Dr. Fulya Gürbüz: Ekonomi Gündemi: Borç, bütçe, enflasyon, konut, politika faizi, tüketici güveni, uluslararası yatırım pozisyonu

17-21 Temmuz haftasında yurt içinde Temmuz ayına ilişkin olarak tüketici güvenindeki kötümserliğin ardı ardına gelen zamların etkisiyle devam edeceği; Haziran ayına ilişkin olarak giderlerdeki hızlanmaya bağlı olarak bütçe açığının sert artacağı, artan bütçe açığı ve döviz kurundaki yükselişe bağlı olarak merkezi yönetim borç stokunun artması, döviz kurundaki sert artışın yurt dışı üreticilerin maliyet enflasyonunu (YD-ÜFE) yukarı çekmesi; Mayıs ayına ilişkin olarak ise henüz kurdaki artış ılımlıyken ve de enerji fiyatları düşüş seyrini korurken tarımsal girdi maliyetleri enflasyonunun (Tarım-GFE) Mayıs ayında düşmesi olası gözüküyor. Enflasyondaki yukarı yönlü baskıya rağmen TCMB’nin politika faizini %20’den yukarı çıkaramayacağı beklentileri ağırlık kazanıyor.

17 TEMMUZ 2023, PAZARTESİ

HAZİRAN AYI MERKEZİ YÖNETİM BÜTÇE DENGESİ – HAZİNE VE MALİYE BAKANLIĞI

2023 yılı Mayıs ayında merkezi yönetim bütçesi 118,9 milyar TL bütçe fazlası vermiş, böylece Ocak-Mayıs döneminde toplam bütçe açığı 25,7 milyar TL’ye geriledi. Mayıs itibariyle son 12-aylık toplam bütçe dengesi ise 527,3 milyar TL açık vererek rekor tazeledi. Merkezi yönetim bütçesine yakın sonuçlar veren ve Temmuz ayı başında açıklanan Hazine nakit bütçe dengesi Haziran ayında 206,3 milyar TL açık vererek son 12-aylık toplam nakit bütçe açığını 678,7 milyar TL’ye taşıdı, yılın ilk 6 ayında 453,5 milyar TL’lik nakit bütçe açığı kaydedildi.

Kaynak: Turkey Data Monitor

TÜRKİYE MAYIS AYI KISA VADELİ DIŞ BORÇ STOKU – TCMB

2023 yılı Nisan ayında Türkiye’nin kısa vadeli toplam dış borç stoku 161,9 milyar dolar ile önceki aya göre 0,9 milyar dolarlık, 2022 yılı sonuna göre 12,8 milyar dolarlık, bir önceki yılın aynı ayına göre 31,1 milyar dolarlık artış kaydetmişti. Nisan 2023 itibariyle orijinal vadesine bakılmaksızın kalan vadeye göre gelecek 12 ayda ödenmesi gereken toplam dış borç ödemesi 202,9 milyar dolar olmuştu. Rezerv yeterliliği özelinde TCMB’de tutulan brüt döviz rezervi 7 Temmuz itibariyle 110,4 milyar dolar olsa da gelecek 12 aydaki toplam dış borç ödemelerinin %80’ini karşılayacak güçte olmadığını ekleyelim.

Kaynak: Turkey Data Monitor

18 TEMMUZ 2023, SALI

MAYIS AYI KONUT FİYAT ENDEKSİ (KFE) – TCMB

2023 yılı Nisan ayında KFE aylık %4,7, yıllık %121,3, reel olarak ise %53’lük artış kaydetmişti.

Kaynak: Turkey Data Monitor

MAYIS AYI TÜRKİYE NET ULUSLARARASI YATIRIM POZİSYONU – TCMB

Türkiye’nin net Uluslararası Yatırım Pozisyonu (UYP), Türkiye’nin yurt dışından alacaklarıyla, Türkiye’nin yurt dışına borçlarının net farkını gösteriyor. Nisan ayında net UYP açığı bir önceki aya göre 5 milyar dolar artışla 264,5 milyar dolara yükselmişti. Söz konusu artışta hem varlıkların 8 milyar dolar hem de yükümlülüklerin 3 milyar dolar azalması etkili oldu. 8 milyar dolarlık döviz varlıklarındaki düşüşün 6 milyar doları altın rezervlerindeki düşüşten, 2 milyar doları ise döviz varlıkları ve mevduatlardaki düşüşten kaynaklandı. Yükümlülüklerdeki 3 milyar dolarlık azalışta ise doğrudan yatırım ve portföy yatırımlarındaki düşüş etkili oldu. Mayıs ayında altın ve brüt döviz rezervindeki toplam 16 milyar dolarlık düşüş, net UYP’yi aşağı yönlü baskılayacak.

