Dünya Ekonomisi
Piyasa Bülteni: Türkiye’de enflasyon, ABD’de istihdam raporu açıklanacak
Küresel mali piyasalar dün günü oldukça dalgalı bir seyir izleyerek tamamladı. Günün belki de en önemli gelişmeleri arasında yer alan…
Küresel mali piyasalar dün günü oldukça dalgalı bir seyir izleyerek tamamladı. Günün belki de en önemli gelişmeleri arasında yer alan Avrupa (ECB) ve İngiltere (BoE) Merkez Bankası toplantıları ve ABD’de devasa teknoloji şirketlerinin finansalları piyasalarda karmaşık bir ruh hâlinin yaşanmasına neden oldu.
BoE politika faizini art arda 10. kez yükselterek 2008’den beri en yüksek seviyesi olan %4’e çıkardı ancak faizlerde “şiddetli” artırımlara devam etme taahhüdünden vazgeçtiğini ve enflasyonun muhtemelen zirveye ulaştığını ifade etti. BoE’nin 9 üyeli para politikası kurulunun 7 üyesi politika faizinin %4’e yükseltilmesi yönünde oy kullandı. İngiltere’de ekonomik aktivitenin yavaşlamasına paralel faiz artırım hızının da bundan sonra yavaşlaycağını öngörüyoruz. Vadeli piyasalar bir sonraki toplantıda 25 baz puan artırıma %64 ihtimal tanıyor.
Öte yandan, ECB de beklentilere paralel politika ve mevduat faiz oranını 50 baz puan yükselterek art arda 5. kez faiz artırımına giderek sırası ile %3 ve %2,5’e çıkarırken, en az bir kez daha 50 baz puan faiz artırımı yapma sinyalini verdi. Daha sonrası için para politikasının görünümünü yeniden değerlendireceğini söyledi. Vadeli piyasalar bir sonraki toplantıda 50 baz puan artırıma %60 ihtimal tanıyor.
Geçen yıl yükselen enflasyonun ortasında faiz oranlarını yükseltmek için âdeta yarışan küresel merkez bankalarının, henüz söz verilmemiş olsa da, bu yılın ikinci yarısından gündeme gelecek olan bir duraklama için hep birlikte zemin hazırlığı içinde olduklarını hissediyoruz. Piyasa fiyatlamasının da (vadeli işlemler) bu yönde olduğunu not edelim.
Her iki otoritenin faiz artırmasına rağmen, EUR da GBP de günü kâr realizasyonuna paralel sert düşüşle tamamlarken, dolar endeksi (DXY) kayıplarını bir nebze de olarak telafi ederek son 9 ayın en düşük seviyesinden toparladı. Doların kısmen de olsa güçlenmesine paralel, dün sabah saatlerinde 1,960 dolar seviyesine dayanan ons altın bu sabah 1,910 dolar seviyesine geri çekilirken, Brent petrol beklentimize uygun bir şekilde 82 dolar seviyesine kadar geriledi. Petrol cephesinde aşağı yönlü seyrin devam edeceğini düşünüyoruz.
ABD’de devasa teknoloji şirketleri her ne kadar 2023 yılına borsalarının lokomotifi olsalar da, dün açıklanan (Apple, Google ana şirketi Alphabet ve Amazon) yıl sonu çeyreği için finansallar yatırımcıların ağzında ‘ekşi bir tat’ bıraktı. Raporlar, küresel ekonomik talep, yüksek faiz oranlarının etkisi ve Ocak ayında yaşanan rallinin devamı konusunda şüpheleri de beraberinde getirdi. Dünyanın en büyük halka açık şirketi olan Apple, düşük iPhone satışları ve Çin’deki üretim kesintilerinden zarar görerek beklentilerin altında kaldı. Amazon, düşük talep nedeniyle işletme kârının bu çeyrekte düşebileceğini söyledi. Alphabet’in çevrimiçi reklamcıları da harcamalarını kıstı.
