Dr.Fulya Gürbüz- Ekonomi Gündemi: Borç, dış ticaret, enflasyon, güven, kapasite kullanımı, PMI, politika faizi, turizm

19-23 Haziran haftasında merkezi yönetimin borç stokunda artış, güven endeksleri ile PMI endekslerinde Türkiye ve küresel imalat ve hizmet sektörlerine yönelik eğilimlere odaklanacağız. Mayıs ayında dış ticaret açığı sert yükselecek. TCMB politika faizini artıracak ancak politika faizinin %25-30 ve yukarısı ekonomi politikalarına güveni gösterecek, %20-24 aralığı “Hiç yoktan iyidir”, %15-19 aralığı “Ne fark etti?”, %9-14 aralığı ise “Rasyonellik nerede?” dedirtecek.

19 HAZİRAN 2023, PAZARTESİ

HAZİRAN AYI TÜKETİCİ GÜVEN ENDEKSİ – TÜİK

2023 yılı Mayıs ayında tüketici güven endeksi aylık %4’lük artışla 91,1 seviyesine yükselmişti. Endeksin 100’den büyük olması tüketici güveninde iyimser durumu, 100’den küçük olması ise kötümser durumu gösteriyor. Buna göre tüketici güveninin Mayıs ayında yükselmesi, tüketicinin kötümser durumunun azaldığı anlamına geliyor. Mayıs ayında “tüketicinin gelecek 12 ayda genel ekonomik durum beklentisi” iyimser bölgeye geçerken, “geçen 3 aylık döneme göre gelecek 3 aylık dönemde yarı-dayanıklı tüketim mallarına harcama yapma düşüncesi” ve “geçen 12 aylık döneme göre gelecek 12 aylık dönemde ücretlerin değişimine ilişkin beklenti” iyimser bölgede kalmaya devam etti. Öte yandan “hanenin içinde bulunduğu mali durum” ve “gelecek 12 aylık dönemde konut tamiratına para harcama ihtimali” beklentilerine yönelik kötümserliğin Mayıs ayında arttığını görmüştük.

Kaynak: TÜİK

20 HAZİRAN 2023, SALI

MAYIS AYI MERKEZİ YÖNETİM BORÇ STOKU – HAZİNE VE MALİYE BAKANLIĞI

2023 yılı Nisan ayında merkezi yönetimin borç stoku 4,6 trilyon TL seviyesine yükselmişti. Toplam borcun 1,7 trilyon TL’si (%38’i) TL cinsinden, 2,8 trilyon TL’si (%62’si) döviz cinsindendir. Toplam borç stokunun GSYH’ye oranı %26 seviyesindedir. 2022 yılı genelinde 139 milyar TL bütçe açığı verilmesine rağmen 2023 yılının ilk beş ayında bütçe açığı 263,6 milyar TL oldu. Merkezi yönetimin borç stokunun %62’lik kısmını döviz cinsinden borçlanma araçlarının oluşturması sebebiyle döviz kurundaki artışlar borç stokunun TL cinsinden değerinin artmasına sebep olurken aynı paralelde bütçe açığının ve elbette borçlanma gereğinin artmasına sebep oluyor.

Kaynak: Turkey Data Monitor

MAYIS AYI YURTDIŞI ÜRETİCİ FİYAT ENDEKSİ (YD-ÜFE) – TÜİK

2023 yılı Nisan ayında YD-ÜFE aylık %2,43, yıllık %40,1’lik artış kaydedildi. Mayıs ayında döviz kurundaki artışa rağmen enerji ve enerji dışı emtia fiyatlarının aylık bazda düşüş göstermesi YD-ÜFE’yi de aşağı çekecektir. Söz konusu gerileme yıllık artışın da düşmesinde etkili olacak.

Kaynak: TÜİK

NİSAN AYI TARIMSAL GİRDİ FİYAT ENDEKSİ (TARIM-GFE) – TÜİK

2023 yılı Mart ayında Tarım-GFE aylık %1,41, yıllık %49,70 artış gösterdi. Nisan ayında döviz kurunda kaydedilen aylık ve yıllık artışlar, Tarım-GFE’nin de Nisan ayında aylık ve yıllık bazda artış kaydedeceğine işaret ediyor.

Kaynak: TÜİK

21 HAZİRAN 2023, ÇARŞAMBA

HAZİRAN AYI İMALAT SEKTÖRÜ KAPASİTE KULLANIM ORANI (KKO) – TCMB

2023 yılı Mayıs ayında dayanıklı tüketim malı ve ara mal imalatında KKO’nun artması, öte yandan dayanıksız tüketim malı ve yatırım malları imalatında KKO’nun düşmesine bağlı olarak toplam imalat sektöründe KKO bir önceki aya göre değişiklik göstermedi.

