Emre Şirin | Oyun içinde oyun: Siyasi gündem piyasaları nasıl etkiler?

Türkiye tarihinde belki de daha önce benzerine hiç rastlanmamış siyasi manevralara şahitlik ediyoruz.

Elbette bu yaşananların siyasi ve toplumsal yansımaları olacağı gibi piyasalar açısından da birtakım sonuçlar doğuracağı aşikar.

Sorulması gereken çok soru var elbette. Ama biz piyasa penceresinden bakarak sormaya başlayalım.

Mesela Perşembe günü görüştükten sonra Pazartesi gününe işaret edilmişken neden aceleci bir tavırla haftanın son işlem gününde, tam da gün ortasında bu açıklamalar yapıldı?

Borsada açıklamalardan kısa bir süre önce satış başladı ve sonrasında daha da sertleşti. Bu sırada birçok bireysel yatırımcı panik halinde satış yaparken yine bu puslu havayı fırsata çeviren büyük oyuncular mı kazandı?

Siyasilerin, attıkları adım ve aldıkları kararların çok yönlü etkileri olabileceğinden haberleri yok mu? Yoksa var da belirli teknik seviyelere gelen ve zorlanan borsada satış için yine ‘piyasa mazeretini mi yarattı?’ Kim, kime hizmet ediyor?

Bu soruların cevabını herkes kendince verebilir ama olan yine küçük yatırımcıya olmadı mı?

1.5 yıl görüşüp, halka sürekli umut verip, ‘bu masayı terk eden ihanet etmiş olur’ gibi keskin cümleler kurduktan sonra tam da seçim startı verilmişken ve aday açıklanacakken masadan kalkmak nasıl açıklanabilir?

Bir kesim de var ki, ekonomiyi ve piyasaları açıklamaya çalışırken siyasi gelişmeler ışığında yorum yapılmasına tepki gösteriyor.

Sanırım farkında değiller ama siyasi gelişmeler piyasa hareketlerine sebep oluyor, siyasilerin uyguladıkları ekonomi politikaları enflasyonu, faizleri, dolar kurunu, cari açığı, yabancı yatırım düzeyini vb birçok unsuru belirliyor.

Dolayısıyla piyasaları ve ekonomiyi etkileyen bir sürü unsurun en başında siyasilerin söylem ve uygulamaları geliyor. Yani birbirinden bağımsız olmayan, iç içe geçmiş bir yapı olduğu çok açık.

Bu açıklamalar elbette daha da geliştirilebilir. Ama biz şimdi herkesin merak ettiği bundan sonra piyasa nasıl tepki verir? Borsa nereye gider? Dolar/TL de bundan sonra ne beklemeliyiz gibi sorulara yanıt bulmaya çalışalım.

Öncelikle bu tarz belirsizlik dönemlerinde elbette piyasada negatif tepkiler oluşması doğaldır. Taşlar yerine oturana kadar oynaklık seviyesi yüksek olabilir. Sonrasında her zaman olduğu gibi durum kanıksanır, herkesin zihninde yeni durum normalleşir ve nihayetinde piyasada su akar yolunu bulur.

Burada yatırımcı açısından önemli olan şey sakin kalabilmek ve günlük bakmamaktır. Sonuç itibariyle bu siyasi belirsizlik, depremden daha büyük değil.

OYUN TERS TEPTİ!

İyi Parti olmasa da muhalefetin diğer tüm unsurları bir arada. Hatta İyi Parti yüzünden ittifaka giremeyen diğer tüm muhalif güçler de işin içine girince daha güçlü bir muhalif blok ortaya çıkacaktır.

Üstelik oluşan görüntüye bakılırsa birçok İyi Partili yönetici ve seçmen Akşener’e tepkili, istifalar geliyor. Muhalefete şimdiye kadar ön yargılı bakan kesim bile şu an muhalefet etrafında konsolide oluyor. Yani yanlış zaman, yanlış hamle ve ihanet hissi uyandıran bir tavır.

BORSA VE DOLAR NE OLUR?

Dolayısıyla muhalefetin aday açıklaması ile birlikte Pazartesi’den sonra seçim yarışı başlar ve Cuma günü ortaya çıkan şok etkisi yavaş yavaş ortadan kalkar.

Bununla birlikte hem ekonomik durum hem de deprem nedeniyle seçim kazanma ihtimali neredeyse hiç olmayan iktidar kanadı, İyi Parti’nin bu hamlesini bir ölçüde can suyu gibi görüp, kazanma adına daha fazla hamle yapacaktır.

Tabi bu hamleler daha çok ekonomiye dönük, nokta atışı hamleler olacaktır.

Dolayısıyla para arzını artıran, enflasyonu besleyen, borsa tarafını destekleyen ve buradaki milyonlarca yatırımcıyı özellikle ekonomik kriz ve deprem nedeniyle oluşan öfkeden arındırmaya dönük adımlar beklemek yanlış olmaz.

Aynı zamanda Türkiye halkının kriz algısının dolara endeksli olduğunu bilen ve ekonomik gidişatı iyi göstermek isteyen hükumet doları baskı altında tutmaya da devam edecektir.

Tüm bu unsurlarla birlikte yüksek kar açıklayan ve hali hazırda hisse fiyatı çok ucuz olan güçlü şirketler potansiyel oluşturmaya devam edecektir.

Ama burada yatırımcı açısından dikkat edilmesi gereken temel meseleler;

• Doğru şirketlerde yatırımcı olmak
• İhtiyaç dışı para ile yatırım yapmak
• Tüm parayı tek bir varlığa yatırmamak
• Oynaklıklar olabileceğini bilerek işlem yapmak
• Seçim ekonomisi kapsamında aşırı para arzı ve yüksek enflasyon etkisini unutmamak
• Günlük düşünmemek ve sabretmek

Not: Siyasette bir gün çok uzundur, çok şey değişir. Anlık tepkilere göre, panikle ve acele ile yatırım kararları almak daha büyük zararlara yol açabilir.