Bloomberg:  Erdoğan’ın  manifestosu seçim sonrası için ipuçları vermiyor

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın iktidar partisi tarafından Salı günü açıklanan  seçim beyannamesi, önceki yıllarda zaten verilmiş olan ekonomik vaatleri büyük ölçüde tekrarladı, ancak politikaların gelecek ayki önemli oylamadan sonra nasıl şekilleneceği konusunda netlik sağlamadı.

Dış politikadan enerjiye geniş bir yelpazeyi kapsayan plan, AK Parti’nin sandıklardan birinci çıkması durumunda iddialı vaatler ortaya koyarken, “güçlü bir parti ve ekonomi ekibi” kurma taahhüdünü de içeriyordu.

AKP ayrıca enflasyonu mevcut %50,5’ten tek hanelere  ve işsizliği %7’ye indirmeyi da içeren hedefleri taahhüt etti.

Vizyon, politika ayrıntıları konusunda yetersiz

Vizyon, politika ayrıntıları konusunda yetersiz ve 900 milyar dolarlık ekonomi Erdoğan’ın yirmi yıllık iktidarının en zorlu yıllarından birine doğru ilerlerken piyasanın sinirlerini yatıştırması pek olası değil.

Bir çift yıkıcı depremden iki ay sonra Türkiye, kur üzerindeki baskı yoğunlaşırken bütçe ve cari işlemler hesabında rekor açıklarla bir enflasyon fırtınasından çıkmaya çalışıyor.

Türkiye, Deprem Sonrası Yeniden Yapılanmayı Özel Fonla Finanse Edecek

Erdoğan, 2021’de uygulamaya konulan, ihracata ve ucuz kredilere öncelik veren ve aşırı düşük faiz oranları gibi önlemler lehine ana akım ekonomi politikalarını terk eden bir program olan “Yeni Ekonomi Modeli”ne sıkı sıkıya sarıldı. Ancak AKP iktidarda kalırsa seçimden sonra olası bir yön değişikliğinin işaretleri ortaya çıktı. Erdoğan geçen hafta piyasa dostu eski maliye bakanı Mehmet Şimşek’in resmi bir rol üstlenmeden ekonomi politikasının elden geçirilmesine öncülük ettiğini söyledi.

Manifesto, başkanlık sisteminin yürürlüğe girmesinden sonra ekonomik karar alma mekanizmaları ve merkez bankası üzerinde büyük  etkiye sahip olan Erdoğan’ın düşüncelerine dair çok az fikir veriyor.

Erdoğan, 2022’de ekonomiyi güçlendirmek için daha düşük faiz oranlarına direnen Naci Ağbal’ı görevden alarak para politikasının gerçek  hakimi konumuna geldi.

Erdoğan,  Ekonomi Üzerindeki Kontrolü Sıkılaştırmak İstiyor

Yurt dışından gelen şoklarla birleşen bu yaklaşım, ekonomik türbülans dönemlerine yol açtı. On yılı aşkın bir süredir %5’lik enflasyon hedefine ulaşamayan Türkiye’de tüketici fiyatları geçen yılın sonlarında hızla yükseldi ve %85’i geçti. Seçim, Asya dışında dünyanın en büyük beşinci gelişmekte olan ekonomisine uzaktan bakan yatırımcılar için bir dönüm noktası olabilir. Yabancı fonlar, son on yılda Türkiye pazarından büyük ölçüde çıktı. Merkez bankasına göre, 2013’te yabancıların 72 milyar dolar olan TL tahvilleri pozisyonu geçen ay 1.2 milyar dolara düştü. Resmi verilere göre, yabancı hisse senedi sahipliği tarihsel ortalama olan %61’den %29’a düştü.

Ankara’da düzenlenen etkinlikte binlerce partiliye seslenen Erdoğan, “Yatırımla, istihdamla, üretimle, ihracatla, cari fazlayla ülkemizi büyütmeye devam edeceğiz” dedi. Cümle, cumhurbaşkanının ekonominin tüm meselelerine atıfta bulunduğu slogan haline geldi.

2023 başında bu yana ekonomi tarafında, hükümet kısa vadeli çözümlere odaklandı, asgari ücreti önemli ölçüde artırdı ve enflasyonun etkisini hafifletmek için cömert emekli maaşı zamları yaptı.

Erdoğan, “Kişi başına düşen geliri 16 bin dolara, daha sonra da daha üst seviyelere çıkaracağız” taahhüdünü verdi.

Cumhurbaşkanlığı sistemiyle ilgili bazı sorunları kabul ediyormuş gibi görünen Erdoğan, daha fazla ayrıntıya girmeden, yönetim sistemini “son beş yılda değişen ihtiyaçlar ve deneyimler doğrultusunda” “yeniden kuracaklarını” söyledi.

Diğer önemli taahhütler

• 2028 yılına kadar ihracat hedefi 254 milyar dolardan 400 milyar dolara çıktı.
• Yılda yaklaşık 40 metrik ton olan  altın üretimi kapasitesini iki katına çıkartmak.
• Yeni finansman enstrümanları geliştirilerek lira tasarrufları artırılacak.
• Telekomünikasyona 67 milyar dolar yatırım yapmayı planlıyor.
• Yeni anayasa çabalarına dair ipuçları var.
• AK Parti 5 milyona yakın Suriyeli göçmen sayısını azaltmak için çalışacak.

Kaynak:  Bloomberg, Erdogan’s Economic Manifesto Has Few Clues on Post-Election Path