KKM ve TCMB’nin düşük faiz politikası sayesinde bu sene Y/Y karlarını %403 artıran ticari bankalar aslında hiç de mutlu değil. Çünkü, enflasyon muhasebesine geçişin ötelenmesi ile enflasyon vergisi ödüyorlar. Ayrıca, mevduat ve krediler arasındaki vade makası faizlerin yükseldiği her ortamda bankaların tüm karlarını silmesi anlamını taşıyacak. Bu riskler yetmezmiş gibi, BDDK ve TCMB sürekli yenileri eklenen makro-ihtiyati kararlarla bankaları çok düşük faizden 5-10 yıl vadeli devlet tahvili (DİBS) tutmaya zorluyor.
Bank CEO’ları HMB Nurettin Nebati ile yaptıkları toplantıda “sistemik risk” uyarısı yaptı. Hükümet, bu uyarıyı ciddiye almadığı gibi, bir de Şahap Kavcıoğlu bankaların vade-faiz riskini katlayacak 20 yıllık DİBS ihraç edip zorla ticari bankalara aldırmak fikrini ortaya attı.
Meşru kanallardan derdini anlatamayan bankacılar, İş Bankası Genel Müdürü Hakan Aran’la halka seslendiler. Aran, “geçici makroihtiyati tedbirler kaldırılmalı” dedi. TCMB’nin cevabı gecikmedi. Bloomberg’de yer alan bir habere göre, TCMB dün Türkiye Bankalar Birliğine sert bir uyarı mektubu yolladı. Bu çatışmanın sonu nereye varır?
Hakan Aran ne dedi?
Cumhuriyet: Zirvede Reuters’ın sorularını yanıtlayan Aran, bankaların modeli baltalayan aktörler gibi gösterilmesine isyan ettiğini belirterek, bu modelin hep beraber desteklenmesi için Merkez Bankası’nın da bankaları desteklemesi gerektiğini söyledi. Bankaların yeni ekonomik modele büyük katkı sağladıklarına atıf yapan Aran şöyle devam etti: “Şimdi ben bu hedefte giderken ve tüm gücümü bunu kredilendirmesini yapmak için kullanırken, müşterimin parasını dolarda ya da TL’de tutmasından dolayı niye benim paramı sen 50-60 milyarımı (TL) kredi yerine menkul kıymete alıyorsun?”
Aran’ın şu vurgusu da özellikle dikkat çekti: “Bankaları hedef tahtası yapıp ‘Bak ben yüzde 9’a indirdim, kredi vermeyen onlar’ demek kolaycılık.”
Anımsanacağı gibi geçen hafta Nebati ve BDDK temsilcilerinin katılımı ile yapılan toplantıda bankalar, bilançolarında, regülasyonlarla tutulan tahvillerin uzun vadede sektörde yaratabileceği risklere ilişkin kaygılarını da dile getirmişlerdi.
TCMB’nin cevabı ne oldu?
“BN 10/31 17:15 *TURKEY CENTRAL BANK WARNS LENDERS AGAINST RAISING DEPOSIT RATES” başlığıyla e-mailimize yollanan Bloomberg haberinde, TCMB’nin şu noktaları içeren bir mektubu Bankalar Birliğine yolladığı belirtildi:
- Ticari bankalar TCMB tarafından belirlenen referans bandının çok üstünde faizlerle mevduat toplama yarışında.
- Bankalar müşterilerine TL borçlanıp KKM yapması için yol gösteriyor. Ayrıca (herhalde kredi alanların) bir miktar nakit teminatı hesapta bloke etmesi isteniyor.
- Bankalar işlem saatleri dışında yabancı muhabirlerle yüksek montanlı FX işlemleri yapıyor.
- Bu faaliyetler TCMB kurallarının ruhuna aykırı ve finansal istikrarı bozucu yönde olarak değerlendirilmekte.
Her iktidar döneminde siyasetten uzak durup hükümetle iyi geçinmeye büyük özen gösteren ticari bankaların bu denli açık şekilde TCMB-BDKK yönetimine başkaldırmaları bilanço risklerinin artık taşınmaz boyuta erdiğinin somut gösteegesi. TCMB’nin ise sorunları çözmek için bankalarla çalışmak yerine, cezai önlemlere başvuracağı düşüncesini taşıyoruz.
Seçim masraflarını büyük ölçüde bankalara ucuz DİBS satarak finanse etmek isteyen Hazine için bankaların direnişi çok büyük problem. Bankalar kurallara uymayı reddederse, ya da TCMB’nin vurguladığı gibi “kuralların ruhunu ihlal ederse”, kamulaştırma dışında cezalandırma yöntemlerinin başarılı olmayacağı kesin. Banka yöneticilerini görevden almak gibi çok vahim tedbirler ise vatandaşın bankalara duyduğu güveni azaltarak mevduat kaçışına neden olabilir.
Eyvah, yeni makroihtiyati önlemler yolda!
Rezervler kritik seviyede! & Bankalara savaş ilanı | Erdal Sağlam
Akbank’ın sendikasyonda çevirme rasyosu yaklaşık yüzde 60 seviyelerinde kaldı
