BM/DESA Raporu: Global büyüme yavaş, enflasyon inatçı, mali piyasalar kırılgan

Birleşmiş Milletler’in düşünce enstitütüsü olan DESA (Department of Economic and Social Affairs, Ekonomi ve Sosyal  Gelişmeler Birimi)  2023-2024 global ekonomik tahminlerini yeniledi. Raporda, iklim değişikliğinin giderek kötüleşen etkisinin yanı sıra, inatçı enflasyon, yükselen faiz oranları ve artan belirsizlikler ortasında uzun süreli düşük büyüme riskinin altı çizildi.

Olumsuz trendler global ekonomiyi zorluyor

DESA Genel Sekreter Yardımcısı Li Junhua, mevcut küresel ekonomik görünümün aynı zamanda  BM’nin Sürdürülebilir Kalkınma Hedeflerine (SDG’ler) ulaşmada ciddi bir zorluk teşkil ettiğini söyledi.

“Küresel toplum, birçok gelişmekte olan ülkenin karşı karşıya kaldığı artan finansman eksikliklerini acilen ele almalı, sürdürülebilir kalkınmaya kritik yatırımlar yapma kapasitelerini güçlendirmeli ve kapsayıcı ve sürdürülebilir uzun vadeli büyüme elde etmek için ekonomilerini dönüştürmelerine yardımcı olmalıdır” dedi.

DESA tarafından hazırlanan rapora göre, dünya ekonomisinin 2023’te yüzde 2,3 ve 2024’te yüzde 2,5 büyüyeceği tahmin ediliyor.

Bölgesel Tahminler

Amerika Birleşik Devletleri’nde dirençli hanehalkı harcamaları, 2023’te büyüme tahmininin yüzde 1,1’e yukarı revize edilmesine yol açtı.

Düşük  doğal gaz fiyatları ve güçlü tüketici harcamaları ile yönlendirilen Avrupa Birliği ekonomisinin şimdi yüzde 0,9 oranında büyüyeceği tahmin ediliyor. COVID-19 ile ilgili kısıtlamaların kaldırılmasının bir sonucu olarak, Çin’in 2023’teki büyümesinin şimdi yüzde 5,3 olacağı tahmin ediliyor.

Kasvetli resim devam ediyor

Bu yukarı revizyonlara rağmen büyüme oranı, pandemiden önceki yirmi yıldaki ortalama yüzde 3,1’in oldukça altında.

Pek çok gelişmekte olan ülke için büyüme beklentileri, sıkılaşan kredi koşulları ve artan dış finansman maliyetleri nedeniyle kötüleşti. Afrika, Latin Amerika ve Karayipler’de, kişi başına düşen gayri safi yurt içi hasılanın (GSYİH) bu yıl yalnızca marjinal bir artış göstermesi ve bunun da sosyo-ekonomik kalkınmayı baltlaması bekleniyor.

En az gelişmiş ülkelerin 2023’te yüzde 4,1 ve 2024’te yüzde 5,2 büyüyerek 2030 Sürdürülebilir Kalkınma Gündemi’nde belirlenen yüzde yedi büyüme hedefinin çok altında performans sergileyeceği tahmin ediliyor.

Dünya ticareti toparlanamıyor

Jeopolitik gerilimler, zayıflayan küresel talep ve sıkılaşan para ve maliye politikaları nedeniyle küresel ticaret baskı altında kalmaya devam ediyor. Mal ve hizmetlerde küresel ticaret hacminin 2023’te pandemi öncesi eğilimin çok altında yüzde 2,3 büyüyeceği tahmin ediliyor.

İnatçı enflasyon

Geçen yıl uluslararası gıda ve enerji fiyatları önemli ölçüde düşerken, enflasyon birçok ülkede inatla yüksek kaldı. Ortalama küresel enflasyonun 2022’de yirmi yılın en yüksek seviyesi olan yüzde 7,5’ten 2023’te yüzde 5,2 gerileyeceği tahmin ediliyor.

Yukarı yönlü fiyat baskılarının yavaş yavaş azalması beklenirken, birçok ülkede enflasyon merkez bankalarının hedeflerinin oldukça üzerinde kalmaya devam edecek. Yerel tedarik zinciri aksamaları, yüksek ithalat maliyetleri ve etkinliğini kaybeden mal-hizmet piyasaları ortasında, gelişmekte olan ülkelerin çoğunda  gıda enflasyonu hala yüksek ve orantısız bir şekilde yoksulları, özellikle kadınları ve çocukları etkiliyor.

Gelişmekte olan ülkeler için riskler

Küresel finansal koşulların hızla sıkılaşması, gelişmekte olan birçok ülke ve geçiş sürecindeki ekonomiler için büyük riskler oluşturmakta. Yükselen faiz oranları, gelişmiş ekonomilerde niceliksel gevşemeden niceliksel sıkılaşmaya geçişle birleştiğinde, borç kırılganlıklarını artırdı ve kamu harcama seçeneklerini daha da kısıtladı.

Mevcut politika zorlukları, birçok gelişmekte olan ekonominin düşük büyüme ve yüksek borç kısır döngüsüne hapsolmasını önlemek için daha güçlü sınır ötesi politika işbirliğini ve uyumlu küresel eylemleri gerektirmektedir.

Emek pazarı  çok güçlü

Amerika Birleşik Devletleri, Avrupa ve diğer gelişmiş ekonomilerdeki işgücü piyasaları, sürdürülebilir güçlü hanehalkı harcamalarına katkıda bulunarak dikkate değer bir direnç göstermeye devam etti. Yaygın işçi kıtlığı ve düşük işsizlik oranları arasında, ücret artışları hızlandı.

İstihdam oranları, pandemiden bu yana cinsiyetler arası uçurumun daralmasıyla birçok gelişmiş ekonomide rekor seviyelerde.

Bununla birlikte, istisnai derecede güçlü işgücü piyasaları, merkez bankalarının enflasyonu dizginlemesini zorlaştırıyor. Federal Rezerv, Avrupa Merkez Bankası ve diğer gelişmiş ülkelerin merkez bankaları, 2023’te faiz oranlarını artırmaya devam etti, ancak bu, on yıllardır en agresif parasal sıkılaştırmanın görüldüğü geçen yıla göre daha yavaş bir hızda.

Amerika Birleşik Devletleri ve Avrupa’daki bankacılık sektörü kargaşası, para politikası için yeni belirsizlikler ve zorluklar ekledi.

Düzenleyicilerin hızlı ve kararlı adımları finansal istikrar risklerinin kontrol altına alınmasına yardımcı olsa da, küresel finansal mimarisindeki kırılganlıklar ve bunları kontrol altına almak için alınan önlemler, kredi ve yatırım büyümesini ileriye dönük olarak büyük olasılıkla azaltacaktır.

Kaynak:  Post-pandemic world economy still feeling COVID-19’s sting