ANALİZ: Büyük ekonomilerden öncü PMI’lar   güçlü seyre işaret ediyor, Euro-bölgesi tek istisna

Dört büyük ekonomiden yayınlanan bileşik PMI iş dünyası güven anketleri imalat sanayi ve hizmetler sektörünün zıt yönlerde hareket ettiğini gösteriyor.  Eurobölgesi’nde ekonomik aktivite zayıf, fakat Birleşik Krallık verileri güçlenirken, fiyat baskıları güç yitiriyor.   ABD’de bileşik PMI geriledi, fakat düzey olarak ekonominin çok güçlü seyrettiğini doğruladı.  Japon verileri de faaliyetlerin hızlandığını gösteriyor.

Euro Bölgesi (EB), İngiltere (UK) ve ABD PMI verileri incelendiğinde bir miktar farklılaşma göze çarpıyor. UK’de öncü ağustos PMI verileri hem imalat sanayi hem de hizmet sektörü tarafında temmuzun üzerinde seyrederek Bileşik PMI endeksinin son 4 ayın en yüksek değerine ulaşmasını sağladı. Veride görülen güçlü ekonomik aktivite istihdam tarafında canlanmayı destekledi. Üreticilerin maliyetlerini tüketiciye yansıtma çabalarına rağmen ortalama satış fiyatları ise 2021 başından beri en yavaş hızda arttı. Özellikle hizmet sektörü fiyat artışlarında görülen ılımlı seyir BoE’nin önümüzdeki dönemde para politikası adına atacağı adımlarda elini güçlendirecek.

Euro Bölgesi; Almanya ve Fransa’nın imalat sanayi PMI endekslerinde görülen zayıflığı hizmet sektöründeki artışlarla bertaraf etmeyi başardı. Hizmetlerdeki artışın özellikle Fransa’dan kaynaklanması ve bunun da Olimpiyat Oyunları ile ilgisi, ağustos sonrası ekonomik aktivitenin bu kadar güçlü seyretmeyeceğine işaret ediyor. Diğer yandan, girdi maliyetlerinde yaşanan artışlar bölgedeki üreticilerin son dönemde görülen artışları tüketicilere yansıtma eğiliminde olduklarını gösterdi.

Bu durum ise ECB’nin PPK toplantı tutanaklarında Philip R. Lane’in vurguladığı fiyat baskılarındaki kademeli azalma görünümüne ters düşüyor. Hizmet enflasyonundaki katılığa mal enflasyonunun da eşlik etmesi önümüzdeki dönemde ECB’nin para politikası kararlarını şekillendirmede önemli olacak.

ABD PMI verilerinde EB’de olduğu gibi hizmet sektörü ve imalat sanayi arasında bir ayrışma göze çarpıyor. Ancak imalat sanayiinde görülen performans kaybı hizmet sektörü tarafından tam anlamıyla karşılanamadığı için Bileşik PMI  endeksi son 4 ayın en düşüğüne geriledi.

Hizmet sektöründe süregelen güçlü seyir iş e alım tarafında görülen güçlüklerle birleşerek önümüzdeki dönemde ücretler üzerinde baskı oluşturabilir. İmalat sanayi tarafında girdi maliyetlerinin mayıstan beri en yüksek hızda artmış olması ise ücretler, hammadde ve taşımacılık maliyetlerinden kaynaklanıyor.

Maliyetlerdeki artışa rağmen tüketiciye yansıtılan fiyatlarda daha ılımlı artış görülmesi ise talep koşullarındaki toparlanma sonrası ters e dönme riskine sahip. Fed’in PPK toplantı tutanaklarında bazı üyelerinin “Mevcut Koşullar ve Ekonomik Görünüm” başlığı altında vurguladıkları sektörel değerlendirme bu anlamda PMI verisiyle uyumlu bir görünüm ortaya koyuyor.

Japonya PMI endeksinde h em hizmet sektörü hem d e imalat sanayiinin 50 eşik seviyesinin üzerinde kalarak genişlemesi Bileşik Endeks’te de güçlenmeye sebep oldu. Buna rağmen ortalama girdi maliyetlerinin son 16 ayın en hızlı artışını gösterdiği ağustosta genel satış fiyatı enflasyonu Kasım 2023’ten bu yana en düşük seviyeye geriledi. Bunda özellikle gelecek aylara dair siparişlerin etkisiyle fiyatların sabit tutularak talebin canlanmasının etkili olduğu gözleniyor.

Japonya’da hafta içinde açıklanan temmuz ayı TÜFE verisinde 3 aylık ortalama artışların yıllıklandırılmasıyla oluşturulan ana eğilimlerde manşet TÜFE’nin nisan sonrası, gıda ve enerji hariç çekirdek TÜFE’nin ise şubat sonrası en düşük seviyelerine gelmelerinin piyasalarda yarattığı olumlu hava BoJ Başkanı Ueda’nın şahin söylemleriyle dengelendi. Ueda ekonomik görünümün projeksiyonlarına uygun gitmesi durumunda politika faizinde ayarlama yapabileceklerine dair vurgusuyla USDJPY’nin değer kaybetmesine yol açtı.

Kaynak:  Akbank Ekonomik Araştırmalar