Dr. Fulya Gürbüz-Ekonomi Gündemi: Borç, enflasyon, konut, politika faizi, turizm, tüketici güveni, uluslararası yatırım pozisyonu

18–22 Eylül 2023 haftasında ABD, İngiltere ve Türkiye merkez bankaları politika faiz kararlarını izleyeceğiz (İngiltere ve Türkiye’de faiz artışı kesin). Eylül ayına ilişkin olarak tüketici güven endeksinde zayıf seyir sürebilir. Temmuz ve Ağustos ayı enflasyon verilerinde yukarı yön sürecek.

Kaynak: TÜİK, TCMB, tradingeconomics.com

Detaylar…

18 EYLÜL 2023, PAZARTESİ

TEMMUZ AYI KONUT FİYAT ENDEKSİ (KFE) – TCMB

2023 yılı Haziran ayında KFE aylık %4,8, yıllık %95,9, yıllık reel olarak ise %38’lik artış gösterdi. Dolar/TL’nin %14,1’lik artış gösterdiği ve paralelinde inşaat maliyetlerinin arttığı Temmuz ayında konut fiyatları da artışını sürdürecek.

Kaynak: Turkey Data Monitor

TEMMUZ AYI ULUSLARARASI YATIRIM POZİSYONU (UYP) – TCMB

2023 yılı Haziran ayında Türkiye’nin yurt dışı varlıkları, 2022 yılsonuna göre %4,8 düşüşle 293,5 milyar dolara, yükümlülükleri %10,4 düşüşle 546,4 milyar dolara gerilerken, böylece net UYP 2022 yılsonuna göre 48,7 milyar dolar düşüşle -252,9 milyar dolar olarak gerçekleşti.

Kaynak: Turkey Data Monitor

20 EYLÜL 2023, ÇARŞAMBA

ABD MERKEZ BANKASI (FED) POLİTİKA FAİZ KARARI – http://www.federalreserve.gov

FED fiyat artışlarını frenlemek (dolayısıyla da talebi kısmak için) Mart 2022 – Temmuz 2023 döneminde 11 kere faiz artırarak politika faizini %0,25’ten %5,5 seviyesine yükseltti. Gelinen noktada küresel ekonomideki yavaşlamaya paralel olarak ABD’de imalat sektörü zayıflayıp hizmet sektöründeki ılımlı büyüme sürüyor. Politika faizlerindeki artış ekonomiyi yavaşlatsa da ücretler ve petrol fiyatlarındaki artışlar girdi maliyetlerini yukarı çekiyor. FED işsizliği tetiklemeyecek bir faiz seviyesinde gıda ve enerji dışı (çekirdek) PCE enflasyonunu %2 ye düşürmeyi hedefliyor ancak söz konusu enflasyon toplamda 525 baz puanlık faiz artışına rağmen %4,2’ye gerileyebilmiş durumda. Piyasadaki beklenti ekonomiyi daha sert frenlememek için politika faizinin sabit bırakılacağı yönünde.

Kaynak: tradingeconomics.com

AĞUSTOS AYI YURT DIŞI ÜRETİCİ FİYAT ENDEKSİ (YD-ÜFE) – TÜİK

Temmuz ayında YD-ÜFE aylık %15,34, yıllık %60,32 artış kaydetmişti. YD-ÜFE’nin aylık bazda sert artışında döviz kurundaki sert artışın (ABD doları, %14,1) etkisi var. Ağustos ayında döviz kurunun yatay hareket etmesine bağlı olarak YD-ÜFE’de kur tarafından baskı gelmeyebilir ancak emtia fiyatlarındaki artış üretim maliyetlerini yukarı çekebilir.

Kaynak: TÜİK

AĞUSTOS AYI MERKEZİ YÖNETİM BORÇ STOKU – HAZİNE VE MALİYE BAKANLIĞI

Merkezi yönetimin son 12 aylık bütçe açığı Temmuz ayında 603,3 milyar TL’ye yükselmiş, toplam borç stoku 5,8 trilyon TL olmuştu. Borç stokundaki artışın en önemli sebebi borç stokunun %67’sini (3,9 trilyon TL) döviz cinsi borç stokunun oluşturması. Dolayısıyla da kurdaki yükseliş, borç stokunun daha hızlı yükselmesine sebep oluyor.

Kaynak: Turkey Data Monitor

21 EYLÜL 2023, PERŞEMBE

TCMB POLİTİKA FAİZ KARARI – TCMB

Fiyat baskılarını kırmayı ve negatif reel faizin pozitif reel faize dönmesini hedefleyen TCMB’den beklenti, politika faizini mevcut %25’ten %30-31 seviyesine çıkaracağı yönünde.

Kaynak: Turkey Data Monitor

İNGİLTERE MERKEZ BANKASI (BOE) POLİTİKA FAİZ KARARI – http://www.bankofengland.co.uk

Dünyanın altıncı büyük ekonomisinde enflasyonu yavaşlatmak adına ECB arka arkaya 14 kez politika faizini artırarak Ağustos ayı toplantısında %5,25 seviyesine kadar yükseltti. Ekim 2022’de %11,1 seviyesine kadar yükselen enflasyon oranı, faiz artırımlarının etkisiyle Temmuz 2023’te %6,8’e kadar geriledi. Çekirdek enflasyon ise %6,9 seviyesinde tarihi yüksek seviyelerini koruyor. Ekonomik aktivitenin yavaşlamasına rağmen (son 3 çeyrekte ortalama GSYH büyümesi yıllık %0,4) enflasyon dinamiklerinin katılığını azaltmak için BOE’nin politika faizini %5,5 seviyesine yükseltmesi bekleniyor.

Kaynak: tradingeconomics.com

EYLÜL AYI TÜİK TÜKETİCİ GÜVEN ENDEKSİ – TÜİK

Ağustos ayında artan zamlar ve fiyat artışlarının etkisiyle tüketici güven endeksi aylık %15,1’lik düşüşle 68 seviyesine gerilemişti. Endeksin 100’den küçük olması tüketici güveninde kötümser durumu gösteriyor.

Kaynak: TÜİK

TEMMUZ AYI TARIMSAL GİRDİ FİYAT ENDEKSİ (TARIM-GFE) – TÜİK

Haziranda Tarım-GFE aylık %3,46, yıllık %27,70 artış kaydetmişti. Temmuzda artan kur ve enerji fiyatları Tarım-GFE’nin artmasına sebep olacak.

Kaynak: TÜİK

22 EYLÜL 2023, CUMA

AĞUSTOS AYI TURİZM İSTATİSTİKLERİ – KÜLTÜR VE TURİZM BAKANLIĞI

Temmuzda Türkiye’ye 7 milyon 148 bin turist giriş yaparken, 6 milyon 256 bin turist ülkeden ayrıldı. 2023 yılı Ocak-Temmuz döneminde yurda 26 milyon 766 bin turist giriş, 25 milyon 236 bin kişi çıkış yaptı. 2023 yılı Ocak-Haziran döneminde net turizm geliri toplamı 18,6 milyar dolar oldu (Ocak-Haz 2022: 15,4 milyar dolar).

Kaynak: Turkey Data Monitor

Dr.Fulya Gürbüz / fulyagurbuz.com / Vega Portföy