TCMB faiz artırdı, CDS ve Eurobond’lar güçlü atak yaptı

HSBC Portföy Başekonomisti İbrahim Aksoy’a göre, TCMB’nin beklenmedik faiz artırımı, CDS ve Hazine’nin ihraç ettiği Euro-tahvillere güçlü alım getirdi.  HSBC Portföy günlük bülteninin yazarı İbrahim Aksoy,   ayrıca, TCMB günlük bilançosundan yaptığı hesaba göre, “TCMB Çarşamba günü döviz arzını durdurmuş görünüyor” ifadesini kullandı.

HSBC Portföy günlük bülteninden kritik paragraflar şöyle:

Dünya piyasalarında gelişmeler

ABD Merkez Bankası Çarşamba günü açıkladığı kararıyla hedef faiz aralığını beklentilere paralel olarak %5.25-5.50 aralığında korudu. Diğer yandan, FOMC toplantısı katılımcılarının bu yılın kalanı için ortalama üç faiz indirimi beklentisinde değişim olmadı ve faiz tahmini %4.6’da korundu. Banka yetkilileri 2025 sonu için ortalama faiz tahminini %3.6’dan %3.9’a, 2026 sonu için ise %2.9’dan %3.1’e yükseltti. Diğer yandan, uzun vadeli faiz tahmini %2.5’ten %2.6’ya revize edildi.

Fed yetkilileri bu sene için çekirdek PCE enflasyonu tahminini %2.4’ten yukarı yönde %2.6’ya revize ederken, işsizlik oranı tahminini %4.1’den %4.0’a düşürdü. Diğer yandan, banka bu yıl için ABD büyüme tahminini %1.4’ten %2.1’e revize etti.

Projeksiyon tablosunu kullanarak yaptığımız hesaplama Fed yetkililerinin çekirdek PCE enflasyonu ile hesapladığımız reel faiz tahminini bu yıl için %2.2’de 2.0’a düşürdüğünü fakat 2025 için %1.4’ten %1.7’ye, 2026 için ise %0.9’dan %1.1’e yükselttiğine işaret ediyor.

Bu yılki enflasyon ve büyüme tahminini yukarı, işsizlik oranı tahminini ise aşağı yönde revize eden FOMC katılımcıları, bu yıl için faiz tahminini değiştirmeyerek bu yıl reel faizi daha düşük seviyelerde bekliyor. Ocak ve Şubat aylarında enflasyon güçlü gelmesine rağmen katılımcıların bu yıl için reel faiz tahminlerini aşağı yönde revize etmesini kurulun para politikasında güvercin görüşte olduğu şeklinde yorumluyoruz.

Ons altın ve BoE

Ons altın Çarşamba akşamı Fed açıklamalarıyla birlikte Asya piyasasında 2221 dolara, ons gümüş ise 25.8 dolara kadar yükselmişti. Ons altın ve ons gümüş dün günü 2181 ve 24.7 dolar civarında bitirdi.

Dün beklendiği gibi politika faiz oranını %5.25’te koruyan İngiltere Merkez Bankası’nda daha önceki kararda faiz artışı yönünde oy kullanan iki üyenin de bu toplantıda faizin sabit tutulması yönünde oy kullandı. Bu durum, İngiltere Merkez Bankasına dair ilk faiz indirimi tarihi beklentisinin Temmuz’dan Haziran’a gelmesine neden oldu. Bir üye ise faiz indirimi yönünde oy kullandı. Financial Times’ta yer alan habere göre İngiltere Merkez Bankası Başkanı Bailey İngiltere ekonomisi hakkında olumlu bir değerlendirme yaparak faiz indirimlerinin gündemde olduğunu söyledi. Sterlin/dolar paritesi faiz indirimi beklentilerinin erkene gelmesiyle dün %1 düşerek günü 1.2660 civarında bitirdi. Euro/dolar ise %0.6 düşerek 1.0860 civarına geriledi.

