ANALİZ:  Borsa’nın kaderi yabancıların elinde

TCMB’nin  500 baz puanlık faiz artışı, bir çok ekonomist tarafından yetersiz ve etkisiz bulundu.  Bu görüşlerle hiç katılmadım,  (aşağıda örneklerini verdiğim) YouTube videolarımda Gaye Erkan ve takım arkadaşlarını tebrik ettim.  Bu videoların bir ara-başlığı ise Borsa ve konutta işlerin zora girdiği yönünde oldu.

 

 

Belki %30 politika faizi hiç bir birikimci ya da “yatırımcının” portföy tercihin değiştirmez, yani fonların Borsa ve konuttan çıkıp TL mevduata yönelmesine yetmez. Ama Erdal Sağlam, para politikasının görünmez yüzünü anlatıyor:

“Ekonomi yazarı Erdal Sağlam, Merkez Bankası’nın politika faizini yüzde 30’a yükseltmesinin bankaları rahatlattığını belirtirken, “Kredi faizi tavanı yüzde 70-75 aralığına geldi. Bankalar, kredi çeken müşterilerine ‘Merkez Bankası faizi artarsa kredi faizi de artar’ diye sözleşme imzalatmaya da başlamış” yorumunu yaptı”.

 

Kredi faizlerinin %70’lere çıkması Borsa’da kote ve yüksek miktarda kaldıraç kullanın şirketler için olumsuz, ama banka karlarını olumlu etkileyebilir. Fakata, daha önemli nokta şu:  EĞER TL mevduat faizleri şu andaki zirve olan %45’ten %55-60’lara çıkarsa, yerleşiklerde hisseye talep azalır.

 

Yeniçağ yazarı ve Borsa uzmanı Remzi Özdemir ise yükselen faizlerin Borsa’da yaratacağı ikinci tehlikeyi masaya yatırıyor:

“Her ne kadar Merkez Bankası’nın faiz artışı borsayı etkilememiş gibi görünse de aslında bal gibi ilgilendiriyor.

Bunu bir süre sonra göreceğiz.

Nasıl olacak?

Kredi ile taşınan hisselerin maliyeti.

Faizler düşük iken aracı kurumlar müşterilerini yüzde 20 faiz ile fonluyordu. 2 tavanda faiz maliyeti çıkıyordu.

Oysa şimdi faiz artışı ile birlikte hisse kredisi yüzde 90’a dayandı. Eğer temerrüde düşerseniz bunun maliyeti yüzde 120.

Yani yüzde 80-90 ile kredili hisse taşımak için yürek lazım.

Borsa artık ucuz değil. Beklenen yabancı da gelmediği için taşınan mallar satılamıyor.

Herkes gırtlağa kadar senette.

Artan yatırımcı sayısı da kurtarmıyor. 8 milyona ulaştı yatırımcı sayısı ama bakıyorsun ki bu para girişi 5-10 bin liralık portföy.

Bunların da büyük bölümü harçlık çıkartmak için banka kredisi ile gelen küçükler.

Yani borsada kredili bir saadet zinciri oluşmuş durumda. Artan kredi faizi bu zinciri zorluyor.

Peki kopar mı?

Ben bu soruya şöyle yanıt vermek istiyorum:

Geçen yıl 4 lira olan bir banka hisse senetlerini 30 liradan alacak yabancı gelmez ise kopacaktır.

Borsacılar acil olarak yağmur duasının yanı sıra yabancı duasına da çıkmalı”.

 

Bu görüşlere hiç ihtilafsız katılıyorum. Artık Borsa’da fiyat hareketlerini yabancı girişi belirler. Peki, bu mümkün mü?  Mehmet Şimşek’in yatırımcı konferanslarında çabası bunu sağlamak için.  Eğer Gaye Erkan bir kaç toplatı daha faiz artırımına devam ederse, yabancı fonlar alıma gelebilir. Ne yerli ne de yabancı yüksek faizin Borsa’ya zarar vermediğini iddia etmez. Ama, dolarla yatırım yapan bir fon için hisse alım-satımından yapacağı prim en az şirketin fiyatı kadar, kur istikrarına da bağlı. Yükselen faizler TL’nin değer kaybına set koyacağı için, aslında yabancı fonlar için bir avantaj.

Öte yanda en büyük handikap bizim ekonomi programının çökmesi değil, dahil olduğumuz portföy  grubu olan Gelişmekte Olan Piyasalardan kaçış başlaması.

Sosyal ParaAnaliz’de  Bloomberg’ten yaptığımız tercümede şu ifadeler yer aldı:

“MSCI endeksine göre gelişmekte olan ülkelerin hisse senetleri, yılın başından bu yana olan kazançlarını sildi. Yapışkan enflasyon ve faiz oranlarının bir süre yüksek kalacağı beklentisi, gelişmekte olan ülke hisse senetlerini baskı altında bırakıyor”

Ama, risk iştahında bu gerilemenin kalıcı olmayacağını öne sürenler de var:

“Sonuç olarak, gelişmekte olan piyasa hisse senedi yatırımcıları için zorlu bir yılın ortasında olunsa da, analistler Çin’in ekonomik zorluklarının dibe vurduğu yönündeki iyimserlikten umutlu görünüyor. Gelişmekte olan ülke endeksleri, Federal Rezerv faiz beklentileri hafiflediğinde ve gelişmekte olan piyasalar faiz indirimlerini başlatabildiğinde yatırımcılar için cazip hale gelebilir”.

 

Türkiye’nin böyle bir dönemde Fed’in faiz indirimini bekleyecek lüksü yok, Mehmet Şimşek ve Gaye Erkan’ın daha fazla çaba göstermesi gerekecek.

Benim çok basit bir kıstasım var:  TCMB brüt rezervleri Ekim sonunda $20 milyar artarsa, Borsa’da ralli devam eder.

 

 

FÖŞ