Eylül piyasalara  oynaklık getirdi

Yaklaşan ABD seçimleri, Çin ekonomisinde zafiyet ve  ABD ekonomisinden gelen zıt yönlü veriler riskli varlıklarda satış ve oynaklık getirdi. Wall Street’in korku göstergesi VIX Çarşamba seansını 20’nin üstünde kapattı.

Satışlardan Türkiye’nin dahil olduğu Gelişmekte Olan Piyasalar da payını aldı. BİST-100  günü %0.37 kayıpla kapatırken, yabancı satışları baş rolü oynamış olabilir.  Gelişmekte Olan Piyasalar’a yeniden sıcak para girişi başlamadan, BİST’te ralli çok zor.  Bu ayrışmayı sağlamak için, Mehmet Şimşek’in yeni bir istikrar hikayesi yazması gerekecek. Bu sabah 09:00’da açıklanacak güncellenmiş OVP’de  2025 bütçe açığı, kur tahmini ve yeni yıl zamlarıyla ilgili çıkarımlar dikkatle takip edilecek.

2025 Bütçe açığı/GSYH oranının %3 veya altında projekte edilmesi yabancılardan alım getirebilir.

MSCI’nın küresel hisse senedi endeksi üst üste üçüncü günde de düşerken, petrol Çarşamba günü değer kaybetti.  ABD Hazine tahvilleri ve Japonya yeni gibi güvenli liman varlıkları ise karışık ekonomik verilerin yavaşlayan büyüme endişelerini artırmasıyla talep gördü. Ham petrol vadeli işlemleri, önümüzdeki aylarda taleple ilgili korkular nedeniyle Salı günkü %4’ten fazla kayıp da dahil olmak üzere art arda üçüncü düşüş gününde de %1’den fazla geriledi.

ABD Hazine tahvillerinde getiriler düştü ve günün erken saatlerinde, iki yıllık ve 10 yıllık tahviller arasında yakından takip edilen faiz farkı yeniden pozitife döndü.  Tahvil pazarında iştah ABD’de işçi arayan şirketlerin Temmuz ayında 3,5 yılın en düşük seviyesine düştüğünü gösteren verilerin ardından pozitife döndü. Salı günü Wall Street borsa endeksleri, yatırımcıların kar realizasyonu ve zayıf ABD imalat verilerinin risk iştahını düşürmesi  nedeniyle Ağustos başından bu yana en büyük günlük yüzdelik düşüşlerini kaydetti.

Çarşamba günü S&P 500 endeksi, yatırımcıların Cuma açıklanacak tarım dışı istihdam verisi üzerinde spekülasyonuyla seansı kırmızı ve yeşil arasında gidip gelerek geçirdikten sonra düşüşle kapandı. Perşembe günü  ADP istihdam raporu, işsizlik başvuruları verileriyle ABD hizmet sektörüne ilişkin PMI ve ISM anketleri açıklanacak.

Gelişmekte Olan Piyasa varlıkları, emtia fiyatlarındaki düşüş ve yatırımcıların Fed’in faiz indirimi hızı hakkında daha fazla ipucu sağlayacak bir dizi ekonomik veriye odaklanmasıyla ikinci günde de düşüş yaşadı. Gelişmekte olan dünya hisse senetlerini takip eden MSCI endeksi kapanış bazında yüzde 0,6 düşerken, para birimlerine ilişkin gösterge yüzde 0,1 düştü.

Cuma günkü heyecanla beklenen tarım dışı istihdam raporunun, ABD ekonomisinin sağlığı ve Fed’in bu ay faiz oranlarını çeyrek veya yarım puan düşürüp düşürmeyeceğine ilişkin en net ipuçlarını vermesi bekleniyor.

Çarşamba günü Atlanta Federal Reserve Başkanı Raphael Bostic, ABD merkez bankasının faiz oranlarını çok daha uzun süre çok yüksek tutmaması gerektiğini, aksi takdirde istihdama çok fazla zarar verme riskinin bulunduğunu söyledi.

Döviz piyasalarında, Temmuz ayında ABD’de açıklanan istihdam verilerinin ABD’de daha büyük faiz indirimi ihtimalini artırması ve yen’in güvenli liman talebinden faydalanmasının ardından dolar çoğu majör para birimi karşısında değer kaybetti. Doların yen ve euronun da aralarında bulunduğu para birimleri sepeti karşısındaki değerini ölçen dolar endeksi %0,39 düşüşle 101,30 seviyesinde gerçekleşti.

Ham petrol fiyatları, OPEC’in arz artışları konusunda karışık sinyaller vermesi ve önümüzdeki aylarda talebe ilişkin kötümserlik nedeniyle düştü. ABD ve Çin’den gelen zayıf veriler, küresel ekonominin zayıflayacağı yönündeki  beklentilere katkıda bulundu.

Altın fiyatları, ABD’de iş açılışlarına ilişkin zayıf verilerin ardından zayıflayan doların ve düşen getirilerin yardımıyla yönünü tersine çevirdi. Spot altın yüzde 0,07 artışla ons başına 2.494,43 dolara yükseldi.

Asya hisse senedi piyasaları güne büyük ölçüde yatay başlarken, Çin hisse senedi endeksleri bir veya iki tık düşüyor. Küresel bankaların büyük çoğunluğu artık Çin ekonomisinin bu yıl %5’in altında büyümesini bekliyor; tahminlerini en son düşüren Bank of America da Goldman Sachs Group ve JPMorgan Chase gibi bankalara katıldı.

JPMorgan Chase büyümedeki olumsuz rüzgarların ve zayıf politika desteğinin yanı sıra yaklaşan ABD seçimleri etrafındaki artan dalgalanmayı gerekçe göstererek Çin hisse senetlerine yönelik satın alma tavsiyesinden vazgeçti.

Pedro Martins liderliğindeki stratejistler Çarşamba günü yayınlanan bir notta, Çin’in notunun “al”dan nötr seviyeye indirildiğini yazdı. Washington ve Pekin arasında yeni bir ticaret savaşı potansiyelinin, Kasım ayında yapılacak ABD başkanlık seçimleri öncesinde hisseler üzerinde baskı oluşturabileceği konusunda uyardılar; Başkan Xi Jinping hükümetinin ülkeyi ekonomik durgunluktan çıkarmaya yardım etmeye yönelik hamleleri ise “yetersiz” bulundu.

ParaAnaliz, dış basın kaynakları