Dünya Ekonomisi
İş dünyasından uyarı: AB-Çin ticareti tren kazasına dönecek
Pekin'in üretime verdiği önem, kapasite fazlası konusunda endişelere yol açtı; Çin'in, ülkenin veya diğer ülkelerin talep edebileceğinden çok daha fazla kapasite üretme yeteneği, fiyat savaşlarına yol açabilir.
Çin’deki Avrupa Birliği Ticaret Odası Başkanı Jens Eskelund’a göre, Avrupa ile Pekin arasındaki ticari gerilimler, Çin’in stratejik endüstrilerde daha ucuza üretim yapma yeteneğinin artması nedeniyle muhtemelen artacak. Geçtiğimiz hafta gazetecilere verdiği brifingde, “Şu anda gördüğümüz şey yavaş çekimde bir tren kazasına benziyor” dedi.
ABD’de ise başkan adayı Trump tüm Çin ithalatına %60, Meksika’dan gelen Çin markalı otolara ise %100 gümrük vergisi salmayı vaat etti. Zaten büyüme ivmesi yakalamakta zorlanan ve ulus-ötesi ticareti daralma tehlikesi arzeden dünya ekonomisini yeni riskler bekliyor.
Eskelund, “Avrupa, sanayisinin temelini oluşturan stratejik açıdan sürdürülebilir endüstrilerin dampinge maruz kalması kabul edemez” dedi. “İşte o zaman ticaret bir güvenlik sorunu haline gelir ve bunun Çin’de henüz tam olarak takdir edilmediğini düşünüyorum.”
Çinli yetkililer, teknolojik olarak kendi kendine yeterliliği artırmanın ve ekonomiyi büyüme için gayrimenkule olan bağımlılıktan kurtarmanın bir yolu olarak yüksek katma değerli üretimi teşvik ediyor. Üretime yönelik yatırım ve devlet mali desteği artarken, gayrimenkule yönelik destek düştü. Pekin’in üretime verdiği önem, kapasite fazlası konusunda endişelere yol açtı; Çin’in, ülkenin veya diğer ülkelerin talep edebileceğinden çok daha fazla kapasite üretme yeteneği, fiyat savaşlarına yol açabilir.
Eskelund, odanın kimyasallarda, metallerde veya elektrikli araçlarda; ve hemen “her alanda aşırı kapasite” gördüğünü söyledi. “Bununla yüzleşmeyen çok az şirketle tanıştım” dedi. “Henüz bu kapasitenin tamamının çevrimiçi hale geldiğini görmedik” dedi. “Bu önümüzdeki birkaç yıl içinde piyasaları vuracak bir şey.”
Eskelund, “Avrupa ile Çin arasında bunun ne anlama geleceği konusunda dürüst bir görüşme yapılması gerekiyor” diyerek, her iki tarafın da ticaret akışının kesintiye uğramamasını sağlamanın bir yolunu bulması gerektiğini kaydetti. “Çin’deki düşük iç talebin dışsallaşması nedeniyle Avrupa’nın öylece durup kıtanın hızla sanayisizleşmesine sessizce tanık olacağını hayal etmek benim için zor” dedi.
İmalat sanayi, AB’deki istihdamın neredeyse beşte birini oluşturuyor ve bu da onu en büyük kategori haline getiriyor. Sektör aynı zamanda bloğun “işletme ekonomisi katma değeri” olarak adlandırdığı şeye yaklaşık dörtte bir payla en büyük katkıyı sağlayan ülke konumunda. AB, yakın zamanda Güneydoğu Asya onu geçene kadar Çin’in en büyük bölgesel ticaret ortağıydı. ABD, Çin’in tek ülke bazında en büyük ticaret ortağıdır.
Güvenliğe verilen önem artıyor
Raporda, AB’nin şu anda hedeflenen politika duruşuna rağmen, ABD’nin sürekli genişleyen ticari yaptırımları ve Pekin’in misillemelerinin Çin’deki operasyonları Avrupalı işletmeler için daha da zorlaştırdığı belirtildi. ABD, Çinli şirketlerin gelişmiş yarı iletken teknolojisine erişimine yönelik ihracat kısıtlamaları için ulusal güvenliği gerekçe gösterdi. Son yasal çabalar, popüler sosyal medya uygulaması TikTok’u Çin mülkiyetinden kaynaklanan riskler nedeniyle hedef aldı.
Ticaret dengeden çıkıyor
ABD-Çin gerilimlerinin doğrudan hedefinde olmasa da, halihazırda Avrupalı işletmeler üzerinde etkiler belirginleşiyor. Raporda, ileri imalat alanında faaliyet gösteren isimsiz bir üyenin, şirketlerinin Çin’deki pazar payının 10 yıl içinde yüzde 35’ten sıfıra düştüğünü söylediği belirtildi.
“Çin bizi jeopolitik bir tuzağa düşürdü” diyen, ismi açıklanmayan yönetici raporda, Çin’den tedarike bağımlı olmaya devam ediyoruz ancak piyasaya satış yapamıyoruz” dedi. ” Tedarik çeşitlendirmek için başka yerlere yatırım yapıyoruz, ancak pratikte bu uzun bir zaman alacak – belki 10 yıldan fazla.”
“En önemli zorluk, Avrupa’daki fiyatlama gücümüz o kadar çökmüş ki, bugün Çinli ortaklarımızı bırakırsak, Çinli oyuncuların fiyatlarıyla rekabet edemediğimiz için satış yapamayız”. “Avrupa’daki ve birçok ülkedeki işletmeler Çinli şirketlerden yalnızca daha fazlasını satın alıyor, ama satamıyor”. Eskelund, Çin’in Avrupa’ya konteyner gemileriyle giderek daha fazla mal gönderdiğini belirterek, pandemi öncesinden bu yana önemli bir artışa dikkat çekti. “Çin’in ihracatı şimdiye kadar küresel ihracatta en yüksek paya ulaştı” dedi. “Beni endişelendiren şey, buna karşın Çin’in ithalatının düşük performans göstermesi.”
Kaynak: EU-China trade relations are in a ‘slow-motion train accident,’ business group says