Dr. Fulya Gürbüz: Ekonomi Gündemi: Borç, enflasyon, hizmet, imalat, kapasite, PMI, perakende, politika faizi, tarım

2023 yılı 21-25 Ağustos haftasında enflasyon verilerinde yükseliş, merkezi yönetim borç stokunda artış bekliyoruz. Politika faizi yükselecek, sert artırım olası gözükmüyor. Ekonomik aktivitesiyle ilgili Ağustos ayı öncü göstergelere odaklanacağız.

Kaynak: tradingeconomics.com, TÜİK, TCMB

Detaylar…

21 AĞUSTOS 2023, PAZARTESİ

TEMMUZ AYI YURTDIŞI ÜRETİCİ FİYAT ENDEKSİ (YD-ÜFE) – TÜİK

Haziran ayında YD-ÜFE aylık %15,62, yıllık %39,92 artış kaydetmişti. Elbette aylık sert artıştaki ana faktör Dolar/TL kurunun aylık %17,5 artış kaydetmesi oldu. Temmuz ayında da Dolar/TL kurunun aylık bazda %14,1 artış kaydetmesi YD-ÜFE’nin aylık bazda artmaya devam etmesine sebep olacak.

Kaynak: TÜİK

TEMMUZ AYI MERKEZİ YÖNETİM BORÇ STOKU – HAZİNE VE MALİYE BAKANLIĞI

Haziran ayında merkezi yönetimin toplam borç stoku aylık %18,6’lık artışla 5,6 trilyon TL’ye yükselmişti. Toplam borç stoku içinde döviz cinsi borç stoku 3,8 trilyon TL, TL cinsi stok büyüklüğü ise 1,8 trilyon TL’dir. Kurdaki artış döviz stokunun TL cinsinden değerini de yukarı itmektedir. Nitekim Haziran ayında ay sonu değerlere göre Dolar/TL kurundaki %25’lik artışın etkisiyle döviz borç stoku da aylık bazda %27’lik artış kaydetti. Temmuz ayında Hazine’nin yurt içinden 3,9 milyar dolarlık borçlanması Hazine’nin döviz cinsi borç stokunu yükseltmeye devam edecek.

Kaynak: Turkey Data Monitor

22 AĞUSTOS 2023, SALI

HAZİRAN AYI TARIMSAL GİRDİ FİYAT ENDEKSİ (TARIM-GFE) – TÜİK

Mayıs ayında Tarım-GFE aylık %0,26, yıllık %33,22 artış kaydetmiş, aynı ay Dolar/TL kuru aylık %2,2 artmıştı. Haziran ayında kurdaki ortalama %17,5’lik artış, Temmuz ayında da kurdaki aylık ortalama %14,1’lik artış tarım girdi maliyetlerini yukarı çekmeye devam edecek. İthal girdiye bağımlı olan tarım sektöründe döviz kuru ve enerji fiyatlarındaki artış girdi maliyetlerini doğrudan yukarı çekiyor. Zamların da etkili olduğu Haziran ve Temmuz aylarında hem aylık hem de yıllık enflasyonda yükseliş olacak.

Kaynak: Turkey Data Monitor

2Ç2023 İŞGÜCÜ GİRDİ ENDEKSLERİ– TÜİK

Sanayi, inşaat ve ticaret-hizmet sektörleri toplamında saatlik kazanç dışı işgücü maliyeti endeksi, 2023 yılı l. çeyreğinde bir önceki çeyreğe göre %64,7 arttı. Alt sektörler incelendiğinde, endeks; sanayi sektöründe %81,8, inşaat sektöründe %34,3 ve ticaret-hizmet sektörlerinde %56,7 arttı. Kazanç dışı işgücü maliyetleri olarak işveren tarafından ödenen sosyal güvenlik primleri, kıdem tazminatı, ulaşım ve yemek gibi maliyetler, sigorta primleri, yapılan yardımlar sayılabilir.

Kaynak: TÜİK

23 AĞUSTOS 2023, ÇARŞAMBA

AĞUSTOS AYI TÜKETİCİ GÜVEN ENDEKSİ  – TÜİK

Tüketici güven endeksi, Temmuz ayında aylık %5,9 düşüşle 80,1 seviyesine gerilemişti. Endeksin 100’den büyük olması tüketici güveninde iyimser durumu,100’den küçük olması ise kötümser durumu gösteriyor. Ağustos ayında kurdaki yükseliş sınırlı kalsa da akaryakıt zamları ve okul harcamalarının başlaması, öte yandan giyim tarafındaki sezon indirimi etkileri tüketici güveninde nasıl bir etkiye sebep olacak izleyeceğiz.

