CHP Ekonomi Masası uyardı: Temel gıda ürünlerinde kıtlık sürecine girdik

Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) İstanbul Milletvekili ve Ekonomi Masası Üyesi Özgür Karabat, temel gıda ürünlerinde yaşanan sorunlar üzerine değerlendirmelerini paylaştı.

Karabat, “Temel gıda ürünlerinde yaşanan arz sorunlarının tetikleyeceği bir kıtlık sürecine girdik. Et, süt, yumurta, buğday, un, yağ ve şekere dikkat! Vatandaşa söylenen yalanları deşifre edeceğiz” diyerek veriler üstünden değerlendirmelerde bulundu.

“SON 20 GÜNDE YÜZDE 15 ZAM GELDİ”

Ürün gruplarının önceki yıla göre üretim miktarlarındaki değişimi gösteren tabloyu paylaşan Karabat, şu ifadeleri kullandı:

“2022 Ocak’ta toplanan inek sütü miktarı 836 bin 959 ton ile yıllık bazda %5.7 azaldı. Bu dönemdeki toplam süt ve süt ürünü üretimi 2021’in Ocak ayına göre %4.64 düştü.

Sektör temsilcilerinden edindiğim bilgiye göre, girdi maliyetleri arttığı için üreticiler hayvanlarını kesime gönderiyor.

Yem fiyatlarına sadece son 20 günde %15 zam geldi. Çiğ süt zammı da yetersiz. Zamlansa da vatandaşın alım gücü yok.”

ET FİYATLARINDA KÜPE OYUNU

Et üretimi ve maliyetiyle ilgili değerlendirmelerine devam eden Karabat, “Sütçünün kesime gönderdiği hayvanlara rağmen et fiyatlarında bir gerileme yok. Burada esas sıkıntı, kesilen hayvanın yerine yenisi konmuyor. 2021’de büyükbaş hayvan sayısı bir önceki yıla göre %0.7 azalarak 18 milyon 36 bin baş oldu. Burada dikkatinizi çekmek istediğim ve ilk kez benden duyacağınız bir konu var. 2021’de küçükbaş hayvan sayısı bir önceki yıla göre %6.3 oranında artarak 57 milyon 519 bin baş oldu. Aslında bir artış yok. Aksine büyük bir kayıp var. ‘Küpe oyunu’ yapılıyor. Kesilen ve ihraç edilen küçükbaş hayvanların küpeleri, sistemden düşürülmüyor. Sadece Katar’a geçen Aralık ayında 2.5 milyon adet koyun ihraç edildi. Halen de ediliyor. İran da Türkiye’den yüklü sayıda koyun satın alıyor. Yerlerine konan hayvan yok!” dedi.

‘TÜİK, 25 AYDIR BU VERİLERİ AÇIKLAMIYOR’

Karabat açıklamasının devamında şu ifadeleri kullandı;

“En son Şubat 2020’de kırmızı et üretim istatistiklerini yayınlayan TÜİK, tam 25 aydır bu verileri açıklamıyor. Şubat 2021 ve 2022’de açıklanması gereken rakamlar halktan gizleniyor. Hayvancılıkta “küpe oyunu” ile son 2 yıldır büyük bir sahtekarlık dönüyor.

Adana’da 1.500 kasap ve tavukçu, kepenk kapatıp fiyatları protesto etti. Hayvan sayısı yeterliyse il-ilçe bazında büyükbaş ve küçükbaş hayvan istatistikleri, kırmızı et üretim istatistikleri açıklansın.

“KITLIK RİSKİ BÜYÜK”

Adana, Gaziantep, Hatay, Mersin, Adıyaman, Malatya, Kahramanmaraş ve Şanlıurfa’daki hayvancılık verilerini kamuoyuna duyurun. Büyük çiftliklerde durum nedir? Küçükbaş hayvan etinin yoğun tüketildiği Adana’da kasaplar neden isyan etti?

TMO milyonlarca ton buğday ithal etmeye başladı. Bakın savaş çıktı, uluslararası piyasalarda buğday fiyatı neredeyse iki kat yükseldi. AKP her zaman kolaya kaçıp ithalat yapacağına, çiftçimizi desteklesin. Buğdayda kıtlık riski büyük!

Son 20 günde gübre fiyatları %65-106 aralığında zamlandı. Yeterli gübre kullanılmazsa verimdeki kayıp %70’i bulacak. AKP çiftçiye üretim desteği vereceğine, ithalatçıları ve yabancı ülkelerin çiftçisini sevindiriyor.”

‘TEDARİK VE FİYAT KRİZİ ŞEKERE DE SIÇRADI’

CHP’li Karabat, şeker tedarikindeki sıkıntılara da değinerek şöyle devam etti:

“Tedarik ve fiyat krizi bu sefer şekere sıçradı. Geçen yıl bu dönem 250 TL civarında olan şeker fiyatları günümüzde 800 liraya yükseldi. Piyasada şeker kıtlığı çıkmaya başladı. Pastaneciler başta olmak üzere gıda üreticileri isyan ediyor.

2002 yılında 41 milyon 196 bin hektar olan tarım arazisi büyüklüğü 2021’de 38 milyon hektara kadar düştü. 2021’de 2.3 milyar dolarlık buğday, 1.5 milyar dolarlık soya fasulyesi ve 1.1 milyar dolarlık ham ayçiçeği yağı ithal ettik.

4.8 milyar dolarlık hayvan yemi ve 2.6 milyar dolarlık un ithalatı gerçekleştirdik. Yurt dışından 600 milyon dolara arpa, 2.4 milyar dolara da pamuk satın aldık. Tüm bu ithalat çiftçinin üretimi bırakmasına, enflasyonun ve cari açığın artmasına neden oluyor.”

“DURUMUMUZ VAHİM”

Kümes hayvancılığında da durumumuz vahim. Ocak-Şubat döneminde bir önceki yılın aynı dönemine göre tavuk yumurtası üretimi %5.9, tavuk eti %6.9, kesilen tavuk sayısı %7.7, hindi eti üretimi de %22.5 azaldı. Eskiden uygun fiyatıyla vatandaşın protein kaynağı olan tavuk ve yumurta, şimdi lüks hale geldi. Çünkü üretici işi bırakmak zorunda kalıyor. Her gün yurdun dört bir tarafındaki kümesler tek tek kapanıyor.

“VURUCU DARBEYİ YAZ AYLARINDA GÖRECEĞİZ”

Esas vurucu darbeyi yaz aylarında göreceğiz. Turizm sezonunun açılmasıyla birlikte şu anda gördüğümüz fiyatlar tahmin edemeyeceğimiz boyuta ulaşacak. Yeni bir kur krizi ve jeopolitik risk de yaşanması durumunda kıtlık ortaya çıkacaktır.

Bu yılki turizm hedefi en az 50 milyon turist olarak açıklandı. Rusya ve Ukrayna’dan 10 milyon turist gelmese dahi 40 milyon fazladan nüfusu doyurmak zorundasınız. Hadi onların ceplerinde dolarları, Euroları var… Peki, vatandaşın cebinde ne var?”

Cumhuriyet