Prof Timur Kuran:  Seçim anketleri gerçek seçmen tercihini  yansıtıyor mu?

Duke Ekonomi Profesörü Prof Dr Timur Kuran, Pazar günü hesabına koyduğu uzun bir tweet’te Türkiye de yapılan seçim anketlerinin seçmenin gerçek tercihlerini ne denli yansıttığı sorusuna özgün bir cevap verdi. “Yalanla Yaşamak: Tercih Çarpıtmasının Toplumsal Sonuçları” kitabının yazarına göre, anketler yüksek sayıda “utangaç seçmen”, yani gerçek tercihini gizleyenleri barındırıyor olabilir.

Prof Kuran’ın tweeti şu şekilde

Bir seçim anketini yorumlarken kullandığı metodolojiyi hesaba katmak gerekir. Diktatörlüklerde ankete verilen yanıtların, “ya devlete sızarsa” korkusuyla diktatör ve partisi lehine çarpıtılma olasılığı göz ardı edilmemelidir. Seçimde muhalif bir partiye verilecek gizli oylar, yüz yüze, telefon yoluyla veya internet üzerinden yapılan anketlere yansımayabilir. Kralı, sultanı ya da devlet başkanınını üzen bir sözün hakaret sayılıp hapisle cezalandırılabildiği, üzücü söz sahibinin geleceğinin karaltılabildiği ve güçlü şahsın hukukun üstünde olduğu bir ülke düşünün. Güçlü şahsın talimatıyla istihbarat teşkilatı internet trafiğini izleyebilecek ve telefon konuşmalarını dinleyebilecektir. Ayrıca devletin ajanları anket firmalarına sızabilecektir. Bu gibi nedenlerle muhalif partilere verilecek oylar anketçilerden saklanabilir. Seçmen kitlesinin %10-15 gibi küçük bir bölümünün bile tercihini çarpıtması, anket sonucunu önemli ölçüde etkileyecektir. “Kime oy vereceksiniz?” yerine “komşularınız arasında genel eğilim hangi yönde” türü sorular daha sağlıklı sonuçlar verecektir. (Bu gözlemlerdeki mantık, “Yalanla Yaşamak: Tercih Çarpıtmasının Toplumsal Sonuçları” başlığıyla Türkçeye çevrilen kitabımda detaylı olarak geliştirilmiştir.)

Prof Timur Kuran kimdir?

Timur Kuran, Duke Üniversitesi’nde, Ekonomi ve Siyaset Bilimi Profesörü olarak görev yapan Türk-Amerikan ekonomist. Çalışmaları ekonomi, siyaset bilimi, tarih ve hukuk üzerinedir.

Timur Kuran, 1990’dan 2008’e kadar Michigan Üniversitesi Yayınları tarafından yayınlanan bir kitap serisinin editörü olarak görev yaptı. Bu seri, Cambridge University Press’te 2009 yılında Cambridge Studies in Economics, Cognition and Society adı altında yeniden oluşturuldu. Çok sayıda bilimsel derginin yazı işleri veya danışma kurullarında görev yapmış veya şu anda hizmet vermektedir. 1982-2007 yılları arasında Güney Kaliforniya Üniversitesi’nde ders verdi ve burada 1993’ten itibaren Kral Faysal İslam düşüncesi ve kültürü profesörlüğünü yaptı. 2005-2007 yılları arasında kurduğu USC’nin Medeniyetler Üzerine Ekonomik Araştırma Enstitüsü’nün Direktörü olarak görev yaptı. 1989-90’da Princeton’daki İleri Araştırmalar Enstitüsü’nün bir üyesiydi; 1996-97’de Chicago Üniversitesi İşletme Enstitüsü’nde John Olin misafir profesörlük yaptı; ve 2004-2005’te Stanford Üniversitesi’nde misafir ekonomi profesörü olarak görev yaptı. Halen Uluslararası Ekonomi Birliği Yürütme Kurulu üyesidir.