Dünya Ekonomisi
Uzman uyardı: Wall Street’in kredi balonu patlamak üzere
Bank of America, faiz oranlarının aşırı düşük olduğu son on yılda biriken borcun taşınmaz yük haline geldiğini belirterek, borçlanma maliyetleri arttıkça yaklaşık 1 trilyon dolarlık özel tahvilin temerrüde sürüklendiğini ekledi.
Wall Street’in en kötümser hedge fonu yöneticilerinden biri, ABD’nin “insanlık tarihinin en büyük kredi balonunun” ortasında olduğunu söyleyerek yaklaşan piyasa paniği için alarm zillerini çaldı.
“Siyah Kuğu” kitabının yazarı Nassim Taleb’in danışmanlığını yaptığı Universa Investments’ın baş yatırım sorumlusu Mark Spitznagel, daha önce 1929’dan daha kötü bir piyasa çöküşü konusunda uyarıda bulunmuştu. Spitznagel, Intelligencer ile yakın zamanda yaptığı bir röportajda şunları söyledi: ABD kredi piyasasındaki devasa balon sayesinde çöküş ufukta göründü.
Spitznagel, “İnsanlık tarihinin en büyük kredi balonunun içindeyiz” dedi. “Bunun nedeni yapay olarak düşük faiz oranları ve ekonomiden taşan likidite. 2007-2008 büyük finansal krizinden bu yana dengesizlikler iyice zıvanadan çıktı.
“Kredi balonları da biter. Patlar. Patlamalarını engellemenin hiçbir yolu yok. Borçların ödenmesi gerekiyor, yoksa borçlu temerrüde düşüyor. Ve tabii ki bugün borç yükü geri ödenemeyecek düzeyde.”
Diğer piyasa uzmanları da, artan faiz oranlarının ekonomiye zarar vermesi nedeniyle yaklaşmakta olan bir kredi paniği konusunda uyardılar. Bank of America, faiz oranlarının aşırı düşük olduğu son on yılda biriken borcun taşınmaz yük haline geldiğini belirterek, borçlanma maliyetleri arttıkça yaklaşık 1 trilyon dolarlık özel tahvilin temerrüde sürüklendiğini ekledi.
Yüksek riskli kurumsal borçlar/tahvillerdeki temerrütler şimdiden artıyor. ABD’nin önde gelen aracı kurumlarından Charles Schwab, toplam kurumsal temerrüt ve iflasların muhtemelen yıl sonuna kadar artacağını ve 2024’ün ilk çeyreğinde zirveye ulaşacağını söyledi.
ABD’nin toplam borcunun bu yıl ilk kez 33 trilyon dolara ulaşmasıyla birlikte kamu borç tablosunda da sorun büyüyor. Goldman Sachs, uzun sürecek yüksek faiz oranı rejimi altında ABD bütçesinde toplam finansman harcamlarının 2025 yılına kadar yeni bir zirveye ulaşabileceğini tahmin etti.
İyi haber şu ki ekonomi büyüyor, ancak Spitznagel bu gerçeğin bile “Pirik bir zafer” olduğunu söyledi. “Daha sonra acı çekeceğinizi bile bile bu zaferi kutlarsınız. Bor para basmanın yaptığı da tam olarak budur: Size şimdi bir şey veriyor ve bunun bedelini daha sonra büyük bir faizle ödemek zorunda kalıyorsunuz. Ve elbette, federal borç da budur; devlet harcar – Torunlarımızın sorunu olur.”
Bütün bunlar, ekonomi genelinde kredi balonunun sönmesiyle birlikte acı hissedebilecek piyasanın geneli için sorun anlamına geliyor. Spitznagel, kredi balonunun patlamasıyla ilgili olarak “Bu, tüm tahminleri yok edecek” dedi. “Yani kesinlikle büyük bir kaza olacağını düşünüyorum” diye ekledi. Bu kriz de çok uzakta olmayabilir ve Spitznagel’in öngördüğü gibi bir olay, faiz oranlarının “gelecek bir veya iki yıl” içinde “çok çok düşük” seviyelere düşmesine neden olabilir.
Piyasalarda öngördüğü türbülansa rağmen Spitznagel, yatırımcıların uzun vadede hisse senetlerine yatırım yapmaktan çekinmemesi gerektiğini ekledi.