New York Post: Türkiye ekonomisi çalkantıda, IMF’yi arayın

New York Post’ta bir makale yazan eski IMF araştırma direktörü ve ünlü ekonomist Desmond Lachman’a göre, ekonomi Mehmet Şimşek’in aldığı tedbirlere rağmen hala kriz tehlikesinden kurtulamadı. Bölge ve NATO için büyük önemi olan Türkiye’nin kriz girmesi çok sarsıcı olacak. Lachman, Ankara’ya “IMF’yi arayın” önerisini sundu. İşte makaleden satır başları:

Enflasyon yükselirken ve ödemeler dengesi krizi yaklaşırken, Cumhurbaşkanı Erdoğan son derece alışılmışın dışındaki ekonomi politikasından sert bir şekilde geri adım atmak zorunda kaldı. Sonunda merkez bankasının faiz oranlarını yüzde 7,5’tan  dudak uçuklatan hızla yüzde 25’e yükseltmesine razı oldu.

Bu durum, Erdoğan’ın uzun süren kötü yönetiminin sonucu Türkiye’nin çok sert bir ekonomik iniş yapmasını  fazlasıyla muhtemel kılıyor.

Türkiye’nin Orta Doğu’daki kilit konumu ve Erdoğan’ın ABD’ye karşı devam eden düşmanlığı göz önüne alındığında, ekonomik krizin jeopolitik yansımaları büyük olabilir.

Son yıllarda Erdoğan’ın ekonomi politikası yaklaşımı, yüksek enflasyonla mücadeleye yardımcı olmak bir yana, yüksek faiz oranlarının enflasyonun temel nedeni olduğu yönündeki güçlü inancına dayanıyordu.

Bu durum onu ​​geçtiğimiz yıl enflasyonun %60’a kadar tırmandığı bir dönemde merkez bankasına faiz oranlarını kademeli olarak yarıdan fazla %8,5’e indirmesi konusunda baskı yapmaya yöneltti.

Türkiye’de enflasyonun yükselmesi ve ödemeler dengesi krizinin ufukta görünmesiyle birlikte, Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Erdoğan ekonomi politikasından geri adım atmak zorunda kaldı.

Bu arada, bu yılın ilk çeyreğinde ülkenin dış cari açığı GSYİH’nın neredeyse %10’una ulaştı.

Erdoğan’ın temelsiz faiz-enflasyon takıntısının ülkenin dış ekonomik kırılganlığını artırdığını söylemek yetersiz kalır.

TCMB yerel bankalardan çok büyük miktarda döviz mevduatı borç almasına rağmen (SWAP ihalelerini kastediyor) uluslararası rezervleri negatif bölgeye geriledi.

Aynı zamanda hükümet, döviz kurundaki değer kaybına karşı banka mevduatlarına 125 milyar dolar kadar garanti vermek zorunda kaldı (KKM).

Bütün bunlar Türkiye’nin uzun vadeli ekonomik görünümü ve Orta Doğu ve NATO’daki kilit oyuncu rolüne ilişkin ciddi soruları gündeme getirdi. Bunlar:

• Enflasyon, ülkeyi derin bir ekonomik durgunluğa sokmadan, mevcut %50’ye yakın yüksek seviyelerden tek haneli rakamlara indirilebilir mi?
• Türkiye, açıktaki dış cari açığını finanse etmek için yabancı hükümetlerin cömertliğine ne kadar güvenebilir?
• Büyük mevduat sahipleri dövizlerini geri çekmeyi seçerse, bankalar bu talepleri karşılayacak likiditeyi nasıl bulacaklar?
• Hükümetin yerli mevduat sahiplerine verdiği döviz kuru garantisi ülkenin kamu maliyesini ne kadar kötü etkileyecek?

Türkiye’nin derin ekonomik sorunlarına çözüm bulmaya yönelik herhangi bir politika stratejisinin temel bileşeni, yerli ve yabancı yatırımcıların güveninin bir an önce yeniden tesis edilmesi olacaktır.

Erdoğan’ın yakın zamanda hem Türkiye Merkez Bankası’nda hem de Maliye Bakanlığı’nda daha ortodoks bir ekonomi ekibi kurması bu yönde iyi bir adımdır.

Merkez bankasının faiz oranlarını hızla mevcut %25 seviyesine yükseltmesine izin verme kararı da aynı şekilde.

Ancak Erdoğan’ın son derece istikrarsız ekonomi politikası sicili göz önüne alındığında, bu ilk adımların yatırımcıların güvenini yeniden tesis etmek ve ekonomiyi istikrara kavuşturmak için yeterli olacağı şüpheli.

Ne de olsa yakın geçmişte Erdoğan, üç merkez bankası başkanını görevden aldı ve alışılmışın dışındaki yaklaşımının doğruluğunu sorgulama cesaretini gösteren diğer ekonomi yetkililerini değiştirmekte hiç tereddüt etmemişti.

Türkiye’nin ekonomik sağlığına kavuşmasına yardımcı olabilecek tek kurum Uluslararası Para Fonu’dur.

Bunu, Türkiye’nin ekonomi politikasına çok ihtiyaç duyulan onay mührünü sağlayarak ve acil dış finansman ihtiyaçlarını karşılamaya yardımcı olacak büyük ölçekli finansman sunarak yapabilir.

Ancak IMF’ye çağrıda bulunarak kredi koşulluluğuna katlanması Erdoğan açısından büyük bir itibar kaybı anlamına gelecektir.

Türkiye’deki ekonomik kriz daha da derinleşmeden IMF’nin yardıma koşacağı konusunda nefesinizi tutmanızı önermiyorum.

Kaynak:  Turkey — a key NATO player — is headed for serious economic turmoil