Konut almak mı? Artan maliyetler fiyatları adeta uçurmuş!

TCMB dün Şubat ayı ödemeler dengesi istatistiklerini açıkladı. Ödemeleri dengesi, bir ülkede yaşayan yerleşiklerinin, yabancılar ile yapmış olduğu mal, hizmet, transfer ve para hareketlerinin akım tablosunu gösterir. İki bölümden oluşur. İlk bölümde mal, hizmet ve transferlerden oluşan cari işlemler dengesi yer alır. Bu minvalde, Şubat ayında cari denge 5,15 milyar dolar açık verdi. Bu gerçekleşme, Şubat ayları özelinde 2011 yılında kaydedilen 5,9 milyar dolar açık ardından tarihin en yüksek ikinci açığı olarak kayıtlara geçti! Yılın ilk iki ayında toplam cari açık 12,14 milyar dolar ile başka bir rekor kırdı. Verinin alt kırılımlarında, dış ticaret dengesinin Şubat ayında 6,0 milyar dolar açık verirken, hizmetler dengesinin ise 1,6 milyar dolar fazla verdiğini gördük.

Ödemeler dengesinin ikinci bölümünü ise finans hesabı teşkil eder. Finans hesabı cari dengenin aksine, Şubat ayında 3,4 milyar dolar fazla vermiş. Bu iki alt kalemin toplamı normal şartlarda ülkenin o döneme ilişkin rezerv değişimini vermesi gerekir. Veremediği durumlarda ise, araya bir uyarlama hesabı eklenir ki buna da net hata ve noksan deniyor. Net hata ve noksan kalemi, Şubat ayında 0,5 milyar dolar açık verirken, yılın ilk ayında açık 2 milyar dolar olmuş. Tüm bu hareketlerin dip toplamında ise, Şubat ayında rezervler 2,2 milyar dolar, yılın ilk iki ayında ise 3,2 milyar dolar azalış kaydetmiş.

Öte yandan, TÜİK verilerine göre, inşaat maliyet endeksi, 2022 yılı Şubat ayında bir önceki aya göre %5,73 artış kaydederken, yıllık rakamı da %90,27 seviyesine taşıdı. Malzeme endeksi ise bir önceki yılın aynı ayına göre %113,27, işçilik endeksi ise %41,38 arttı. Bina inşaat maliyet endeksi de benzer bir şekilde yıllık %87,91, malzeme endeksi %110,44, işçilik endeksi ise %41,29 arttı. Son aylarda TL’nin kaydettiği sert değer kaybına, son haftalarda Ukrayna krizi nedeniyle emtia fiyatlarındaki artış da eklenince, inşaat maliyetlerinde ciddi bir yükseliş yaşanmasına neden olduğunu görüyoruz. Ocak ayında asgari ücret artışı işçilik ücretlerini de artınca, tüm yükselen girdi maliyetleri kaçınılmaz olarak konut fiyatlarının da sert bir şekilde yansımış. Enflasyonist ortamda arsa, konut, araba gibi dayanıklı tüketim mallarına yatırım yapmak iyi bir seçenek gibi görünse de, inşaat maliyetlerinin adeta ‘patladığı’ bir dönemde, ‘pahalı’ bir yatırım hatasına düşülmemesi gerektiğini düşünüyoruz!

Dün bültenimizde, pembe bir tablo sunma gayesinde olmasak da, Türk mali piyasalarına ilişkin olumlu tarafta kümelenme potansiyeli taşıyan beklentilere atıfta bulunarak, TL varlıkların oldukça ucuz olduğunu ön plana çıkarmış ve Borsa İstanbul’a işaret etmiştik. Özellikle de, BDDK’nın bankacılık sektörüne ilişkin açıklamış olduğu Şubat ayı kâr zarar tablosu, hem BIST100 ana endeksinde, hem de Bankacılık hisselerinde TL bazında tüm zamanların kapanış rekorunun kırılmasına neden oldu. BDDK verilerine göre, banka kârları, Şubat ayında, enflasyonun son 20 yılın zirvesine yükselmesi ile TÜFE’ye endeksli tahviller üzerinden yazılan kârın oldukça yüksek olduğuna göstermesi -rakamların dili ile, Şubat ayında, yıllık bazda, sektörün kârı 9,2 milyar TL’den 39 milyar TL yükselerek neredeyse 3 katından fazla artması- adeta endeksleri uçurdu. BİST Banka (XBANK) endeksi dün günü %6 oranında yükselişle tamamladı. BİST100 ana endeksinin bu bağlamda dünyadan pozitif anlamda ayrıştığını da not etmek gerekiyor. Hisse senedi cephesinde boy göstermek adına, 2014 yılından bu yana düşüş eğiliminde olan ‘dolar’ bazlı BIST100 ana endeksinin 170 seviyesinin üzerinde teknik bir aylık kapanış yapmasını bekliyoruz.