Bu sabah ABD 10-yıllık tahvil faizi 3 baz puan düşerek %4.24’e gerilese de doların küresel çapta değer kazanmaya devam ettiği görülüyor. Euro/dolar ve Sterlin/dolar bu sabah sırasıyla 1.0820 ve 1.2590 civarına gerilerken ons altın ve ons gümüş fiyatı sırasıyla 2167 ve 24.5 dolar civarına düşerek işlem görüyor. S&P 500 endeksi dün günü %0.32 yükselerek 5242 puanda bitirirken endeksin vadeli kontratı bu sabah yatay seyrediyor.

Mevcut durumda swap piyasası ABD, Euro Bölgesi ve İngiltere’de ilk faiz indirimini haziran ayında fiyatlıyor. Üç ekonomide de yılın kalanında üç tanenin sınırlı ölçüde üzerinde faiz indirimi fiyatlıyor. Piyasa fiyatlaması üç Merkez Bankası politika faizleri arasındaki farkın genel olarak yılın kalanında değişmeyebileceğine işaret ediyor. Son haftalardaki yükseliş sonrasında, Euro/dolar, Sterlin/dolar, ons altın/dolar ve ons altın/gümüş fiyatında aşağı yönde düzeltmenin devam edebileceğini değerlendiriyoruz.

TCMB kararı ve sonrası

Dün haftalık repo ihale faizini %45.00’da koruması beklenen TCMB Para Politikası Kurulu faizi 5 puanlık artışla %50.00’a yükseltti. Diğer yandan, banka, gecelik borçlanma ve borç verme faizinin artık haftalık repo ihale faizine 3 puan mesafede belirleneceğini açıkladı. Daha önce bu fark 1.5 puandı. Böylece gecelik borçlanma faizi %43.5’ten %47.00’a çıkarken gecelik borç verme faizi ise %46.50’den %53.00’a yükselmiş oldu.

Merkez Bankası’nın düzenlemeleri ve hesapladığımız döviz arzı ile piyasadaki TL likiditesi azalırken geçtiğimiz haftalarda bankalar açık piyasa işlemlerinde temel fonlama kanalı olarak Merkez Bankası’nın gecelik borç verme imkanını kullanmıştı Böylece repo faizi de ortalamada %46.5 civarında gerçekleşiyordu. Dünkü faiz artışı ve faiz koridorunda değişiklikle gecelik borç verme faizinin %53’e yükselmesi piyasadaki repo faizinde 6.5 puan civarında artış olabileceğine işaret ediyor. Diğer bir ifadeyle para politikası haftalık repo ihale faizinde 5 puanlık artışın işaret ettiğinden daha fazla sıkılaştırılmış oluyor.

Faiz artırımı, dolar/TL’nin Mart ayında %4 oranında yükselmesinin ardından geldi. TL’nin değer kaybı süreci, TCMB’nin para biriminde reel değerlenmenin enflasyonla mücadeleyi destekleyen temel unsur olmaya devam edeceği yönündeki görüşünün gerçekleşmemesine neden olabilirdi. TCMB Başkanı Fatih Karahan göreve atanmasının ardından olası faiz artışları için Şubat ve Mart ayı enflasyon rakamlarını görmek istediklerini söylemişti. Ancak dünkü hamle Mart ayı enflasyon verilerinin açıklanmasından önce geldi. Bu hamlenin, TCMB’nin hesapladığımız yoğun döviz arzının TL’de reel değer kaybını engelleyememesi sonrasında geldiğini görüyoruz.