Küresel mali piyasalar dünkü karışık seyri hisse senetlerine de yansıdı. Doların değer kazandığı günde, Nasdaq endeksi günü %3,25 yükselişle etkileyici bir performans sergileyerek tamamlarken, en büyük 500 şirketin işlem gördüğü S&P500 endeksi %1,5 yükseldi. Bu sabah vadeli işlemlerde (futures) bilançoların bekleneni veremesine rağmen Nasdaq endeksinin %1,5 gerilediğini not edelim.
Türkiye cephesinde dün yine borsa endeksi büyük bir volatiliteye sahne oldu. Gün içinde %5’e yakın sert bir düşüşle 4,500 puan seviyesinin altına gerileyen endeks, tepki alımlarına ile gün %0,8 artıda tamamlamayı başardı! Son 22 iş gününde neredeyse tepeden %22 gerileyen BIST100 endeksinin baş döndürücü seyri yatırım yapmayı da âdeta imkansız kılıyor.
Ticaret Bakanlığı’nın dün açıkladığı verilere göre, dış ticaret açığı Ocak ayında 14,3 milyar dolar ile rekor kırdı. Enerji ithalat faturasının kabarması ve beraberinde tek bir ayda yapılan 5,1 milyar dolar altın bu ithalatı etkili oldu. USDTRY kuru 18,81 seviyelerinde kamu kontrolünde sakin seyrini korumaya devam ederken, dün sabah saatlerinde EURUSD paritesinin 1,10 seviyesini aşması ile 20,75 seviyesini test eden ve rekor tazeleyen EURTRY kuru, EUR’nun bu sabah 1,0880 seviyesine geri çekilmesi ile 20,50 seviyesinin altına geriledi. EURTRY kurunda haftalar önce işaret ettiğimiz yükseliş isteği 16 haftadır kesintiye uğramadan devam ederken, yavaş yavaş teknik formasyonun da sonuna yaklaştığımızı gözlemliyoruz.
ABD’de açıklanan teknoloji devlerinin hayal kırıklığı yaratan finansalları ve ABD tarım dışı istihdam raporu öncesinde Asya piyasalarında karmaşık bir seyir hâkim. Çin’de açıklanan Ocak ayı PMI verisinin, katı COVID-19 kısıtlamalarının kaldırılmasıyla harcama ve seyahatin artması ve iş güvenini 12 yılın en yüksek seviyelerine getirmesiyle beş ay içinde ilk kez genişledi. Japonya’da da benzer bir şekilde hizmet sektörü faaliyeti Ocak ayında üç ayın en hızlı büyümesini kaydetti. Lâkin, kötüleşen enflasyon ve istihdam eğilimlerinin önümüzdeki zorluklara işaret etmesi ile Şangay borsası %1,4 , Hong Kong borsası ise %1,8 geriledi.
Her ayın ilk Cuması olduğu üzere, KKTC saati ile 15:30’da ABD’de açıklanacak Ocak ayı istihdam raporu önemle takip edilecektir. FED enflasyonla savaşta önemli mevziler (kazanımlar) elde ederken, istihdam piyasasında yaşanan gelişmeler, uçağın yumuşak bir şekilde yere inip inmeyeceğine ışık tutacaktır. Bu minvalde, dünyanın en büyük ekonomisinde, tarım dışı istihdamın 185bin kişi artması, işsizlik oranının ise %3,6 seviyesine yükselmesi, ortalama saatlik gelirlerin aylık bazda %0,3 artması ; yıllık bazda ise %4,3’e gerilemesi bekleniyor. Manşet veri kadar, raporun alt kalemlerinde olan enflasyon göstergeleri de (maaş artışları) önemle takip edilmelidir. Dün açıklanan ABD’de özel sektör istihdamı (ADP raporu) Ocak ayında 106bin kişi artış kaydederek 178bin olan beklentiyi karşılayamadı.
Türkiye cephesinde ise TÜİK sabah saatlerinde Ocak ayı enflasyon rakamlarını açıklayacak. Reuters anketine göre aylık TÜFE artış beklentisi %3,8. Bu yönde bir gerçekleşme yıllık rakamın %53,50 seviyesine gerilemesine neden olacaktır. Bir diğer deyişle, baz etkisinin devreye girmesi ile yıllık enflasyonun %64,27 seviyesinden sert bir şekilde gerilemesi bekleniyor.
iktisatbank.com