Çetin Ünsalan Yazdı: ‘Herkes biliyor ama…’
22 Haziran 2023Merkez Bankası’nın faiz kararını alacağı gün, herkesin aklı karıştı. Ne hamle yapılacağı, aslında bundan sonra gerçekten rasyonel olup olunmayacağıyla, duygusal hareketler yapılıp; yapılmayacağıyla ilgili…
Gözüken o ki, FED ve Avrupa Merkez Bankası’na istediklerini yaptıramayan finansçılar, dönüp bize odaklandı. Yüksek faiz artışlarıyla büyük düzeltmelerin yapılacağına dair kamuoyu yaratıyorlar. Bir anlamda Türkiye’de ekonomi yönetimini coşkulamaya çalışıyorlar.
Ülkemizdeki faiz oranlarının gerçekçi olmadığı ve günün sonunda faizlerin yükselmesi gerektiğini biliyoruz. Ama bunun zamanlaması ve yöntemi çok önemli. Çünkü tek problem faiz seviyemizde değil.
Bunu bir faiz yükseltme olarak da algılamayın. Gerçek dışı noktadan, Şimşek’in tabiriyle rasyonelleşmeye yönelik adım olarak nitelendirin. Aslında bu bile son 5 yıl içinde yapılanların büyük hatalar içerdiğini gösteriyor ama kimse oralı olmuyor.
Orada ortaya çıkan faturanın niye oluştuğunu, kimin ödeyeceğini de kimse anlatmıyor. Cumhurbaşkanı Erdoğan hem o günü övüyor, hem bugün çok iyi bir kadro kurmaktan söz ediyor. Ama birbiriyle zıt iki politikanın hangisinin doğru olduğuna dair bir itirafta bulunmuyor.
Şimdi Merkez Bankası, finansçı çevrelerinin beklenti yönetimi ve tabiri yerindeyse gazıyla yüksek faiz artışına giderse doları bir süre frenler. Ama zaten bizim başımıza ne geldiyse bu frenlemeden dolayı gelmedi mi?
Bu anlaşılmaz ve gayri iktisadi tutumla enflasyondan işsizliğe, dolar kurundan faize kadar tüm göstergelerimiz büyük sapmalara uğradı ve öngörülemez bir ekonomi ortaya çıkmadı mı? Şimdi Merkez Bankası’nın aklıselim içerisinde hareket etmesi gerektiğini düşünüyorum.
Her şeyi sırasıyla yapmanın doğru olacağı ve hata yapma payının olmadığı bir dönemdeyiz. Önce dövizin makul bir seviyeye demir atması, ardından faiz hamlesinin yapılması, bunlar olurken hayal dünyasından çıkılıp, verilerin gerçekleriyle yüzleşilmesi, ardından oluşturulacak sağlıklı bir planlamayla üreten bir ekonomiye doğru yol alınması gerekiyor.
Bu sıralamada herhangi bir hata ya da aceleci tavır, yine göstergelerin alt üst olmasına, ülkenin öngörülemez bir ekonomiye koşmasına ve ağırlaşan faturanın daha da ağırlaşmasına neden olacaktır.
Esasen hepsinin temelinde tek bir olgu var. Gerçekle yüzleşmemek, sahte veriler yaratmak ve daha fenası bu verilerin gerçek olduğunu zannedip, herkesin de gerçek olmayan verilere inanmasını bekleyerek ekonomik aktivitede bulunmasını sağlamak.
Asgari ücret belirleniyor, koro alkışlamaya başlıyor. Oysa herkes biliyor ki o parayla geçinilmez de, ödeyecek olan da ödeyemez. Fakat ekonomik gerçeklik yerini ülkede öyle bir alkışçılığa bıraktı ki, şayet bu sahte yüzlere inanırsanız, bu işin sonu iyi gözükmüyor. Herkes her şeyi biliyor, ama kimse söyleyemediği gibi tersine alkış tutuyor. Fakat biliyoruz ki kral çıplak.
Tüm Yazarlar
