Alman Ifo endeksi Eylül ayında yine düştü

Almanya’nın en önemli öncü göstergesi olan Ifo endeksi üst üste beşinci ayda da düşüş gösterdi. Bu durum, ekonominin şu anda kendi kendini besleyen bir ekonomik durgunluk kısır döngüsü içinde sıkışıp kaldığını gösteriyor.

Dünkü hayal kırıklığı yaratan PMI verilerinin ardından, Almanya’nın en önemli öncü göstergesi olan Ifo endeksi son dönemdeki düşüş eğilimini sürdürerek Ağustos ayındaki 88,6 seviyesinden Eylül ayında 85,4’e geriledi. Endeks şu anda en son yıl başında görülen seviyelere geri döndü.

Mevcut değerlendirme bileşeni ciddi bir darbe alarak Ağustos ayındaki 86,4’ten 84,4’e düşerken, beklentiler bileşeni Eylül ayındaki 86,8’den 86,3’e sadece marjinal bir düşüş gösterdi.

Ekonomi durgunluk içinde sıkışıp kaldı

Alman ekonomisi bir yıl önceki haline geri döndü. Ekonominin ikinci çeyrekte daralmasının ardından, üçüncü çeyreğin ilk iki ayına ilişkin mevcut tüm duyarlılık göstergeleri iyimserlik için çok az neden sunuyor.

Yılın ilk aylarında Alman ekonomisini saran konjonktürel umut, temel olarak daha zayıf bir küresel ekonominin yanı sıra soğuyan ABD ekonomisi, devam eden jeopolitik gerilimler ve iç politika belirsizliğine ilişkin korkular nedeniyle ortadan kalktı. Buna ilaveten, artan iflaslar ve münferit şirketlerin işlerini yeniden yapılandıracaklarına dair açıklamaları, son yıllarda ekonominin birkaç kalesinden biri olan işgücü piyasası üzerinde Demokles’in Kılıcı gibi sallanmaya devam ediyor. Daha da kötüsü, Alman otomotiv endüstrisinden gelen son olumsuz haberler, bir dereceye kadar devam eden yapısal ve konjonktürel sorunların bir başka göstergesidir, ancak ne yazık ki muhtemelen olumsuz duyguları daha da körüklemektedir; mükemmel bir kısır döngü.

Yine de, bu yeni kötü haber bölümü ne kadar iç karartıcı olsa da, yıl sonuna doğru olası olumlu sürprizleri göz ardı edilmemeli. Reel ücretlerde son on yılın en yüksek artışı Alman tüketicilerin cüzdanlarını açmaya devam ederken, artan iş kaybı korkularına rağmen, sanayi üretimi hala kurtarıcı olabilir. Stoklar daha önce görülmemiş bir süredir yüksek seviyelerde seyrediyor. Stok döngüsünü tersine çevirmek ve sanayi üretiminin yeniden büyümesini sağlamak için sanayi sipariş defterlerinde küçük bir iyileşme yeterli olacak. Kuşkusuz, bu çok düşük seviyelerden gelen döngüsel bir iyileşme olur ve durgunluk içinde sıkışmış bir ülke anlatısını pek değiştirmeyecektir.