Kıbrıs İktisat  Bankası/Emre Değirmencioğlu:  Sıradaki gelsin…

EURO 2024 son 16 turu maçında Avusturya ile karşı karşıya gelen A Milli Takımımız, maçı 2-1 kazanarak çeyrek finale yükseldi. Milli Takımımıza tarihi zaferi getiren golleri Arda Güler’in güçlü korner atışıyla Merih Demiral tarafından kaydedildi. A Milli Takımımız bu sonuçla tarihinde üçüncü kez Avrupa Şampiyonasında çeyrek finale yükseldi. Portakalları 3-2, Polonya’yı da 3-1 yenerek D Grubu’nu Fransa’nın önünde lider tamamlayan Avusturya’nın, 2 ay önceki hazırlık maçında Türkiye karşısından 6-1’lik sonuçla ayrıldığına vurgu yapan pek çok yorumcu, maçın mutlak favorisini Avusturya olarak gösteriyordu. 6 Temmuz’daki çeyrek final maçını Berlin’de, Hollanda’ya karşı oynayacağız.

Dün Türk mali piyasalarının Avusturya maçının sonucunu tahmin edercesine günü keyifli bir şekilde tamamladı. Hazine ve Maliye Bakanı Şimşek’in katıldığı canlı yayında bir sonraki vergi paketinde borsa kazançlarının vergilendirileceği açıklamasını ardından neredeyse %3 gerileyen BİST100 ana endeksi, dün günü tepki alımlarına sahne olarak %1 yükselişle tamamladı. Mali suçlarla mücadelede ülkelerin performanslarını değerlendiren Mali Eylem Görev Gücü (FATF), Türkiye’nin kara para aklama ve terörizmin finansmanı ile mücadelede geride kaldığı için 2021 yılında alındığı ”gri liste”den geçen hafta çıkarılması sonrası kurdaki düşüş dün de devam etti. Hatırlanacağı üzere geçen hafta 33,04 seviyesine gün içinde temas eden ve yeni bir zirveye adını yazdıran USDTRY kuru TCMB’den ‘kırmızı kart’ görmesi sonrası, FATF kararı ile artan yabancı girişlerinin de yardımı ile 32,50’li seviyelere kadar gerildi.

USDTRY kurunun rekor kırdığı 26 Haziran verilerine göre TCMB’nin swap hâriç net döviz pozisyonu 1,88 milyar dolar azalması ardında son günlerde ılımlı yükselişler kaydetmeye devam ettiğini de görüyoruz. Bu minvalde, 1 Temmuz tarihini yansıtan TCMB analitik bilançosuna göre, swap hariç net yabancı para pozisyonu 0,6 milyar dolar iyileşmeyle kaydetti. Böylelikle, yerel seçimler öncesinde swap ve kamu dövizleri hâriç net rezervler -74,6 milyar dolar seviyesinden +5,1 milyar dolar seviyesine yükselerek 79 milyar dolar ile rekor iyileşme kaydetti. Günlük pozisyon değisiminde geçen aya nazaran iyileşmenin yavaşladığını da not etmek gerekiyor.

Bu iyimser performansa rağmen, sene başından bu yana yabancı yatırımcının Türk hisse senetlerinde pozisyon azaltımına giderek yaklaşık 1 milyar dolarlık çıkış yaparken, Türk tahvillerine ise yaklaşık 9 milyar dolar girişi oldu. Bu bağlamda 2 yıl vadeli gösterge bileşik faiz dün %40,72 seviyesine gerileyerek yılın en düşük seviyesini test etti! Bu dengesiz ya da asimetrik hareket, yabancı yatırımcının vadesi belli TL tahvillere akın ettiğini lâkin hâlen daha uzun vadeli ülke riski alma konusunda temkinli tarafta kaldıklarını gösteriyor. Gri listeden Türkiye’nin çıkması ve 19 Temmuz’da (oldukça geride kalan) Moodys’den beklenen not artışlarına rağmen, Türkiye’nin hâlen daha 270 baz puanın üzerinde seyreden CDS primi, kısa vadede heyecan yaratacak bir beklentinin de olmadığını gösteriyor.

Buna rağmen, bazı yabancı menşeli raporlar, açmış oldukları Dolar kısa Türk Lirası uzun pozisyonlarda kâr alımına gittikten sonra yeniden 6 ay vadeli forward kurlar üzerinden TL uzun pozisyon almaya başladıklarını görüyoruz. Nisan-Mayıs ayında yatay seyreden Haziran’da ise biraz hareketlenen kurun biraz daha yukarı yönelmesinin daha sağlıklı olacağını; buna rağmen TL ile ilgili olumlu görüşlerimizin değişmediğini, TL’nin sonbahara kadar reel anlamda cazip oranda reel getiri sunmaya devam edeceğini, göreceli olarak pahalı hâle gelen Türk mallarını da (ihracat, turizm…) göz önüne alarak, önümüzdeki aylarda kurda yavaş da olsa değer kaybına otoritenin izin vereceğini düşünüyoruz. Dün TCMB tarafından açıklanan finansal kesim dışındaki firmaların döviz pozisyonu verisi, şirketlerlerin de yüksek faizden faydalanmak adına strateji değiştirerek döviz borçlandıklarını, bu kapsamda Nisan’da net döviz pozisyonunun 11,4 milyar dolar bozulduğunu, aynı paralelde, kısa vadeli net döviz pozisyonu fazlasının da yaklaşık 10 milyar dolar azaldığını görüyoruz.

