Dr. Fulya Gürbüz: Bej Kitap, borç, bütçe, enflasyon, istihdam, konut

16 – 20 Ocak haftasında, Kasım ve Aralık aylarına ilişkin olarak enflasyonda yumuşama, konut fiyatlarında artış görebiliriz. TCMB politika faizini değiştirmeyecek. FED Bej Kitap raporunda ABD’de ekonomik görünüm ve enflasyona dair zayıflık sinyalleri gelebilir.

16 OCAK 2023, PAZARTESİ

ARALIK 2022 TARIM ÜRÜNLERİ ÜRETİCİ FİYAT ENDEKSİ (TARIM-ÜFE) – TÜİK

Kasım 2022’de Tarım-ÜFE aylık %7,0, yıllık %169,5 artış kaydetmişti. TÜFE’nin alt kalemi olan Gıda ve Alkolsüz İçecekler Ekim ve Kasım aylarında aylık %5 üzerinde artış kaydetmesinin ardından Aralık ayında %2,0 artış gösterdi. Yİ-ÜFE’nin alt kalemi olan Gıda Ürünleri ise Aralık ayında %3,3 arttı. Zayıflayan enerji maliyetlerini de dikkate aldığımızda Aralık ayında Tarım-ÜFE’nin aylık artışında yavaşlama görebiliriz.

Kaynak: TÜİK

ARALIK 2022 MERKEZİ YÖNETİM BÜTÇE DENGESİ – HAZİNE VE MALİYE BAKANLIĞI

Kasım 2022’de merkezi yönetim bütçesi 347,7 milyar TL gelir, 239,4 milyar TL gider kaydetmiş, böylece bütçe 108,3 milyar TL fazla vermişti. Ocak-Kasım döneminde bütçe toplamda 20,4 milyar TL açık verdi. Nakit bütçe dengesi ile genelde yakın sonuçlar vermektedir. Nakit bütçe Aralık ayında 108,3 milyar TL açık verdiğini, 2022 yılı toplamında nakit açığının 169,4 milyar TL olduğunu belirtelim. 2022-2024 dönemi Orta Vadeli Program’a göre merkezi yönetim bütçesinin 2022 yılında 278,4 milyar TL, 2023 yılında 290,2 milyar TL açık vermesi tahmin edilmişti.

Kaynak: Turkey Data Monitor

KASIM 2022 ÖZEL SEKTÖR UZUN VADELİ YURT DIŞI KREDİ BORCU – TCMB

Ekim 2022’de özel sektörün uzun vadeli yurt dışı kredi borcu 152,7 milyar dolar seviyesinde olup; 97,7 milyar doları finans dışı sektöre, 47,2 milyar doları bankacılık sektörüne, 7,8 milyar doları bankacılık dışı finans kuruluşlarına ait bulunuyordu. Sektör bazında bakıldığında borcun 54,4 milyar doları hizmet sektörüne, 22,4 milyar doları imalat sektörüne, 20,9 milyar doları tarım sektörüne aittir.  FED ve Avrupa Merkez Bankası’nın faiz artırım sürecinde olmaları Türkiye’nin yurt dışı borçlanma maliyetlerinin artmasına sebep oluyor.

Kaynak: Turkey Data Monitor

KASIM 2022 ÜCRETLİ ÇALIŞAN İSTATİSTİKLERİ – TÜİK

Arındırılmamış verilere göre Ekim 2022’de ticaret ve hizmetler sektöründe 8 milyon 277 bin, sanayi sektöründe 5 milyon 17 bin, inşaat sektöründe 1 milyon 588 bin kişi istihdam edilmişti.

Kaynak: Turkey Data Monitor

17 OCAK 2023, SALI

ARALIK 2022 KONUT SATIŞLARI – TÜİK

Kasım 2022’de konut satışları aylık 15.146 adet artışla 117.806 adet olmuştu. Yabancılara konut satışları aylık 706 adet artışla 6.083 adet olmuştu. Aralık ayında konut kredilerindeki artışın konut satışlarına nasıl yansıdığını izleyeceğiz.

Kaynak: Turkey Data Monitor

KASIM 2022 KONUT FİYAT ENDEKSİ – TCMB

Dolar/TL kurunun aylık %1,5 arttığı Ekim 2022’de konut fiyat endeksi aylık %5,4, yıllık %199,2 artış kaydetmişti. Kasım ayında döviz kurunun yatay kalmasına rağmen inşaat maliyetleri aylık %1,2 artış kaydetti. Söz konusu artışın konut fiyatlarına da yansıması beklenebilir.