Kaynak: TCMB

HAZİRAN AYI REEL KESİM GÜVEN ENDEKSİ – TCMB

2023 yılı Mayıs ayında mevsimsellikten arındırılmış Reel Kesim Güven Endeksi (RKGE-MA), bir önceki aya göre değişmeyerek 105,1 seviyesinde gerçekleşmişti. Endeksin 100 üzerindeki değerler reel kesim temsilcilerinin ekonomik faaliyetlere ilişkin güveninin arttığı (iyimser) görünüme işaret ediyor. Endeksin alt detaylarına göre Mayıs ayında mevcut iç piyasa ve ihracat siparişleri bir önceki aya göre düşmüştü. Sektörde ortalama birim maliyetler hem aylık hem de yıllık bazda artarken, satış fiyatı beklentileri de aylık ve yıllık bazda gerileme kaydetti. Gelecek 3 ayda üretim hacmi beklentisi hem aylık hem de yıllık bazda artarken, istihdam beklentisi geriledi.

Kaynak: TCMB

HAZİRAN AYI SEKTÖREL GÜVEN ENDEKSLERİ – TÜİK

2023 yılı Mayıs ayında güven endeksi hizmet sektöründe %0,6 azaldı; perakende ticarette %0,4 ve inşaat sektörlerinde %4,3 arttı. Endeksin 100’den büyük olması sektörün mevcut ve gelecek döneme ilişkin iyimserliğini, 100’den küçük olması ise kötümserliğini gösteriyor.

Kaynak: TÜİK

22 HAZİRAN 2023, PERŞEMBE

TÜRKİYE CUMHURİYET MERKEZ BANKASI (TCMB) FAİZ KARARI – TCMB

Mayıs ayında açlık ve yoksulluk sınırının yıllık %72,2’ye, İTO İstanbul ücretliler geçinme endeksinin %56’ya, TÜFE’nin %39,6’ya gerilemesi, 3 aya kadar vadeli TL mevduat faizinin %30’ların üzerine çıkması, TL cinsi ticari kredi faiz oranının %15, TL cinsi ihtiyaç kredi faiz oranının %40’lara yaklaştığı, yıl sonunda TÜFE’nin %30-40 aralığına gerileyebileceği ihtimali dikkate alındığında TCMB’nin %8,5 seviyesindeki 1 hafta vadeli borç verme faiz oranı olan politika faizinin 22 Haziran tarihli toplantısında %25 seviyesine yükseltilmesi “TCMB en azından enflasyonu doğal yolla düşürmekte istekli” dememize sebep olacak.

Kaynak: Turkey Data Monitor

23 HAZİRAN 2023, CUMA

HAZİRAN AYI ÖNCÜ KÜRESEL HİZMET VE İMALAT SEKTÖRLERİ PMI VERİLERİ – S&P GLOBAL

2023 yılı Mayıs ayında küresel hizmet sektörü PMI endeksi 54,4 seviyesine yükselerek büyüme bölgesinde kalmaya devam etti, küresel imalat sektörü PMI endeksi ise              49,6 değeri ile daralma bölgesinde kalmıştı. ABD, Avustralya, Euro Bölgesi, İngiltere ve Japonya’nın hizmet ve imalat sektörleri PMI verilerinin ilk tahminlerinde imalat sektörüne yönelik daralma eğiliminin sürüp sürmediğine odaklanacağız.

Kaynak: JP Morgan, S&P Global.

HAZİRAN AYI EKONOMİK GÜVEN ENDEKSİ – TÜİK

2023 yılı Mayıs ayında ekonomik güven endeksi 103,7 değeri ile önceki aya göre 1,5 puan artış kaydetmişti. Endeksin 100’den büyük olması genel ekonomik duruma ilişkin iyimserliği, 100’den küçük olması ise genel ekonomik duruma ilişkin kötümserliği gösteriyor. Endeksin alt endekslerini tüketici güven endeksi, reel kesim güven endeksi ile sektörel güven endeksleri oluşturuyor.

Kaynak: TÜİK

MAYIS AYI DIŞ TİCARET RESMİ VERİLERİ – TÜİK

Ticaret Bakanlığı Haziran ayının ikinci iş gününde Mayıs ayı dış ticaret verilerini yayınlamıştı. Buna göre Mayıs ayında 21,6 milyar dolarlık ihracat, 34,3 milyar dolarlık ithalat yapılmış, böylece 12,7 milyar dolarlık dış ticaret açığı kaydedilmişti.

Kaynak: Ticaret Bakanlığı

fulyagurbuz.com