Kaya Özyürek: Kur Korumalı Mevduata Geçişi Etkileyebilecek Faktörler

Not: Yazılarım yatırım tavsiyesi değildir, sadece bilgi amaçlıdır.

KKM’ye geçişte etkili olabilecek önemli faktörlerden biri mudinin dövizin oynaklığı üzerine olan beklentisidir. Geçtiğimiz haftalarda kurlardaki oynaklık çok yüksek seviyelere çıkmıştı. Kurdaki beklenen oynaklığın azalması, KKM’ye geçişte şu yönden etkili olabilir:

Bilindiği üzere kurun getirisinin mevduatın vade sonu getirisinden yüksek olması takdirinde mudi, ilgili dövizin KKM mevduatının vade başı ile vade sonu arasındaki getirisi kadar (Merkez bankasınca açıklanan dönüşüm kuru ile vade sonu kuru baz alınarak hesaplama yapılmaktadır) bir getiri elde etmektedir. KKM’de azami basit faiz oranı şu an için yıllık %17’dir. Dolar hesabından 92 gün vadeli KKM’ye dönen bir mudi, Dolar-TL kurunun vade sonunda yaklaşık %4.28’den daha yüksek bir artış göstermesi durumunda Dolar’ın TL’ye karşı kazandığı değer artışı kadar bir getiri elde edecektir. Eğer bu artış, örnek olarak, %6 ise, mudi %6’lık bir getiri elde edecektir. Ancak, bu 3 aylık dönem içerisinde mudi, eğer dövizin vade başından vade sonu öncesi herhangi bir zaman dilimine kadar daha yüksek bir oranda artış göstermesini bekliyorsa, döviz hesabında kalmayı tercih etmesi mümkün olabilir çünkü KKM’nin mudi tarafından vade sonu öncesi bir tarihte bozulması durumunda mudi, döviz kurunda herhangi bir artışın gerçekleştiği bir durumda %0 nominal getiri elde edecektir.

Geçtiğimiz günlerde gurbetçi vatandaşların da kur korumalı mevduat uygulamasından YUVAM hesabı açarak yararlanabilecekleri açıklandı ve konuya ilişkin Merkez Bankası uygulama talimatı yayınlandı. Yurt içi yerleşikli kişilerin yararlanabileceği imkandan farklı olarak YUVAM hesabı açan kişiler, Merkez Bankası tarafından kurdaki artışın kur korumalı mevduatın TL faiz oranının üstünde olması durumunda ödenecek ilave getiri oranıdır. Bu ilave getiri oranı 3 aylık vadede %0, 6 aylık vadede %1, 12 aylık vadede %1.5, 24 aylık vadede %2 olmaktadır.

İlave getiri oranı, YUVAM hesabı açıp vade sonunda yabancı paraya dönmek isteyen mudiyi dövizin getirisinin TL faizinin üstünde olması durumunda yaşanabilecek bir zarara karşı bir koruma görevini üstlenmektedir çünkü mudi, TL’den dövize dönmek istediğinde alış-satış makasıyla karşı karşıya kalmaktadır.

Sonuç olarak YUVAM hesabı açan kişinin ana beklentisi döviz kurunda yaşanabilecek bir artışın kur korumalı mevduatın TL faiz getirisinden yeterince düşük olmasıdır veya dövizin TL’ye karşı değer kaybetmesidir. “Yeterince” ifadesini biraz daha açmak gerekirse şunu söyleyebiliriz; YUVAM hesabı açmaya hakkı olan bir mudi, TC hazinesinin yabancı para cinsinden ihraç ettiği Eurobond’lara, ilgili Eurobond’un vadesi sonunda herhangi bir anapara kaybı riskini almadan yatırım yapabilir. Aynı şekilde kur korumalı mevduatın vadesi sonunda yabancı paraya dönmek isteyen mudi alış-satış makasıyla karşılaşacağından ötürü KKM’nin TL faiz getirisinin dövizdeki olası bir artışın yeteri kadar üzerinde olmasını isteyecektir.

Kurdaki oynaklığın azalması ve KKM mevduatının TL faiz getirisinin mâkul bir düzeyde olması KKM’ye geçişte etkili olabilecek önemli faktörler arasında sayılabilir. Bunlara ilaveten mudiler arası mevduat dağılımına, harcama/tasarruf eğilimlerine ve diğer faktörlere de bakılabilir.

Kaya Özyürek

Twitter: @financeplumber

Kaynaklar:

• https://www.tcmb.gov.tr/wps/wcm/connect/e9cc5f71-d332-49e2-b1b3-27db69718b95/Turk_Lirasi_Mevduat_ve_Katilma_Hesaplarina_Donusumun_Desteklenmesi_Hakkinda_Teblige_Iliskin_Uygulama_Talimati.pdf?MOD=AJPERES
• https://www.tcmb.gov.tr/wps/wcm/connect/a6995524-0b45-4d85-95be-82448fb84d9a/Yurt+D%C4%B1%C5%9F%C4%B1nda+Yerle%C5%9Fik+Vatanda%C5%9Flar+Mevduat+ve+Kat%C4%B1l%C4%B1m+Sistemi+%28YUVAM%29+Hesaplar%C4%B1+Hakk%C4%B1nda+Tebli%C4%9Fe+%C4%B0li%C5%9Fkin+Uygulama+Talimat%C4%B1.pdf?MOD=AJPERES