Kaynak: Turkey Data Monitor

KASIM 2022 KISA VADELİ TOPLAM DIŞ BORÇ STOKU – TCMB

Ekim 2022’de Türkiye’nin kısa vadeli (1-yıldan az vadeli borçlanılan) dış borç stoku aylık 2,4 milyar dolar artışla 142,3 milyar dolar seviyesine yükselmişti. Borçlanan bazında, borcun 32,3 milyar doları TCMB’ye, 58,3 milyar doları bankalara, 51,8 milyar doları diğer sektörlere aittir. Kalan vadeye göre, vadesinin dolmasına 1 yıl ve altında kalmış olan borç stoku ise aylık 1,0 milyar dolar artışla 186,3 milyar dolar seviyesindeydi.

Kaynak: Turkey Data Monitor

18 OCAK 2023, ÇARŞAMBA

BEJ KİTAP (BEIGE BOOK) – federalreserve.gov

8 Ekim-23 Kasım dönemini kapsayan 2022 yılı raporunda FED, yüksek faiz oranları ve enflasyon ile görünüme yönelik artan belirsizliğe bağlı olarak ekonomik aktivitenin bir önceki rapor dönemine göre yatay ya da hafif arttığına işaret etmişti. İşgücü talebinde zayıflama kaydedilirken; teknoloji, finans ve gayrimenkul sektörlerinde işten çıkartmalara dikkat çekildi. Çalışan ücret artışları ise ılımlı artış kaydetti. İstihdam piyasasına yönelik beklentiler ise istihdam artışının yatay ya da yavaşlayacağı yönündeydi. Fiyatlar tarafında ise iyileşen tedarik zinciri ve zayıflayan talebe bağlı olarak tüketici fiyat artışları yavaşladı. Rapora göre, enflasyonun yatay veya ılımlı artış kaydedeceği bekleniyor. FED, 1 Şubat’ta yılın ilk faiz kararını açıklayacak. Piyasa beklentisi, politika faiz hedef aralığının %4,25-4,50 seviyesinden 25 baz puan artışla %4,50-4,75 seviyesine yükseleceği yönünde. Kasım-Aralık dönemini kapsayacak olan yeni raporda enflasyondaki yumuşamanın ve ekonomik aktivitede zayıflığın sürdüğüne tanık olabiliriz.

Kaynak: Turkey Data Monitor

19 OCAK 2023, PERŞEMBE

MERKEZ BANKASI PARA POLİTİKASI TOPLANTISI – TCMB

TCMB’nin %9 seviyesindeki 1-hafta vadeli borç verme faiz oranı olan politika faizinde değişiklik olmayacak.

Kaynak: Turkey Data Monitor

20 OCAK 2023, CUMA

ARALIK 2022 YURT DIŞI ÜRETİCİ FİYAT ENDEKSİ – TÜİK

Kasım 2022’de (YD-ÜFE) aylık %2,28, yıllık %83,66 artış kaydetmişti. Döviz kurundaki yıllık artışın Aralık ayında yavaşlamasının izdüşümünü YD-ÜFE’de de göreceğiz.

Kaynak: Turkey Data Monitor

KASIM 2022 TARIMSAL GİRDİ FİYAT ENDEKSİ (TARIM-GFE) – TÜİK

Tarım-GFE Ekim 2022’de aylık %2,68, yıllık %134,76 artış kaydetmişti. Kasım ayında döviz kurundaki yıllık artışın yavaşlamasına paralel olarak yıllık Tarım-GFE artışında da yavaşlama görebiliriz.

Kaynak: Turkey Data Monitor

ARALIK 2022 MERKEZİ YÖNETİM BORÇ STOKU – HAZİNE VE MALİYE BAKANLIĞI

Kasım 2022’de merkezi yönetimin borç stoku 3,9 trilyon TL seviyesindeydi. Toplam borcun 1,9 trilyon TL’sini iç borç, 2,0 trilyon TL’sini dış borç oluşturmaktaydı. TL cinsi borç stoku 1,3 trilyon TL iken, 2,6 triyon TL’si yabancı para cinsindendir.

Kaynak: Turkey Data Monitor

Dr. Fulya Gürbüz