Borsa cephesinde endekslerin son günlerde ralli yapmasına paralel, USDTRY kuru da haftalardır 14,74 seviyesindeki yatay hareketine son vererek dün  14,65 seviyesine varan bir düşüş kaydetti. Her ne kadar Türk mali piyasalarının kendi içinde tutarlı bir hikâyesi olsa da, dünyanın geriye kalan kısmında havanın pek de iyimser olmadığının altını çizmek gerekiyor. Küresel cephede etkili olan enflasyon, FED’in de bu yolda para politikasını daha da hızlı sıkılaştıracağı beklentisi, küresel piyasaları huzursuz ediyor. Her ne kadar korku endeksi VIX 20-25 bandında yatay seyrini korusa da, savaş ve enflasyonist kaygılar hisse senetleri ve küresel tahviller üzerinde baskı kurmaya devam ediyor.

Dün geceyi satış baskısına boyun eğerek %2’ye yakın düşüşle tamamlayan ABD borsalarına, bu sabah Pasifiğin diğer ucunda Asya borsaları da %1 civarında düşüşle eşlik ettiğini görüyoruz. Japon hisseleri 4 haftanın en düşük seviyesine yaklaşırken, teknoloji hisseleri kayıplarda ilk sırayı alıyor.    Küresel bazda pandemi yavaşlarken, Çin’in Şanghay kentinde vakaların rekor kırıyor olması ve bu minvalde Çin’in “sıfır vaka” politikası ile izlediği izolasyon önlemleri ciddi kafa karışıklığına neden oluyor. ABD dolarının piyasa faizi olan 10 yıllık devlet tahvilleri bu sabah %2,83 seviyesine kadar yükselerek son 3,5 yılın zirvesine gelirken, doların piyasa kuru olan sepet DXY yeniden psikolojik 100 seviyesinin üzerine yükseldi. EURUSD paritesi 1,0870 seviyelerinde ve oldukça kritik bir seviye olarak gördüğümüz 1,08’in üzerinde yer aldığını not edelim. Teknik mânaâda 1,08 seviyesinin altı uçurun olarak kabul edilebilir.

Bugün günün ikinci yarısında açıklanacak ABD mart ayı enflasyon verisinin ağırlığı bu sabah hissediliyor. Reuters anketine göre mart ayında enflasyonun %1,2 artış kaydederek yıllık gerçekleşmeyi %8,5 seviyesine taşıması bekleniyor. Çekirdek enflasyonun ise aylık bazda %0,5; yıllık olarak ise %6,6 artış kaydetmesi bekleniyor (Şubat %6,4). Not etmek gerekiyor ki, böyle bir gerçekleşme, yıllık mânaâda 1982’den bu yana, yani son 40 yılın, yeni en yüksek enflasyonu olarak kayıtlara geçecektir. Bu da hâliyle, 4 Mayıs  tarihinde sonuçlanacak olağan FED FOMC toplantısında 50 baz puan artırım çıkma ihtimalini %100 taşıyacaktır.

Kuşkusuz bir şekilde, havanın bozuk olduğunu kabul etmek gerekiyor. OPEC’in arzın sıkışık olduğu konusunda uyarması ve Rusya’ya yönelik yeni yaptırımların yolda görünmesi ile Brent cinsi ham petrol bu sabah halen daha kritik teknik seviyelerin altında işlem görse de, hafifce de olsa yükseliş kaydederek 100 dolar seviyesine geldi. Petrolde riskleri aşağı yönlü olarak görmeye devam ediyoruz.

Havanın genel hatları ile bozuk olması ve risk iştahının da zayıf seyretmesine paralel dün Bitcoin 43,400 dolar seviyesinden keskin bir düşüş kaydederek 40bin dolar seviyesinin altını test ettiğini görüyoruz. Bir kez daha iyimser yönde beklentilerimiz şimdilik boşa çıkarken, daha da aşağıda 36bin seviyesine varan bir düşüş teknik mânâda ihtimal dahilinde görünüyor.

Altının ons fiyatı ise, kriptoların genel mânâda satıcılı bir seyir izlediği dünkü günde 1,960 dolar seviyesindeki kritik direncine kadar yükseldiğini görüyoruz. Haftalık bir zaman diliminde bakarsak, 1,960 dolar seviyesinin üzerinde bir kapanış, altının yukarı yönlü isteğini kamçılayacağını düşünüyoruz.

Bugünün veri takviminde her ne kadar ABD enflasyon verisi ilk sırada yer alsa da, sabah saatlerinde açıklanacak içeride şubat ayı sanayi üretimi, perakende satış ve ciro istatistikleri takip edilecek. Ayrıca, Hazinenin düzenleyeceği iki ayrı tahvil ihracı da takip edilecek.

iktisatbank.com