Kaynak: TÜİK

AĞUSTOS AYI ÖNCÜ PMI VERİLERİ  – S&P GLOBAL

S&P Global’in yayınladığı verileri baz alarak JP Morgan’ın hesapladığı Küresel İmalat ve Hizmet Sektörleri (Bileşik) PMI (Satın Alma Müdürleri Endeksi) verileri Temmuz ayında imalat sektörünün daralmaya devam ettiğini, hizmet sektörünün ise yavaşlayarak büyüdüğünü göstermişti. Detayda; Temmuz ayında küresel olarak ihracat siparişlerinin düşmeye devam ettiğini, yurt içi siparişlerdeki artışın yavaşladığını, istihdamın ve girdi maliyetlerinin yavaşlayarak da olsa arttığını, çıktı fiyatlarının ise hızlanarak arttığını okuduk. 23 Ağustos’ta ABD, Almanya, Avustralya, Euro Bölgesi, Fransa, İngiltere ve Japonya hizmet ve imalat sektörlerinin Ağustos ayı ilk tahminlerini açıklanacak.

Kaynak: S&P Global, JP Morgan

24 AĞUSTOS 2023, PERŞEMBE

PARA POLİTİKASI KURULU (PPK) TOPLANTISI – TCMB

Temmuz ayı toplantısında TCMB politika faizini 250 baz puan (%2,5) artışla %17,50 seviyesine yükseltmişti. TCMB politika faizi kararında öncelikli olarak fiyat gelişmelerini dikkate alıyor. 2023 yılı Üçüncü Enflasyon Raporunda TCMB enflasyon tahminlerini ortalama olarak 2023 yılsonu için %58’e, 2024 yılsonu için %33’e, 2025 yılsonu için %15’e yükseltmişti. Geçen hafta yayınlanan ve TCMB’nin “finansal ve reel sektördeki karar alıcı ve uzman kişilere” yönelttiği Piyasa Katılımcıları Anketi sonuçları da Enflasyon Raporu beklentilerine paralel olarak 2023 sonu, 12 ay sonrası, 24 ay sonrası ve 5 yıl sonrası için enflasyon tahminlerinin sırasıyla %59,5, %42, %22,5 ve %10,4’e yükseldiğini gösterdi. TCMB anketi katılımcıları Ağustos ayı PPK toplantısında politika faizinin ortalamada %19’a yükseleceğini tahmin etti. AA Finans’ın anket sonuçlarına göre ise ekonomistler 100-250 baz puan arasında artırım beklerken, yıl sonu tahminleri %10-%30 arasında.

Kaynak: Turkey Data Monitor

25 AĞUSTOS 2023, CUMA

AĞUSTOS AYI İMALAT SEKTÖRÜ KAPASİTE KULLANIM ORANI (KKO) – TCMB

Temmuz ayında imalat sektöründe KKO, yatırım malları KKO’nun bir önceki aya göre artması toplam sektörün KKO’sunu yukarı çekti. Ağustos ayı verileri sektör bazında imalat sektörünün bir önceki aya göre nasıl bir eğilim gösterdiği konusunda ipuçları verecek.

Kaynak: TCMB

AĞUSTOS AYI REEL KESİM GÜVEN ENDEKSİ (RKGE) – TCMB

Temmuz ayında mevsimsellikten arındırılmış RKGE aylık 0,8 puan düşüşle 104,9 seviyesine gerilemişti. Endeksin 100’den büyük olması anketin kapsadığı reel kesim temsilcilerinin ekonomik faaliyetlere ilişkin güveninin arttığını, 100’den küçük olması ise azaldığını gösteriyor. Temmuz ayında imalat sektöründe mevcut yurt içi ve ihracat siparişleri bir önceki aya göre düşerken, gelecek 3 ayda ortalama birim maliyetleri ve satış fiyatları beklentileri ise yükselmişti. Katılımcılar, son üç aydaki üretim hacminin gerilediğini kaydetti. KKO ve RKGE verileri, Türkiye imalat sektörünün Ağustos ayında sipariş, üretim ve fiyatlar konusunda daha net fikir sahibi olmamızı sağlayacak.

Kaynak: TCMB

AĞUSTOS AYI SEKTÖREL GÜVEN ENDEKSLERİ – TÜİK

Temmuz ayında mevsim etkilerinden arındırılmış güven endeksi Temmuz bir önceki aya göre; hizmet sektöründe %0,6, perakende ticaret sektöründe %2,6 ve inşaat sektöründe %0,9 azalmıştı. Endeksin 100’den büyük olması sektörün mevcut ve gelecek döneme ilişkin iyimserliğini, 100’den küçük olması ise kötümserliğini gösteriyor. TCMB verileri banka ve kredi kart harcamalarının Ağustos’un ilk iki haftasında Temmuz ayı ortalamasının üzerinde olduğuna işaret ediyor. Bu gelişmenin perakende ticaret sektörüne nasıl yansıyacağına odaklanacağız. 2023 yılının ilk 7 ayında hizmet ve perakende ticaret sektörleri ekonomik aktiviteyi destekleyen ana faktörler oldu ancak harcanabilir gelirdeki düşüşe paralel olarak zayıflama işaretleri almaya başladığımızı da ekleyelim.

Kaynak: TÜİK

fulyagurbuz.com / Vega Portföy