Reel Sektör
ANALİZ: Otomobil satışlarında sert düşüş
Otomobil Distribütörleri Derneği (ODD) verilerine göre, otomobil ve hafif ticari araç satışları Aralık’ta geçen yılın aynı ayına göre %40.3 oranında…
Otomobil Distribütörleri Derneği (ODD) verilerine göre, otomobil ve hafif ticari araç satışları Aralık’ta geçen yılın aynı ayına göre %40.3 oranında azalarak 62.2 bin oldu. Yerli araç satışları %37.4, ithal araç satışları %43.1 oranında azaldı.
Son dönemdeki gelişmeleri analiz etmek için verileri mevsim ve takvim etkilerinden arındırıyoruz. (Grafik 1) 2020 yılında, uygulanan parasal genişlemenin etkisiyle otomobil satışları tarihsel eğilimine göre oldukça yüksek seviyelere çıkmış, daha sonra finansal koşulların sıkılaşmasıyla beraber kademeli olarak gerilemişti. Satışlar 2021 yılı boyunca, ithal araçlarda daha belirgin olmak üzere gerilemeyi sürdürdü. Aralık ayında ise düşüşün yine ithal araçlarda daha keskin olmak üzere hızlandığını gözlemliyoruz. Bu düşüşe tedarik zincirindeki aksaklıklar, TL’deki değer kaybı ve oynaklıkla ilişkili arz ve talep unsurlarının sebep olduğunu düşünüyoruz.
Sektöre özgü unsurların ötesinde, otomobil satışlarındaki düşüşte toplam talebin ne derece etkili olduğunu henüz bilmiyoruz. Daha önce analiz ettiğimiz kredi kartı harcama verileri, perakende ticaret sektöründe (otomotiv sektörünün aksine) Haziran-Ekim döneminde artan ve Kasım ayında ivmelenen satışların, Aralık ayında düştüğünü göstermişti. (Ayrıntılar için bkz.) Aralık ayında tüketici güven endeksinin de tarihsel dip noktasına inmesi, makroekonomik istikrardaki bozulmanın iç talebi olumsuz etkilediğini düşündürüyor. Bununla birlikte üretim tarafındaki göstergeler (kapasite kullanım oranı, PMI ve diğerleri) Aralık itibarıyla ekonomik aktivitedeki artışın sürdüğünü gösterdi. Ayrıca yakın dönemde TL’deki değer kaybının kısmen geri alınması ve oynaklığın nispeten azalmasıyla tüketici güveni bir miktar toparlanabilir. Dolayısıyla talep üzerindeki olumsuz etkinin geçici mi yoksa uzun süreli mi olacağına dair henüz net bir işaret bulunmuyor.
QNB Finansbank Araştırma Grubu
Çetin Ünsalan: Kavcıoğlu – ihracatçı görüşmesi
İhracat Beklenti Endeksi yılın ilk çeyreği geriledi
