Sağlığımız döviz kıskacında: Tıbbi malzeme yok, ameliyatlar erteleniyor

Ekonomik kriz ve artan döviz kuru tıbbi malzeme sıkıntısına neden oldu. Firmalar yükselen kur nedeniyle hastanelere tıbbi malzeme vermezken ameliyatlar erteleniyor.

Döviz kurundaki rekor artış sağlığımızı vurmaya devam ediyor. Ameliyatlarda kullanılan çoğu tıbbi malzeme ya bulunamıyor ya da hastalar ciddi fark ücreti ödemek zorunda kalıyor. Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı Prof. Dr. Sinan Adıyaman, özellikle travma malzemelerinde ciddi sıkıntı yaşandığını dile getirerek “Ellerde oluşan deformiteler için kullanılan silikon implantları artık firmalar Türkiye’ye getirmiyor. İki hastam ameliyat için bu silikonları bekliyor” dedi. Mavineuro Cerrahi ve AR-GE Direktörü Hüseyin Akbaş ise kur krizi nedeniyle sadece tıbbi malzeme değil tıbbi cihazlarda da sorun yaşandığını söyledi.

‘AMELİYATLARDA UCUZ ÇİN MALI MALZEME KULLANIYORUZ’

Kalça ve diz protezlerinde kullanılan ithal malzemelerde hastalara fiyat farkı çıkarıldığını belirten Prof. Dr. Sinan Adıyaman “Normalde Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) bunu geri ödüyor. Ancak SGK o kadar düşük fiyat veriyor ki firmalar ancak fiyat farkıyla protezleri veriyorlar. Bu nedenle hastalar fark ödeyerek bu ameliyatları olabiliyorlar” dedi. Öte yandan kalitesi ve güvenilirliği tespit edilmiş tıbbi malzemeleri satan firmaların büyük bir kısmının Türkiye’den çekildiği bilgisini veren Prof. Dr. Adıyaman “Çünkü bu düşük geri ödemelerle ellerindeki malzemeleri vermiyorlar. Bu yüzden artık ortopedide daha çok Çin ve yerli malı implantlar kullanmaya başladık. Özellikle travma malzemelerinde ciddi sıkıntılar var. Bazı yerli ürünlerin kalitesi iyi ancak Çin üretimi implantları sırf ucuz diye hastanelerde yaygın kullanılıyor” diye konuştu.

‘İKİ HASTAM AMELİYAT İÇİN MALZEME BEKLİYOR’

Romatoid hastalarında, el cerrahisinde, ellerde oluşan deformiteler için kullanılan gerekli silikon implantları artık hiçbir firmanın Türkiye’ye getirmediğini belirten Prof. Dr. Adıyaman “Benim iki hastam bu silikonları bekliyor ama halen Türkiye’ye getirilmedi. Hasta parasını da verse getirmiyorlar. Çünkü firmalar hastaların o ücretleri ödeyemeyeceğini biliyor. Maalesef söz konusu fark ücreti 100-200 TL değil. Hastaların bu malzemeler için en az 6-7 bin TL fark ödemesi gerekiyor” diye konuştu. Ekonomik kriz ve artan döviz kuruyla beraber işlerin daha da kötüye gittiğini dile getiren Adıyaman “Maalesef sağlıkta dönüşüm programı ve neoliberal politikalar bizi bu duruma getirdi” ifadelerini kullandı.

‘FİRMALAR DA İSYANDA’

Mavineuro Cerrahi ve AR-GE Direktörü Hüseyin Akbaş, ürünlerinin Sağlık Uygulama Tebliği’ne (SUT) kayıt olduğunu ve devletin belirlediği fiyatlarla bu ürünleri hastanelere verebildiklerine dikkat çekerek “Şimdi SUT artmayıp, dolar artınca herkes isyan ediyor. Medikal firmalar bu durumu iki hafta önce boykot etti” dedi. Hastanelerin de yaşanan bu kriz nedeniyle fiili olarak SUT fiyatı üzeri yüzde 60-75 zam yapmak zorunda kaldıklarını anlatan Akbaş “Bunun tabii ki SUT’ta bir karşılığı yok. SUT’da 3 bin TL’lik malzemeye hastane 6 bin TL verdi. Tabii firma bunu da yeterli görmüyor. Yüzde 100 artış olsa bile 10 sene önceki fiyatlar bugünü için yeterli olmuyor. En az yüzde 300’e yakın bir artış olması gerekiyor ki güncel kur karşısında firmalar zarar etmesin” diye konuştu.

‘ÇALIŞTIĞIM KLİNİK TIBBİ CİHAZ ALAMIYOR’

Özellikle cerrahi branşta çalışan firmaların batmamak için direndiğini ifade eden Akbaş, “Yurt dışında yeni geliştirilen tıbbi cihazlara Türkiye ulaşamıyor. Elde bulunan cihazlar bozulursa tamir ettiremeyecek durumdayız. Çünkü parçası ve maliyeti oldukça pahalı” dedi. Konuşmamız sırasında birazdan bir ameliyata katılacağını aktaran Akbaş şu örneği verdi: “Bu bir beyin tümörü ameliyatı. Kullanacağımız cihaz 20 yıllık. Cihazın ana fabrikası kapanmış, bozulursa artık yaptırılamayacak. Ben Bilkent Şehir Hastanesindeyim. Bulunduğum klinik bir süredir nöronavigasyon cihazını almak istiyor. Geçen sene 3 milyon TL bir bütçe de ayırmışlar. ‘Seçim bitti hadi cihazı alabilirsiniz’ denildi ama cihazın fiyatı 6 milyon TL’ye yükseldi alamadılar” diye konuştu.

‘İLAÇ BULAMAMA SÜRECİ BAŞLAYABİLİR’

İlaçtaki duruma ilişkin bilgi veren Ankara Eczacı Odası Genel Sekreteri Ali Fuat Gül, geçtiğimiz yıl aralık ve temmuzda yükselen kur nedeniyle ilaçta fiyat güncellemesi yapıldığını hatırlattı. Ancak bu yıl şubatta yapılması gereken güncellemenin deprem nedeniyle yapılmadığını belirten Gül “Şu an ilaçta kronik sorun yok. Ancak ilaca temmuza kadar zam yapılması bekleniyor. Bu yüzden yeniden ilaç bulamama süreci başlayabilir. Meslektaşlarımız için de kaygılı bir süreç başladı” dedi.

Evrensel