Dr Veyis Fertekligil:  Ekonomi çökmüş durumda ve bunu Mehmet Şimşek bile zor kurtarır

Dr Veyis Fertekligil  Linked-In hesabında Başkan Erdoğan’ın açıkladığı seçim beyannamesi ardından ekonomide durum tespiti yaptı

Paylaşım şu şekilde:

Uzun zamandır ekonomiyle ilgili herhangi birşey yazmak pek içimden gelmemişti. Ekonomi o derece kötü yönetilmekte ki neyi eleştireceksiniz, neye yorum yapacaksınız diye düşünüyordum. Aslında yine öyle düşünüyorum. Ama dün mevcut iktidarın seçim beyyanamesine bakınca ve burada “enflasyonu tek haneye indireceğiz” açıklamasını görünce yazmaktan kendimi alamadım.

Sanki enflasyonun buralara yükselmesinde hiç sorumlulukları yokmuş gibi bunu son derece normal biçimde söylüyorlar. İnsan gerçekten hayrete düşüyor. Bir kez daha anımsayalım. Enflasyon zaten 2018’den sonra uygulanan ekonomi politikaları sonrası yükselişe geçmişti. Ancak 2021 yılının sonbaharından itibaren enflasyonun yükselmesine rağmen faizlerin zorla düşürülmesi sonun başlangıcı oldu. Döviz kurlarının yükselmesine bile bile izin verildi. Sonra bir gecede nasıl olduğunu kimse anlamadı ve döviz kurları birden düşürüldü. Vatandaşlar döviz sattı denildi. Bakanlar değişti, işi bilen merkez bankası başkanları görevden alındı.

Sonra da adına “Yeni Ekonomik Program” denilen ucube uygulamalar açıklandı. KKM gibi acayip bir sistem geldi. Para politikası dini açıklamalarla yönetilmeye çalışıldı, güya TL değer kaybedecek, cari açık kapanacak ve enflasyon düşecekti. Çin sistemi, Bangladeş sistemi denildi. Buna da inananlar çıktı, bazı ekonomistler ve tanınmış iş insanları bile programı destekleyen açıklamalar yaptı. Sonuç tam bir fiyasko. Döviz bir yere kadar tutuldu ama enflasyon son 20-25 yılın en yüksek düzeylerine çıktı, halk yoksullaştı, ciddi bir gelir transferi oldu. Bunda Ukrayna savaşının da payı var ama bu sınırlı.

Döviz kurlarındaki yükselişi durdurmak için akıl almaz baskıcı yöntemler kullanılmakta. Bu alanda Türkiye gittikçe serbest piyasa ekonomisinden uzaklaştı ve devlet kontrollü hiçbir ekonomik aktörün nefes dahi alamadığı bir ekonomik sistem oluştu. Şu anda ekonomi çökmüş durumda ve bunu Mehmet Şimşek bile zor kurtarır bu saatten sonra. Yine savrulan ve sil baştan yapılan dış politikadan, çöken hukuk ve adalet sisteminden, yolsuzluklardan, bitmiş olan ifade özgürlüğünden ve laik devlet sisteminden söz etmek bile bana çok üzücü geliyor.

En azından ekonomi tarafında gerçekten bir reforma ihtiyaç var. Enflasyonla mücadeleyi öne alan gerçekçi bir ekonomi ve kalkınma politikası, bağımsız bir merkez bankası ve parasal otoriteler, işleyen bir hukuk ve demokrasiye ihtiyaç var.

Bu süreç acılı olacak. Özellikle depremden sonra uluslararası kaynakların akılcı kullanılmasına ihtiyaç bulunmakta. Bu iktidara kim gelirse gelsin böyle. Sadece boş vaatlere kimse inanmıyor artık. Özellikle ekonomide gerçekçi konuşmak ve hayal aleminde yaşamamak lazım. Yoksa Türkiye gittikçe daha çok yoksullaşmaya ve tam bir ekonomik çöküşe gidecek. Yine de kötümser olmamak gerek. Umarım daha güzel bahar günlerine ulaşırız.

Veyis Fertekligil’in Linked-In paylaşımı