Çetin Ünsalan Yazdı: ‘Döner kriteri…’
3 Mart 2023Dışarıda yemek yiyenler, işi aceleyse ne yapar? En basit yöntem ya simit almaktır ya da girip bir büfeye ayak üstü bir döner ekmek ile ayran söylemektir. Bugünlerde simit almaya kalksanız 7 TL, ortalama bir döner ekmek ayran üçlemesi de 80 TL ortalamayla satılıyor.
Tavuk döner tercih ederseniz de en insaflı yerde bile 50 TL’den aşağı bir rakama çıkmazsınız. Alt tarafı döner deyip geçiyorsunuz ama, çok kısa süre içinde hayatımızdan gelen zamlarla bile ne kadar çabuk çıktığını düşündünüz mü?
Döneri koyun bir kenara, bugün insanlar iki kere düşünmeden bir simit alabilmenin bile güç olduğu ekonomik koşullar altında yaşıyor. Ülkede enflasyonun küçük bir ayrıntıymış gibi konuşulduğu ortamda, poğaçanın 7,5 TL ile 10 TL arasında, açmanın 10 TL ile 12,5 TL arasında satıldığı bir ülkede yaşıyoruz.
Peki tüm bunların karşısında ‘neden’ diye sorabiliyor musunuz? Hatta olayı eleştirmeye kalktığınızda ne oluyor? Neredeyse vatan haini ilan edilecek bir yaklaşıma muhatap kalıyorsunuz?
Böylesine bir zorluk altında yaşarken kişi başına gelirimiz açıklanıyor; dolar bazında 10 bin doları üzerine çıktığımızdan bahsediliyor. Fakat bu rakam gerçekse, kimse neden refahtan pay alamadığını sorgulayamıyor.
Bu ülkede 128 milyar dolar buhar olup uçtu. Yanlış bir ekonomik yaklaşım neticesinde hem kurun artmasına, hem paranın eriyip yok olmasına neden olundu. Paranın nerede olduğu sorulduğunda ne denildi?
Önce böyle bir paranın olmadığı, sonra kasada olduğu, ardından hizmet için harcandığı son olarak da Merkez Bankası’nın kasasında bulunduğu dile getirildi. Akıllar karışıp, tekrar soru yöneltilince de ‘böyle şeyleri konuşmaya vaktimiz yok’ denilip işin içinden çıkıldı.
Yazdıklarımın hepsini biliyorsunuz; ilk kez duyanların da şaşırmadığına eminim. Zaten şaşırmıyor olmak yeterince trajik bir fotoğraf haline dönüşmüyor mu? Kendinize ait bir paranın hesabını soramıyor; hesap verilmediğinde de şaşırmıyorsunuz.
Oysa dönelim bir an için Almanya’ya… Hani şu sefalet içinde gezip, bizde gerçek olmayan kişi başı gelirin 5 katından fazla kişi başına gelire sahip olan ülkeye. Yani bizi kıskanan, kuyruklarda beklediği, açlıktan, soğuktan perişan olduğu söylenen ülkeye.
Pandemide Başbakan’ın çıkıp ‘Alman halkı endişelenmesin, kimseyi arkada bırakmayacağız’ deyip, herkes karşılıksız para dağıtılan noktaya… Ülkede dönere zam geldi. Ne kadar gelmiş olabilir ki?
Bizde 80 TL ortalamaya satılan fast food menüsünün 9 avro satıldığı, ama 8 saat çalışma esas alındığında saatlik ücreti 35 TL olan, ama 9 avroya satılan ülkede saatlik ücretin 11 avro olduğu yerden bahsediyorum.
Tepkiler yükselince ne oldu biliyor musunuz? Alman hükümeti sosyal medya hesabından açıklama yaptı; durumu kabullendi ve Rusya – Ukrayna savaşından kaynaklanan enerji maliyetlerinin bu artışın sebebi olduğunu açıkladı.
Gerekçeye ikna olursunuz, olmazsınız. Burada esas olan döner fiyatı ile ilgili tepkiye açıklama yapılmış olması. Şimdi kısa süre içinde 40 TL’lik et dönerin 80 TL olduğu ülkemin vatandaşı kendisine sorsun. Bu ülkede en azından böyle bir açıklama duydunuz mu?
Almanya bizim neyimizi kıskanabilir? Bence olsa olsa asla sorun kabul etmeyen, hesap vermeyen, üstüne bir de vatandaşın tüketici olarak doğru davranmadığını söyleyerek zeytinyağı özelliğine bürünmüş siyasetini olabilir.