FÖŞ kafasını kaşıyarak cevaplamaya çalıştı: Global piyasalarda yaprak dökümü sürecek mi?

Değerli Okurlarım, Cuma günü yeniden hortlayan satışlar bence uzun zamandır yatırımcıların bilinçaltında yatan hisselerin çok pahalandığı vesvesesinin  kötü bir haber eşliğinse piyasalarda fiyatlanmasıydı. Bloomberg, Reuters ve Financial Times’ı tarayarak  riskli varlıklarda zararın boyutunu tespit ettim. Ardından, önümüzdeki haftalarda neler olabileceğiyle ilgili uzman görüşlerini derledim. Sonunda da kendi fikrimi ekledim ve ortaya bu tercüme-makale-yorum çıktı.  Fikrimi en baştan söyleyeyim:  Orta Doğu’da topyekün savaş yok ve F/K’lar ucuzladıkça alıcı gelecek. Tahvil rallisinin de sürmesini beklemiyorum.  Bir kaç hafta içinde Türkiye’nin de dahil olduğu Gelişen Piyasalara  yeniden para girişi başlar.

Küresel hisse satışları Cuma günü derinleşti ve Nasdaq endeksi düzeltmeye girdi; ABD’de işe alımlardaki keskin yavaşlama, halihazırda yarı iletken hisselerindeki  düşüş nedeniyle güveni sarsılan hisse senedi piyasası üzerindeki baskıyı artırdı.  Satışlar Türkiye’nin de dahil olduğu Gelişen Piyasaları da ezdi geçti.

Yatırımcılar 24 saat içinde Fed’in Eylül’de faiz indirimi yapacağı algısının coşkusunda, global resesyonun kaygısına geçtiler. ABD ve Çin’den gelen zayıf  veriler kadar,  Orta Doğu’da her geçen saat yükselen tansiyon da satışlarda etkili oldu.

Ağustos, zaten işlem hacminin iyice daraldığı ve geçmişte en kötü hisse performanslarına şahit olan bir ay.  Satışlar kısa sürede yerini yeni bir coşku dalgasına bırakabilir.  Ancak, bunun ön şartı Orta Doğu’da topyekün savaş riskinin geride kaldığına dair sinyaller gelmesi. Gelecek hafta açıklanmaya devam edecek 2Ç2024 mali tablolarının da ümit vermesi lazım.  Uzmanlara göre, bir çok yatırımcı artık portföyünü en kötü olasılıklara karşı güçlendirirken, türev piyasalarda risk hedge etmeye yönelik enstrümanlara rekor talep var.  Para, bir süre daha ABD-Japon ve Alman devlet tahvilleri ve altın gibi güvenli limanlarda dinlenip gelişmeleri seyredebilir.

Satış dalgasını dünyanın en büyük ekonomisinin Temmuz ayında sadece 114.000 yeni iş eklediği haberi (beklenen 175.000’den çok daha az) tetikledi. Zayıf veri Fed’in yavaşlayan ekonomiyle mücadelede eğrinin gerisinde kaldığı korkularını ateşledi. Muhammed el Arian başta, bir çok önde gelen stratejist Powell’in Temmuz’da faiz indirimlerini başlatmayarak büyük hata yaptıüı düşüncesinde.

Cuma seansında Nasdaq Bileşik endeksi günü yüzde 2,4, haftayı ise yüzde 3,4 kayıpla kapattı. Nasdaq, 11 Temmuz’daki tüm zamanların en yüksek seviyesinden bu yana yüzde 10’dan fazla düşüş yaşadı; yani düzeltme evresine girdi.

Çok etkileyici olmayan kazanç açıklamaları da birçok büyük teknoloji şirketini sert vurdu. Intel hisseleri, ABD’li çip üreticisinin 15.000 kişiyi işten çıkarmayı planladığını açıklamasının ardından yüzde 26 değer kaybetti. Amazon hisseleri, Perşembe günü geç saatlerde açıklanan kar görünümünün Wall Street tahminlerinin altında kalmasının ardından yüzde 8,8 düştü.

Fon yöneticileri birden Yapay Zeka’ya harcanan kaynakların öngörülebilir vadede yeterli kar üretmeyeceği düşüncesini benimsediler.

Gösterge S&P 500 günü yüzde 1,8 düşüşle kapattı ve son beş günde de yüzde 2,1 düşüşle Nisan ortasından bu yana en kötü haftalık kaybını yaşadı. ABD tahvil getirileri, istihdam verilerinin ardından yatırımcıların güvenli limanlara akın etmesi ve Fed’in yakında faizlerde hızlı kesintiye gitmek vermek zorunda kalacağına dair bahse girmesiyle düştü. ABD 10 yıllık tahvil getirisi 0,16 puan düşerek yüzde 3,82 ile Aralık ayından bu yana dibine geriledi.

Yatırımcılar artık Fed’in borçlanma maliyetlerini yıl sonuna kadar tam yüz baz puan  düşürmesini bekliyor; bu da kalan üç toplantıdan en az birinde 50 puanlık kesintilere işaret ediyor. ABD hisse senedi piyasasında beklenen çalkantıyı gösteren Vix endeksi (Wall Street’in “korku göstergesi”)  Cuma günü 29 puana kadar tırmanarak yılbaşından bugüne ortalamasını ikiye katladı ve geçen Mart ayındaki ABD bölgesel bankacılık krizinden bu yana en yüksek seviyesini gördü.

