Borsa
Halka arzlar 2023’te rekor kırdı: Yatırımcı ne kadar zarar etti?
Yatırımcıların yüzü 2023 yılında halka arzlarla gülerken, yılsonuna doğru bu tabloda bozulma yaşandı. Geçen yıl halka arz olan 54 şirketten, 36 tanesi enflasyonun üzerinde reel getiri sağlamayı başardı; 18’i ise yatırımcısını üzdü.
2023 yılında hem yatırımcılar, hem de şirketler halka arzlarla güldü. Şirketlerin kredi kullanmaktan ziyade sermaye piyasalarına yöneldiği ve neredeyse her ay bir halka arz yapılan 2023 yılında, toplam 54 şirket halka arz olurken, bu halka arzlar yoluyla TL bazında 79.3 milyar, dolar bazında ise yaklaşık 3.3 milyar dolarlık finansman sağlandı.
2023 yılında halka arz edilen şirketler arasından 46 tanesi nominal olarak pozitif getiri sağlarken, 8 tanesi ise yılsonu itibariyle yatırımcısını zarara uğrattı. Bu hisseler arasından 36 tanesi ise yatırımcısına dönemsel manşet enflasyonun üzerinde reel getiri sağlamayı başardı. 2023 yılında halka arz edilen şirketlerin 16 tanesi imalat, 9 tanesi gayrimenkul yatırım ortaklığı, 8 tanesi enerji, 4 tanesi teknoloji, 3 tanesi finans, 2 tanesi madencilik, 2 tanesi tarım, 10 tanesi ise diğer sektörlerde faaliyet gösteren şirketlerden oluştu.
Getiride şampiyon Astor Enerji
2023 yılında halka arz edilen şirketler arasından yatırımcısına en çok kazandıran yüzde 654,40 nominal getiri sağlayan Astor Enerji oldu. Bu dönemde, hem enflasyon hem de dolar bazında yüzde 300’ün üzerinde reel getiri sağlamayı başaran Astor’u, yüzde 497,95 nominal getiri sağlayan Tapdi Oksijen, yüzde 459,19 nominal getiri sağlayan Katılımevim, yüzde 444,96 getiri sağlayan Forte Bilgi İletişim ve yüzde 413,02 getiri sağlayan Tarkim Bitki Koruma takip etti.
8 halka arz yatırımcısına kaybettirdi
2023 yılında çoğunlukla tavan-tavan giden halka arzlar arasından 8 tanesi yıl sonunda yatırımcısına kaybettirdi. Bu halka arzlar arasından en çok kaybettiren, yılın son işlem gününde halka arz fiyatının yüzde 39,16 altında işlem gören Sur Tatil Evleri GYO payları oldu. Sur GYO’yu yüzde 29,59 kayıpla Avrupakent GYO, yüzde 29,13 kayıpla Cates Elektrik Üretim AŞ, yüzde 21,13 kayıpla Mega Metal, yüzde 13,81 kayıpla Big Chefs, yüzde 9,84 kayıpla Tab Gıda, yüzde 3,50 kayıpla Bien Yapı ve yüzde 2,66 kayıpla Batı Ege GYO payları izledi.
Aralık ayı halka arzlar için negatif
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası politikaları ile parasal ortamın sıkılaşması ve jeopolitik gerilimlerin de etkisiyle borsanın durgunlaşmasının ardından halka arzların getirilerinde de eskiye kıyasla düşüşler yaşandı. Yaz aylarında halka arz edilmesinin ardından en azından birkaç gün tavan-tavan giden hisseler, mevduatın borsaya alternatif olmaya başlamasından sonra ikinci günden tavan bozmaya, ya da ilk günden taban seviyesine yerleşmeye başladı.
Yılın son çeyreğinde gerçekleşen bu halka arzlar arasından özellikle aralık ayında gerçekleşen halka arzların performansındaki durgunluk dikkat çekti. 2023 verilerine göre aralık ayında gerçekleştirilen 7 halka arzdan 5’i, halka arz sürecinde en az birkaç kat talep gelmesine rağmen yatırımcısına kaybettirdi. Söz konusu ay içinde pozitif getiri sağlamayı başaran iki halka arzdan ise yalnızca Kuzey Boru payları yüzde 16,29 getiri ile aylık enflasyon oranını aşabildi. Yine söz konusu ayda halka arz edilen Şeker Yatırım Menkul Değerler payları ise ay içinde yüzde 1,14 getiri sağlayarak, aralık ayında yüzde 2,93 olan aylık enflasyonun altında performans gösterdi.
(Mustafa Emircan Yaman-Ekonomim)