Reisi ocakta Erdoğan’la görüşmeye geliyor: Dosya kabarık

Tahran’ın Türk mevkidaşı Recep Tayyip Erdoğan’ın davetiyle 4 Ocak’ta Ankara’yı ziyaret edeceğini duyurduğu İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi’nin gündeminde Gazze, Suriye ve ikili ilişkiler olduğu belirtildi.

İran Cumhurbaşkanı’nın başta 28 Kasım için planlanan Türkiye ziyareti, iki ülke dışişleri bakanlarının programlarının çakışması gerekçesiyle ertelenmişti.

İRAN, İSRAİL’E BOYKOT ÇAĞRISI YAPIYOR

Gazze Savaşı üzerinden Hamas ve Filistin’e destek açıklayıp İsrail’i sert dille eleştiren Erdoğan’ın İsrail’le ekonomik-ticari ilişkileri daha da büyütmesi, İsrail’e boykot çağrısı yapan İran’ın eleştirilerini çekiyor.

Erdoğan ile Tahran’ın ters düştüğü bir dizi mesele içinde Suriye de var. İlki, Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad’ı devirmek isteyen cihatçıları siyasi ve askeri olarak desteklerken, ikincisi, Esad yönetiminin en sağlam destekçisi.

ASTANA FORMATINDA BULUŞMA

Suriye’de siyasi çözüm için Rusya’nın devreye girmesiyle Suriye, Türkiye, İran ve Rusya’nın temsilcileri arasında çok sayıda görüşme yapıldı. Ankara, bu bölgesel diplomatik hamlenin (Astana formatı) bir parçası olarak Esad’la ilişkileri geliştirmek için harekete geçti. Ancak Suriye lideri, Türkiye’nin askeri güçlerini ve vekillerini çekmesi şartı yerine gelene kadar Erdoğan’la görüşmeyi reddetti.

İran Dışişleri Sözcüsü Nasır Kenani, Reisi’nin Ankara ziyareti öncesi Türkiye Dışişleri Bakanı Yardımcısı Ahmet Yıldız’ın Tahran’da temaslarda bulunduğunu hatırlatarak, “Türkiye ile ortak meselelerimiz çerçevesinde görüştüğümüz konulardan biri de Suriye ve Astana süreciyle ilgiliydi” dedi.

İran, Rusya destekli AEB ile serbest ticaret anlaşması imzaladı

Rusya’nın St. Petersburg şehrinde düzenlenen Avrasya Yüksek Ekonomi Konseyi toplantısında taraflar, iki yıldan uzun süren müzakerelerin sonucunda ulaşılan kalıcı anlaşmayı onayladı.

Serbest ticaret anlaşması, 2019’dan bu yana yürürlükte olan geçici anlaşmanın yerini alacak.

İran’ın AEB ile dış ticaret hacmi, geçici anlaşmadan bir yıl sonra, 2020’de 1 milyar doları, 2021’de 2 milyar doları aşmıştı.

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in başkanlık yaptığı toplantıda AEB üyesi Belarus, Kazakistan, Rusya, Kırgızistan ve Ermenistan’ın temsilcileriyle birlikte İran adına anlaşmayı Sanayi, Maden ve Ticaret Bakanı Abbas Aliabadi imzaladı.

“İran’ı büyük bir pazara ulaştırabilecek yeni bir adım”

İranlı bakan, kalıcı anlaşmayı, “ülkesini ekonomi alanında büyük bir pazara ulaştırabilecek yeni bir adım olarak” değerlendirdi.

İran’ın AEB ile tercihli ticaret anlaşması yaptığı dönemde ticari işlemlerin katlanarak arttığına dikkati çeken Aliabadi, “Bu anlaşma, rekabet avantajına sahip İran’ın ihtiyaçlarının karşılanması için iyi bir fırsat sunuyor. Elbette İran’ın çok yüksek kapasiteleri Avrasya ülkeleri için cazip olabilir ve sanayicilerimizin teknolojik ürünlerimize ihtiyaç duyan bir pazara ulaşması için çok iyi bir fırsattır.” dedi.

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, 8 Aralık’ta Moskova’da İranlı mevkidaşı İbrahim Reisi ile görüşmesini ardından yaptığı açıklamada, İran-AEB serbest ticaret anlaşması bölge ülkeleri arasında işbirliğini artıracağını savunmuştu.

Rusya ve İran arasındaki işbirliğinin çeşitli alanlarda geliştiğini belirten ve buna örnek olarak Kuzey-Güney demiryolu gibi büyük altyapı projeleri ile enerji işbirliğini örnek veren Putin, Moskova-Tahran arasındaki ticaret hacminin geçen yıl yüzde 20 artarak yaklaşık 5 milyar dolara ulaştığını belirtmişti.