Sosyal Medya

FÖŞ yazdı:  Trump seçilirse, Fed faiz indirmekte zorlanır

28 Temmuz 2024

Cevdet Akçay’ın Reuters’e yaptığı açıklamalardan sonra, Türkiye açısından faiz indirim tartışması sonlandı. Ne diyordu Akçay?  Özel sektör ve hanehalkı enflasyon beklentileri hala çok yüksek, henüz faiz indirim patikasında değiliz.  AMB açısından da denklem basit, Temmuz öncü PMI göstergeleri Euro-bölgesi’nde ekonomik faaliyetin yine yerlerde süründüğünü gösterdi.  Eylül’de ikinci faiz indirimi kaçınılmaz. BoJ belki bu ay faiz artırmaz, ama tahvil alımlarını 6 trilyon yenden 4 trilyona kırpar.

PBoC’nin eli mahkum, göreceli olarak politika faizlerini sıfıra çekecek, hatta tahvil alımı yoluyla niteliksel parasal gevşemeye başlayacak 2025 yılında.  Büyük merkez bankaları arasında işi en zor olan Fed.

 

Fed iki yönden büyük belirsizliklerle karşı karşıya. İlki ekonominin performansı.  ABD ekonomisinde ben öyle yumuşak iniş veya resesyon görmüyorum. 2Ç’de GSYİH yeniden ivmelenirken Temmuz öncü bileşik PMI’a göre, girdi fiyat baskıları çok hızlandı.  Fed’e faiz indirim için cesaret verecek tek gelişme, yakından takip ettiği Tüketici Harcamaları Fiyat Endeksi’nde manşetin Temmuz’da gerilemesi, ama çekirdek gösterge  hala yıllık %2.6, ayrıca piyasa beklentisini de aştı.

İkinci belirsizlik ve bu makalede üstünde duracağım konu Trump.  Trump hem siyasi söylemi, hem ekonomik düzlemde gerçekleştirmeyi vadettiği icraatlarla Fed’in işini çok zorlaştıracak.

Önce, vadeli işlemlere bakalım, Fed’in faiz indirim olasılıklarını görelim. ABD ekonomisinin son haftalarda “yavaşlaması” sonucunda, bu yıl 2 faiz indirimi fiyatlanıyor. 2025 yılında ise 4 adet 25 baz puan.  İlk faiz indirimi büyük olasılıkla Eylül FOMC‘de gerçekleşecek.

İşte bu noktada Fed’in Trump’la imtihanı başlıyor. Çünkü Fed faiz indirir indirmez, Trump yaygarayı basacak:  “Powell Demokratların adamı, Kamala’ya kıyak olsun diye faiz indirdi”.  Eğer seçilirse, Kongre’de Fed’in özerkliğini azaltıp Beyaz Saray’a bağlamanın yollarını arayacak. Bence en gözü dönmüş Cumhuriyetçi bile böyle bir yasa değişikliğine EVET oyu vermez, ama mesele o değil. Trump’ın sürekli Fed’in ensesinde soluması ve  zaman içinde görev süresi dolan guvernörlerin yerine kendi ekonomik teorilerine inananları atama çabaları Fed’in zaten son yıllarda çürüyen kredibilitesini iyice aşındıracak.

Para politikası büyük ölçüde toplum psikolojisini etkilemek yoluyla çalışır, Fed bu avantajı kaybedecek.  Ben inanmasam da, yatırımcıların bir çoğu her Fed kararının siyasi mülahazalarla alınıp alınmadığını sorgulayacak. TCMB örneğinden de biliyoruz, bu duruma düşen bir Merkez Bankası makadıyla lüfer tutsa, para politikasıyla ekonomiyi yönlendirme yetisini kaybeder.

İkinci ve daha büyük politik sorun ise Trump’ın gümrük vergileriyle ilgili vaatleri. Tüm ithal ürünlere %10, Çin’den gelenlere %60 gümrük vergisi salacak. ABD gibi yüksek oranda cari açık veren bir ekonomide, ithal malı enflasyonunun artması kaçınılmaz olarak çekirdek enflasyona da sıçrar. Ek olarak, ithal rekabetinin azalması,  bir çok oligopol niteliği taşıyan sektörde firmaların  haybeden zam yapmasını kolaylaştıracak.

Korktuğum senaryo, Fed’in Eylül ve Aralık ya da Ocak’ta faiz indirimlerini başlatması ile sahne alır. Ardından 20 Ocak’ta görevi devralacak Trump’ın çılgın gibi korumacı tedbirler açıklaması başlar. Bir kaç ay içinde enflasyon yeniden yükselişe geçer. İşte o zaman Fed’in kader anı gelecek:  Enflasyon yükselirse, faizleri artırmaya cesaret edebilecek mi?  Piyasalar Fed’in önce faiz indirip, sonra bunları geri almasına hazır mı?

 

FÖŞ okuyarak her zaman bir adım öndesiniz-alacaklılarınızdan kaçarken

 

Tüm Yazarlar

Yazarın Diğer Yazıları