ILO: Ekonomik yavaşlama işçileri daha düşük kaliteli işleri kabul etmeye zorlayacak

ILO’nun Dünya İstihdam ve Sosyal Görünüm: Eğilimler 2023 raporuna göre, küresel istihdam artışının yavaşlaması ve insana yakışır çalışma koşulları üzerindeki baskı, sosyal adaleti baltalama riski taşıyor.

Yeni bir Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO) raporuna göre, mevcut küresel ekonomik yavaşlamanın, daha fazla işçiyi iş güvencesi ve sosyal korumadan yoksun daha düşük kaliteli, düşük ücretli işleri kabul etmeye zorlaması ve böylece COVID-19 krizinin şiddetlendirdiği eşitsizlikleri vurgulaması muhtemel.

ILO’nun Dünya İstihdam ve Sosyal Görünüm: Eğilimler 2023 (WESO Eğilimleri) raporunda, küresel istihdam artışının 2023’te sadece % 1,0 olacağı ve bunun 2022’deki seviyenin yarısından daha az olacağı öngörülüyor. Küresel işsizliğin 2023’te hafifçe 3 milyon artarak 208 milyona çıkması bekleniyor (%5,8’lik küresel işsizlik oranına karşılık geliyor). Öngörülen bu artışın ılımlı büyüklüğü büyük ölçüde yüksek gelirli ülkelerdeki sıkı işgücü arzından kaynaklanmakta. Bu, 2020-2022 yılları arasında küresel işsizlikte görülen düşüşün tersine döneceğine işaret edecek ve küresel işsizliğin kriz öncesi kriterin (2019’da belirlenen) 16 milyon üzerinde kalacağı anlamına geliyor.

İşsizliğe ek olarak “iş kalitesi kilit bir endişe kaynağı olmaya devam ediyor” diyen raporda, “İnsana yakışır iş, sosyal adalet için temeldir” denildi. Yoksulluğun azaltılmasında on yıllık bir ilerleme, COVID-19 krizi sırasında bocaladı. Çalışma, 2021 yılında yeni ortaya çıkan bir toparlanmaya rağmen, daha iyi iş fırsatlarının devam eden kıtlığının daha da kötüleşmesinin muhtemel olduğunu söylüyor.

Mevcut yavaşlama, birçok işçinin genellikle çok düşük ücretle, bazen de yetersiz saatlerle daha düşük kaliteli işleri kabul etmek zorunda kalacağı anlamına geliyor. Dahası, fiyatlar nominal emek gelirlerinden daha hızlı yükseldikçe, yaşam maliyeti krizi daha fazla insanı yoksulluğa itme riski taşıyor. Bu eğilim, birçok ülkede düşük gelirli grupları en kötü şekilde etkileyen COVID-19 krizi sırasında görülen gelirdeki önemli düşüşlerin üzerine geliyor.

Rapor ayrıca, karşılanmamış istihdam ihtiyacının yeni ve kapsamlı bir ölçüsünü de tanımlamakta: – küresel iş açığı. İşsiz olanların yanı sıra, bu önlem, iş isteyen ancak cesaretleri kırıldığı veya bakım sorumlulukları gibi başka yükümlülükleri olduğu için aktif olarak iş aramayan kişileri de içermekte.  Küresel iş açığı 2022’de 473 milyon olarak gerçekleşti ve 2019 seviyesinin yaklaşık 33 milyon üzerindeydi.

Stagflasyon koşulları üretkenliği ve işgücü piyasasının toparlanmasını tehdit ediyor

WESO Trendleri, işgücü piyasasındaki bozulmanın temel olarak ortaya çıkan jeopolitik gerilimler ve Ukrayna çatışması, düzensiz pandemik toparlanma ve küresel tedarik zincirlerinde devam eden darboğazlardan kaynaklandığını söylüyor. Bunlar birlikte, 1970’lerden bu yana ilk kez stagflasyon koşullarını – aynı anda yüksek enflasyon ve düşük büyüme – yarattı.

Kadınlar ve gençler işgücü piyasalarında önemli ölçüde daha kötü durumdalar. Küresel olarak, kadınların işgücüne katılım oranı 2022’de %47,4 iken, erkeklerde %72,3 olarak gerçekleşti. Bu %24,9’luk fark, ekonomik olarak aktif olmayan her erkek için böyle iki kadın olduğu anlamına geliyor.

Gençler (15-24 yaş arası) insana yakışır iş bulma ve sürdürme konusunda ciddi zorluklarla karşı karşıya. İşsizlik oranları yetişkinlerin üç katı. Gençlerin beşte birinden fazlası (%23,5) istihdamda, eğitimde veya öğretimde yer almıyor.

ILO Genel Direktörü Gilbert F. Houngbo, “Daha insana yakışır iş ve sosyal adalet ihtiyacı açık ve acildir” dedi. “Ancak bu çoklu zorlukların üstesinden gelmek istiyorsak, yeni bir küresel sosyal sözleşme oluşturmak için birlikte çalışmalıyız. ILO, destek oluşturmak, ihtiyaç duyulan politikaları oluşturmak ve bizi çalışmanın geleceğine hazırlamak için Sosyal Adalet için Küresel Koalisyon için kampanya yürütecek.”

ILO Araştırma Departmanı Direktörü ve rapor koordinatörü Richard Samans, “Küresel istihdam artışındaki yavaşlama, COVID-19 krizi sırasında meydana gelen kayıpların 2025’ten önce telafi edilmesini beklemediğimiz anlamına geliyor” dedi. “Verimlilik artışındaki yavaşlama da önemli bir endişe kaynağı, çünkü verimlilik, satın alma gücü, ekolojik sürdürülebilirlik ve insan refahında karşılaştığımız birbirine bağlı krizleri ele almak için gerekli.”

Bölgesel 2023 işgücü piyasası beklentilerinde önemli farklılıklar

2023’te Afrika ve Arap Devletleri’nin istihdam artışını yaklaşık % 3 veya daha fazla görmesi gerekiyor. Bununla birlikte, artan çalışma çağındaki nüfuslarıyla birlikte, her iki bölgenin de işsizlik oranlarının sadece mütevazı bir şekilde azaldığını görmesi muhtemel (Afrika’da %7,4’ten %7,3’e ve Arap Devletleri’nde %8,5 ila 8,2).

Asya ve Pasifik ile Latin Amerika ve Karayipler’de yıllık istihdam artışının %1 civarında olacağı tahmin ediliyor. Kuzey Amerika’da 2023’te çok az istihdam artışı olacak veya hiç olmayacak.

Avrupa ve Orta Asya, Ukrayna çatışmasının ekonomik yansımalarından özellikle sert bir şekilde etkileniyor. Ancak istihdamın 2023’te azalması beklenirken, işsizlik oranlarının çalışma çağındaki nüfustaki sınırlı büyüme zemini göz önüne alındığında sadece biraz artması bekleniyor.

ILO