TCMB açıklamasında, “Kurul, enflasyon görünümündeki bozulmayı dikkate alarak politika faizinin artırılmasına karar vermiştir. Aylık enflasyonun ana eğiliminde belirgin ve kalıcı bir düşüş sağlanana ve enflasyon beklentileri öngörülen tahmin aralığına yakınsayana kadar sıkı para politikası duruşu sürdürülecektir. Enflasyonda belirgin ve kalıcı bir bozulma öngörülmesi durumunda ise para politikası duruşu sıkılaştırılacaktır. Para politikasındaki kararlı duruş; yurt içi talepte dengelenme, Türk lirasında reel değerlenme ve enflasyon beklentilerinde düzelme vasıtası ile aylık enflasyonun ana eğilimini düşürecek ve dezenflasyon 2024 yılının ikinci yarısında tesis edilecektir” denildi.

Liranın reel olarak değer kazanmasının maliyet unsurlarına ilişkin enflasyon görünümü açısından olumlu olduğunu düşünüyoruz. Ancak liranın değerli olması, hane halkının ithal mallara olan talebini teşvik ederek, talep tarafında bir miktar enflasyonist baskı yaratıyor. Merkez Bankası’nın dünkü açıklamada belirttiği gibi yurtiçi talepte güçlü seyrin sürmesi, TCMB ile Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın tarihi yüksek hane halkı talebine karşı yerel seçimler sonrasında yeni tedbirler açıklamasına neden olabilir.

Hisse senedi piyasasında, orta vadeli enflasyon görünümünün daha iyi olacağına ilişkin beklentilerin artmasıyla BİST bankacılık endeksi dün yüzde 5,0 yükselirken, MSCI Türkiye dolar bazında dün yüzde 4,9 arttı. Sanayi endeksi dün %2.1’lik sınırlı bir artış gösterirken BİST 100 endeksi günü %2.1 artışla 9141 puanda bitirdi. Para politikası adımlarının dezenflasyonu başarma amacıyla atılmaya devam edilmesi, Türkiye’deki bankaların çarpanlarının gelecek dönemde yükselme olasılığını artırıyor.

Dolar/TL karar sonrasında dün akşamüzeri 31.76’ya kadar gerilerken sonraki saatlerde kısmen toparlandı. Dolar kuru günü %1.0 düşerek 32.04’te, Euro/TL ise %1.5 düşerek 34.88 civarında tamamladı. Dolar kuru bu sabah 31.92’ye kadar gerilese de yeniden dünkü kapanış seviyelerinde işlem görüyor.

TCMB’nin sürpriz faiz artışıyla Türkiye’nin 5-yıllık CDS’i dün 20 baz puan düşerek 318 baz puana gerilerken Eurobond fiyatları önemli bir artış gösterdi. 2045 vadeli dolar cinsi Eurobond fiyatı %2.2 yükselirken, getirisi 21 baz puan düşerek %8.09’a geriledi. 5 Ekim 2033 vadeli TL cinsi sabit kuponlu tahvil bileşik faizi ise enflasyona karşı Merkez Bankası tarafından atılan adım sonrasında dün 74 baz puan düşerek %26.26’ya çekildi.

TCMB verilerine göre geçen hafta bireysel yatırımcılar ile yurtdışı yatırımcıların döviz talebi devam etmiş görünüyor. Bireylerin döviz ve altın mevduatı sırasıyla 0.7 ve 0.9 milyar dolar arttı. Diğer yandan, yurtdışı yatırımcılar TL devlet tahvili ve hisse senedi piyasalarından geçen hafta sırasıyla 70 ve 156 milyon dolar çıkış yapmış durumda. Merkez Bankası’nın swaplar düşülmüş net rezervlerinin (kamunun TCMB’deki döviz mevduatları hariç) geçen hafta 5.7 milyar dolar civarında düştüğünü hesaplıyoruz. Bu açıdan bakıldığında rezervlerin bu hafta Pazartesi ve Salı günü sırasıyla 1.7 ve 1.4 milyar dolar düştükten sonra Çarşamba günü 1 milyar dolar arttığını ve -73.3 milyar dolara geldiğini hesaplıyoruz. Merkez Bankası faiz artışı öncesinde Çarşamba günü döviz arzını durdurmuş görünüyor.