Ekonomik yavaşlamaya ilişkin endişeler aynı zamanda küçük ABD hisse senetlerindeki son yükselişin de aniden sona ermesine neden oldu. Küçük çaplı hisseleri takip eden Russell 2000 endeksi Cuma günü günü yüzde 3,5, haftayı ise yüzde 6,7 kayıpla kapattı; bu, bir yıldan fazla bir sürenin en kötü bir haftalık düşüşüydü.

Wall Street’te satışlar, günün erken saatlerinde Japonya ve Avrupa’daki sert düşüşlerin ardından geldi. Tokyo’daki hisse senetleri, Japonya Merkez Bankası’nın hafta başındaki sürpriz faiz artırımının ardından yendeki artışın Japon şirketleri üzerindeki etkisine ilişkin endişeler nedeniyle 2016’dan bu yana en kötü günlük düşüşünü yaşadı. Avrupa’da en kaliteli hisseleri kapsayan  Euro Stoxx 600 yüzde 2,7 kayıp yaşadı.

Traderlar, hasarın bir kısmının Japon ihracatçıları ürküten yenin güçlenmesinden kaynaklandığını söyledi. Japonya Merkez Bankası’nın Çarşamba günü beklenmedik faiz artışı yapması ve Fed’in faiz indirimine hazır görünmesi yenin pek çok kişinin beklediğinden çok daha yüksek seviyelere çıkmasına neden oldu. Cuma günkü dolar karşısında 146,93 yen seviyesinde bulunan yen, temmuz ortasına göre yaklaşık yüzde 10 daha yüksek.

Goldman Sachs Japonya stratejisti Bruce Kirk, “Japonya’nın cazip hikayesinin bu noktada bittiğini düşünmüyoruz ancak oyunun kuralları kesinlikle değişti, alışmak zaman alacak” dedi.

Gelişen piyasa hisse senetleri, ABD’deki ekonomik yavaşlamaya ilişkin endişelerin küresel riskten kaçışı tetiklemesiyle Cuma günü düştü. MSCI’nın gelişen piyasa hisse senedi endeksi yüzde 2,2 gerilerken, kayıpların devam etmesi durumunda son bir yılın en kötü gününü yaşayacak. Gelişmekte olan ülke para birimleri endeksi ise yatay seyrediyor.

Yatırımcılar, İsrail ordusunun Perşembe günü Hamas’ın askeri kanadının başı Muhammed Deif’in de, örgütün lideri İsmail Haniye gibi öldürüldüğünün açıklamasının ardından artan jeopolitik gerilimlerle de boğuştu. MSCI Gelişen Piyasa hisse senedi endeksi art arda üçüncü haftada düşme yolunda ilerlerken, döviz endeksinin Mayıs ortasından bu yana en iyi haftalık performansıyla yaklaşık %0,3 yükseliş kaydederek haftayı kapatıyor.

Destansı risk almanın yaşandığı bir yılda sadece bir istikrarsız hafta boğa rallisinin bittiği anlamına gelmez. Olumsuz yanda, Fed bir aylık verilere  ve piyasalarda sarsıntıya aşırı tepki vermemeye kararlı. Ek olarak,  para yöneticileri artık Yapay Zeka’nın methiyesi düzmekten,  borsalarda hafif bir düzeltmeden dört başı mamur bir krize kadar her risk senaryosuna karşı hedge satın almaya başlıyor. Muhteşem Yedili hisse senetlerinde ve yeni teknoloji trendlerini kullanacak şirketlerde  milyarlarca dolar kolay kar elde eden fon yöneticilerinin kendine güveni  darbe aldı.

Geride kalan hafta 2024’ün en büyük piyasa çöküşünü temsil etse de, yakın zamanda emsalsiz olmaktan çok uzak. Hazine tahvilleri ve teknoloji şirketlerinin sadece iki yıl önce epik kayıplar yaşadığı, fakat hemen toparlanıp yeni zirvelere koştuğunu hatırlamak lazım.

Piyasalarda likidite hala bol.  Fed ve AMB kesin faiz indirecek.  Petrol başta emtia fiyatlarında gerileme maliyetler üzerinde baskıyı hafifletiyor.   Son makalemde yazdığım gibi, Orta Doğu’da hasım aktörler savaş istemiyor.  Çin, önümüzdeki haftalarda ekonomiyi hızlandırmak için yeni teşvikler açıklayacak.  ABD  başkanlık seçimlerinde her an yön değiştiren anketlerden, dünya ekonomisinin aniden sert fren atmasına kadar bir dizi belirsizlik  yatırımcılar  daha temkinli olmaya zorluyor. Velakin, en nihayetinde hisse senetleri kar beklentisiyle alınır.  Düzeltmenin sürdüğü her seans, F/K’ları aşağı iterek, kelepircileri piyasaya geri getirebilir.

Bir FÖŞ ve Google Translate ortak yapımı