Borsa
Hisse senetlerinin finansal varlığı 3 trilyona yaklaştı
Son iki yılda, Eylül sonu itibarıyla yurtiçi yerleşiklerin finansal varlıkları içinde hisse senetleri oldukça büyük bir artış yaşadı. Söz konusu büyüme, yatırımcıların borsaya olan ilgisinin artmasının yanı sıra şirketlerin halka arz faaliyetlerine ara vermemesine de bağlanıyor. Paraanaliz.com borsada büyümeyi araştırdı.
Pandemi ve Rusya-Ukrayna savaşı sonrasında küresel bazda artan enflasyona karşı yatırımcıların getiri arayışı sürüyor. Bu sebepten dolayı yatırımcının borsaya olan ilgisi artarken, halka arz yoluyla finansman arayışındaki şirketler de bu yönelişi destekliyor.
Türkiye Sermaye Piyasaları Birliği (TSPB) verilerine göre, 2021’in Eylül ayında 6.1 trilyon lira olan yurtiçi yerleşiklerin finansal varlıkları, 2023’ün aynı döneminde yüzde 24.4 büyüme ile 21 trilyon liranın üzerine çıktı. Bu süre zarfında hisse senetlerinin portföy büyüklüğü yüzde 640 artarak yaklaşık 7.5 kat artışla 402.5 milyar liradan 2 trilyon 979 milyar liraya ulaştı. Hisse senetlerinin finansal varlıklar içindeki payı da yüzde 6.6’dan 14.1’e yükseldi.
EKİM AYINDA TARİHİ ZİRVE GÖRÜLDÜ
Bu büyümeye paralel olarak, Borsa İstanbul’a olan yatırımcı ilgisi de arttı. Merkezi Kayıt Kuruluşu verilerine göre, 13 Ekim 2023 itibarıyla yatırımcı sayısı 7 milyon 870 binle tarihi bir zirveye ulaştı. Yatırımcı sayısı, 26 Mayıs’taki 4 milyon 642 bin kişiden yüzde 70 artış gösterdi. 2022 sonunda 3 milyon 794 bin olan sayıya göre ise yatırımcı sayısındaki artış yüzde 107 oldu.
HALKA ARZLARDA REKOR RAKAMLAR
Aynı zamanda, şirketler halka arz yoluyla finansman arayışında bulunmaya devam ediyor. Bu hafta, TAB Gıda ve Vera Konsept GYO gibi şirketlerin halka arzı tamamlanacak. 2019’dan bu yana halka açılan şirket sayısı 149’a ulaşırken, bu halka arzlarla toplamda 100.4 milyar TL kaynak sağlandı. 2021’de şirket sayısında kırılan rekor bu yıl aşılması bekleniyor ve şimdiden finansman kaynaklarında zirve yaşanmış durumda.
DÖVİZ HESAPLARINDA DÜŞÜŞ
Sabah’tan Oktay Özdabakoğlu’nun konuyla ilgili haberine göre son iki yılda, yurtiçi yerleşiklerin finansal varlıkları içinde özellikle Türk Lirası cinsi yatırım araçlarına yönelik bir geçiş gözlemleniyor. Eylül sonu itibarıyla TL mevduatlar yüzde 323 artarak 7 trilyon 578 milyar liraya ulaştı, aynı dönemde döviz hesapları yüzde 131 artarak 4.7 trilyon liraya yükseldi. TL mevduatların finansal varlıklar içindeki payı yüzde 29.3’ten 36.1’e çıktı, döviz hesaplarının payı ise yüzde 33.4’ten 22.4’e düştü.
Devlet İç Borçlanma Senetleri’nin (DİBS) finansal varlıklar içindeki payı yüzde 18’e gerilerken, eurobond portföyü yüzde 296 büyüme ile 1.3 trilyon lirayı aştı. Özel sektör eurobondları yüzde 225 büyüme ile 373.9 milyar liraya ulaştı, eurobondların finansal varlıklar içindeki payı ise yüzde 7.2’den 7.9’a yükseldi.
PARA ANALİZ