İş Bankası Sektörel Güncel Gelişmeler Raporu – (Otomotiv)

Üretim ve ihracat verileri üçüncü çeyrekte otomotiv sektöründe güçlü görünümün devam ettiğine işaret etmiştir. Ocak-Eylül döneminde üretim yıllık bazda %11,7, ihracat adet bazında %6,7 artmıştır. Bu dönemde tutar bazında ihracat %16 artışla 22,2 milyar USD’ye ulaşmış ve başlıca 10 ihraç pazarının 8’inde yıllık bazda artış kaydedilmiştir. Otomotiv sektörünün imalat sanayi ihracatı içindeki payı Ocak-Eylül döneminde %13,8 düzeyinde gerçekleşmiştir. Söz konusu oran 2022 yılında %12 düzeyindeydi.

Yurt içi otomotiv pazarındaki güçlü talep yılın üçüncü çeyreğinde devam etmiştir. Satışların bir önceki yılın aynı dönemine göre %62,8 arttığı pazarda Ocak-Ekim döneminde ithal satışların payı otomobilde %68’e, hafif ticari araçta %52,3’e ulaşmıştır. Bu dönemde özellikle Çinli firmaların %40’lık ek gümrük vergisine rağmen Türkiye pazarındaki varlığını artırması dikkat çekmiştir.

Yılın ilk 10 ayında elektrikli otomobil satışları yıllık bazda %890 artış kaydederek yaklaşık 49 bin düzeyine ulaşmıştır. Bu dönemde, elektrikli araçların pazardan aldığı pay yıllık bazda 5,4 puan yükselerek %6,5’e çıkmıştır. Ayrıca, Kasım’da elektrikli araçlardaki ÖTV dilimlerine ilişkin yapılan düzenlemenin de pazarın gelişimini desteklemesi beklenmektedir. Düzenlemeye göre motor gücü 160kW’ı geçmeyen elektrikli otomobillere yönelik %10’luk ÖTV dilimi için esas alınan matrah eşiği 1 milyon 250 bin TL’den 1 milyon 450 bin TL’ye çıkarılmıştır. Bu tutarın üzerinde olan ilgili araçlar %40 ÖTV diliminde yer almaya devam edecektir.

İstanbul Sanayi Odası’nın yayımladığı sektörel PMI verilerine göre, Ekim’de kara ve deniz taşıtları PMI verisi 47,7 düzeyinde gerçekleşerek sektör faaliyetlerinin art arda ikinci ayında da yavaşlama sinyali vermiştir. Endeksin yeni siparişler alt kalemi 43,7 ile Aralık 2021’den bu yana en düşük düzeyinde gerçekleşmiştir.

Temmuz ayında %3’ten %2’ye düşürülen aylık taşıt kredisi büyüme sınırı uygulamasının ve TCMB’nin faiz artırımlarının etkileri de izlenmektedir. TCMB verilerine göre 10 Kasım itibarıyla bankalar tarafından sağlanan taşıt kredilerinde yıllık büyüme %33,2’ye kadar inmiştir. Finansman şirketlerinin sağladığı kredilerdeki yıllık artış oranı ise %75,6’ya çıkmıştır.

12. Kalkınma Planı’nda otomotiv sektörünün elektrifikasyonunu ve dijital dönüşümünü sağlamaya yönelik kamu desteği verileceği belirtilmiş, sektörün uluslararası piyasalardan aldığı payın artırılmasının hedeflendiği ifade edilmiştir. Bu doğrultuda sektörün imalat sanayi ihracatı içerisindeki payının 2022’deki %11,7’den 2028’de
%16,2’ye kadar yükselmesi ve sanayi katma değeri içerisindeki payının da %6,3’ten %10’a çıkması hedeflenmektedir.