Kaynak: Turkey Data Monitor

20 TEMMUZ 2023, PERŞEMBE

TCMB POLİTİKA FAİZİ KARARI – TCMB

Haziran ayı toplantısında politika faizini %15’e yükselten TCMB, enflasyondaki yapışkanlık, çekirdek enflasyonun (aşağıdaki grafikte açık mavi çizgi) yüksek seyri ve enflasyon beklentilerinin yukarı gelmesi politika faizi artışının devamlılığını gerektiriyor. Politika faizinin %30-40 aralığına çekilmemesi ise enflasyonla mücadeleyi anlamsız kılıyor. Ne yazık ki Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın yüksek faizi tercih etmemesi politika faizinin %20’den yukarı çıkarılamayacağı beklentilerini kuvvetlendiriyor.

Kaynak: Turkey Data Monitor

TEMMUZ AYI TÜKETİCİ GÜVEN ENDEKSİ – TÜİK

2023 yılı Haziran ayında tüketici güven endeksi aylık %6,5 azalışla 85,1 seviyesine gerilemişti. Söz konusu gerilemede hane halkının genel ekonomik görünüm ve maddi durum beklentilerinde yaşanan sert düşüşler etkili oldu. Endeksin 100’den büyük olması tüketici güveninde iyimser durumu,100’den küçük olması ise kötümser durumu gösteriyor. Endeks, 2004 yılı Temmuz ayından bu yana 100 seviyesinin altında seyrediyor. Endeksin en düşük değeri 63,4 ile Haziran 2022’de görülmüştü.

Kaynak: Turkey Data Monitor

HAZİRAN AYI YURT DIŞI ÜRETİCİ FİYAT ENDEKSİ (YD-ÜFE) – TÜİK

2023 yılı Mayıs ayında YD-ÜFE aylık %0,45, yıllık %32,13’lük artış kaydetti. Mayıs ayında hem petrol hem de enerji dışı emtia fiyatlarındaki düşüş YD-ÜFE’deki düşüşün ana sebepleri oldu. Haziran ayında petrol ve enerji dışı emtia fiyatlarındaki aylık ve yıllık bazda düşüşlere rağmen Dolar/TL kurundaki aylık %17,5 ve yıllık %36,6’lık yükseliş YD-ÜFE’nin aylık ve yıllık bazda yükselmesine sebep olacak.

Kaynak: TÜİK

HAZİRAN AYI MERKEZİ YÖNETİM BORÇ STOKU – HAZİNE VE MALİYE BAKANLIĞI

2023 yılı Mayıs ayında merkezi yönetim borç stoku önceki aya göre hızlanarak 4,7 trilyon TL’ye yükselmiş, TL cinsi stokun payı %37,5’e gerilerken, döviz cinsi stokun payı %62,5’e yükselmişti. Haziran ayında döviz kurundaki sert yükseliş merkezi yönetimin döviz cinsi borç stokunu yukarı çekmeye devam edecek.

Kaynak: Turkey Data Monitor

21 TEMMUZ 2023, CUMA

MAYIS AYI TARIMSAL GİRDİ FİYAT ENDEKSİ (TARIM-GFE) – TÜİK

2023 yılı Nisan ayında Tarım-GFE aylık %0,63, yıllık %40,20 artış kaydetmişti. Mayıs ayında petrol fiyatlarındaki aylık ve yıllık bazda kaydedilen düşüş Tarım-GFE’nin zayıflamasına katkı yapacak ancak Haziran ayında döviz kurundaki sert artış Tarım-GFE’yi yukarı yönlü baskılayacak.

Kaynak: Turkey Data Monitor

fulyagurbuz.com