Son dönemde izlenen ‘yerinde’ ekonomi politikaları ile Türkiye ekonomisinde sürdürülemez bir hâl alan gidişatın normalleşmeye başladığını, yıllık TÜFE enflasyonu için sene sonu %44 seviyesini düşündüğümüzü yeri gelmişken not edelim. Bu bağlamda bugün TÜİK tarafından açıklanacak Haziran ayı resmî enflasyon verilerinin de en kötünün geride kaldığını anlatmasını bekliyoruz. Baz etkisi ile de olsa Haziran verisi ile yıllık enflasyonun gerilemeye başlayacağını lâkin fiyatların azalarak da olsa yükselmeye devam edeceğini not edelim. Hazır yeri gelmişken, 2023 Haziran, Temmuz, Ağustos ve Eylül aylarında aylık enflasyonun sırası ile %3,92 , %9,49 , %9,09 ve %4,75 olduğunu hatırlatalım.

Dünyada yılın ikinci yarısında siyasi gelişmelerin temel belirleyici olacağını daha önce de dile getirmiştik. Fransa’da hafta sonu düzenlenen parlamento seçimlerinin ilk turunda aşırı sağ ilk sırada yer alsa da, tahmin edilenin altında oy alması sonrası gözler İngiltere seçimlerine çevrildi. Reuters haberlerine göre, güncel anketler, İngiltere’de İşçi Partisi’nin, yarın düzenlenecek ulusal seçimlerde, rekor sayıda sandalye ile iktidara geleceğine şans tanıyor. Keir Starmer’ın İşçi Partisi’nin parlamentodaki 650 sandalyeden 484’ünü kazanması beklenirken, böyle bir zafer, partinin eski lideri Tony Blair’in 1997 yılında  ezici zaferi kazandığı 418 sandalyeden çok daha fazla ve tarihindeki en yüksek sandalyeye işaret ediyor. Son 14 yıldır iktidarda olan Muhafazakarların yalnızca 64 sandalye kazanacağı tahmin ediliyordu ki bu, partinin kurulduğu 1834’ten bu yana en az sayı anlamına geliyor.

Dün ECB Forumunda konuşan FED Başkanı Powell ile ECB Başkanı Lagarde dezenflasyon sürecinin başladığını belirtseler de, özellikle Powell faiz indirimleri için daha fazla veriye ihtiyaç duyduklarını söyledi. Piyasalara yeni bir sinyal vermediklerinden dolayı piyasa fiyatlamalarında da anlamlı bir değişim olmadığını söyleyebiliriz. Fransa’da rakip partilerin aşırı sağın iktidara gelmesini engellemek adına güç birliği yapması sonrası ortak para birimi EUR 1,0750 seviyelerinde salınmaya devam ederken, benzer bir şekilde kraliyet aslanı Sterlin 1,26 seviyesinin diplerinden bir kez daha bulduğu desteğin de yardımı ile 1,27 seviyesine toparlandı.

Altın ons fiyatı 2,330 dolar seviyelerinde yatay seyrederken, 2,340 dolar üzerinde gecelik bir kapanış ile uzun süredir devam eden sessizliğini bozacağını düşünüyoruz. Benzer bir şekilde, son haftalarda olumsuz bir görünüm sergileyen gümüş, son beş iş günüdür olumlu bir performans sergileyerek 29,70 dolar seviyesine kadar yükseldi. Ortadoğu’da tırmanan gerilim ve kasırga sezonunun başlaması nedeniyle Brent cinsi ham petrolün varil fiyatı dün 87 dolar seviyesine dayanarak neredeyse son iki ayın en yüksek düzeyini test etti.

Petrolün yükseliyor olması, dünyanın enflasyonla mücadelesi için iyi bir haber olmadığı gibi, Türkiye ve KKTC gibi net enerji ithalatçısı ülkeler için de hem enflasyon hem de cari açıkla mücadeleye birlikte zarar verdiği gibi akaryakıt fiyatlarını da yukarı itebilme potansiyeli taşıyor.

Amerikan borsaları dün geceyi yükselişle tamamladı. En büyük 500 şirketin işlem gördüğü S&P500 endeksi tarihinde ilk kez 5,500 puan seviyesinin üzerinde bir kapanış yaparak rekor kırdı. MSCI Dünya endeksi de %0,5 artışla yeni bir rekor kırarak risk iştahının devam ettiğini gösterdi. Yeni gün başlangıcında, Asya piyasalarında da iyimser bir seyri görüyoruz. Gösterge endeks Tokyo borsası %1 yukarıda işlem görürken, yaralı aslan Japon Yen’i dolar karşısında 38 yılın en düşük seviyesinde yer alıyor.

Mali piyasaların gündeminde bugün Türkiye cephesinde saat 10:00’da açıklanacak ︎Haziran ayı enflasyon rakamları bulunuyor. Anketlere göre aylık TÜFE artışının %2,2 seviyesinde olup yıllık gerçekleşmeyi %72,5 civarına çekeceğini bekleniyor. Yurtdışı cephede ise bugün ABD’de ADP özel sektör istihdamı, ISM hizmetler sektörü PMI verileri ve FED’in son politika toplantısının tutanakları açıklanacak. Perşembe günü ABD borsaları Bağımsızlık Günü nedeniyle kapalı konumda olacak. Her ayın ilk cuması olduğu üzere akabinde de tarım dışı istihdam verisini büyük bir heyecanla takip edeceğiz.

Emre Değirmencioğlu, Grup Müdürü, Hazine Bölümü