro bölgesi, Bay Area’nın tamamından 100 bin daha fazla ev inşa etti.

California’nın teknoloji işlerini Texas’a kaybetmesi şaşırtıcı değil.

*Söz konusu yazı, Apricitas Economics isimli blog sayfasından çeviri yapılarak ParaAnaliz için derlenmiştir.