Çetin Ünsalan Yazdı: ‘Meslek öğrencisine asgari ücret verelim…’
11 Temmuz 2023Türkiye’nin en büyük problemlerinin başında işsizlik geliyor. Artık TÜİK’in son açıkladığı yüzde 9,5’i ciddiye alıp da üzerinde analiz yapmayacağım. Tıpkı enflasyon verisi gibi bu da ciddiyetini yitirdi. Bundan sonra inandırıcılığını sağlama sorunu istatistik kurumunun meselesi.
Çünkü ortaya koyduğu verilerin, sokakta hiçbir karşılığı kalmadı ve insanlar inanmıyor. Bu nedenle ben ‘işsizliği nasıl yok eder, bir yandan da reel sektörün ihtiyacı olan kalifiye iş gücünü’ ediniriz sorusunun yanıtına akıl yormak istiyorum.
Herkesi üniversitesi mezunu yapma çılgınlığını, her ile üniversite açıp, binadan ibaret okulları inşa ederek ama içini bilimle doldurmayarak zaten büyük bir probleme imza attık. Mevcut üniversite mezunlarımızı ücretsiz sertifika programlarıyla geliştirerek ve eğilimlerine uygun eğitimlerle donatarak ilk planda bunu aşmanın ve reel sektöre adapte etmenin yolunu aramak şart oldu.
Bu maliyet nasıl karşılanacak diyenlere de ‘üniversite mezunu işsizlerle, nitelikli personel bulamayan işverenler’in yarattığı maliyeti hesaplamasını ve daha sonra bu itirazları yapmasını öneririm.
Ama yarına ilişkin bir hamle yapabiliriz. Yaz aylarında çocukların bilhassa lise seçimlerini yapma aşamasında olmamız önümüze büyük bir fırsat koyuyor. Velilerin, algı yönetimi içinde mesleksizleşmeye istemeden destek vererek çocuklarını farklı yönlendirdiklerini biliyoruz.
Bu aşamada ülkede ekonomik sıkıntıların da had safhaya çıkmış olmasını dikkate alarak bir açılım öneriyorum. Meslek liselerini tercih eden çocuklara, öğrencilikleri boyunca asgari ücret verelim.
Bunu bir tür öğrenci kredisi gibi düşünün. Daha sonrasında mesleğe devam edenlere hibe niteliğine kavuşturulan, devam etmeyenlere de öğrenci kredisi gibi geri ödeme şartı konulan bir yapı oluşturalım.
Asgari ücret gözünüze yüksek gelebilir. Elbette ülkede ortalama ücret haline gelmiş bir rakam gözünüzde büyüyebilir. Ama aslında bunun tam da amaca uygun bir ücretlendirme olduğunu hatırlamamız gerekiyor.
Normal şartlar altında zaten insanları, kanunda angarya sınırı olarak nitelendirilen ve bundan aşağı kimsenin çalıştırılmaması gereken bir rakamdan çalıştırıyor olmak bizim ayıbımız. Bu nedenle zaten bir öğrenciye ya da işe yeni başlayan birine verilecek bir rakamı gözünüzde büyütmemelisiniz.
Böylece meslek liseleri ailelerin gözünde, itilmiş çocukların gideceği yerler olmaktan çıkıp, asıl değerine kavuşma yolunda cazibe unsuru olacaktır. Yani eski çıraklık sisteminde para kazanan gençlerden ilham alarak, çocuğun mesleki eğitim aşamasını sigortalı ve asgari ücret alan bir hüviyete kavuşturursak ve bunu da kamu eliyle karşılarsak, 4 sene sonra bambaşka bir personel – reel sektör ilişkisi ortaya çıkarırız.
Aksi takdirde bu çocukları yine ya üniversitede okutup, işsiz bırakacağız ya da ne işyerinde ne de eğitimde olmayan gençler kervanına katacağız. Her şeye kaynak bulup, elindeki bütçeyi çar çur eden yaklaşımdan çıkmak istiyorsak, katma değerli üretimleri, nitelikli personel ile birlikte yaratmak istiyorsak, gelin bunu tartışalım.
Tüm Yazarlar
