Gündem
Beyaz Saray’dan ilk resmi uyarı: Rusya yaptırımlarına dikkat edin
Türkiye Rusya gibi yaptırım yer mi?
Türkiye’nin Rusya’dan ikinci batarya S-400 satın aldığı duyumları, basında sürekli çıkan hükümetin Rus yaptırımlarını delmek için aracı olacağı haberleri ve nihayetinde de TCMB FX rezervlerinde şaşırtıcı artışlar Batı başkentlerini alarma geçirdi. Bu hafta sonuna kadar duyumlara bağlı yorum yapmayı reddeden hükümet temsilcileri, henüz Türkiye ve mukim şirketlerin yaptırımları deldiğine dair hiçbir kanıt olmadığının altını çiziyordu. ABD Hazine Bakanı Yardımcısı Wall Adeyemo, Türk mevkidaşı Yunus Elitaş’a, “Rus şirket ve kurumları ve vatandaşlarının, Türkiye’yi ABD ve diğer 30 ülkenin uyguladığı yaptırımlardan kurtulmak için kullandığına dair endişelerimiz var” uyarısıyla Batı’da resmen tutum değişikliği başladığını görüyoruz.
Adeyemo ve Elitaş arasındaki görüşmeyle ilgili haberin orjinalini linkte bulabilirsiniz.
SÖZCÜ’de çıkan Türkçe yorum ise şu şekilde:
Son haftalarda Türkiye ile Rusya arasındaki yakınlaşmadan rahatsızlık duyulduğunu sık sık gündeme getiren Batılı diplomatlara biri daha eklendi. ABD’nin Türkiye’yi, Rusya ile yakınlaşmadan ve ekonomik işbirliği planlarından dolayı olası bir yaptırım senaryosu konusunda uyardığı ortaya çıktı.
“ENDİŞELERİMİZ VAR”
ABD Hazine Bakanlığı’ndan üst düzey bir yetkilinin önceki gün Türk mevkidaşını uyardığı kaydedildi. ABD Hazine Bakanı Yardımcısı Wall Adeyemo, Türk mevkidaşı Yunus Elitaş’a, “Rus şirket ve kurumları ve vatandaşlarının, Türkiye’yi ABD ve diğer 30 ülkenin uyguladığı yaptırımlardan kurtulmak için kullandığına dair endişelerimiz var” dediği öğrenildi.
İki isim arasındaki telefon görüşmesinde taraflar arasında Rusya’ya yaptırımların uygulanması konusunda görüşmelerin gerçekleştiği de belirtildi.
Öte yandan Türkiye’den yapılan açıklamada ise, “Elitaş, Türkiye’nin mevcut süreçte ve yaptırımlarda pozisyonunun değişmediğini söyledi” denildi. Ankara’nın olası bir yaptırım ihlaline izin vermeyeceği de belirtildi.
YORUM
Batı basınında Türkiye’nin Rusya yaptırımlarını deleceği kaygısı ülkemizle ilgili bir numaralı gündem. Ankara’nı onayıyla ya da özel sektörün kendi çabasıyla bu tür girişimler olduğuna dair kanıtımız yok. Ancak, bir çok Türk uzman Erdoğan ve Putin arasında gerçekleşen Suşa zirvesinde bu konunun masaya yatırıldığını iddia ediyor.
Zeynep Gürcanlı şöyle yazmıştı:
“AK Parti hükümeti, Ukrayna savaşı nedeniyle beklenmeyecek sertlik ve netlikte Batı yaptırımları ile karşı karşıya kalan Putin’in Türkiye üzerinden dünyaya açılma fikrine bayılacağını hesaplıyordu. Bu açıdan Rusya ile ekonomi alanında girilecek işbirliğinin, Türkiye’de de ekonomik krizin dağıtılması, hiç olmazsa ötelenmesi için zemin hazırlayacağını umuyordu; Pek olmadı”.
Başka kaynaklara göre ise, Rusya Türkiye’ye daha fazla para yollamak için yaptırımların delinebileceği yeni serbest bölgeler istedi.
Açıkçası, elimizde Erdoğan ve Putin’in bir yaptırımları delme planı kotardığına dair bilgi yok. Ticaret ve finans akımları içinde de bu tür bir detaya erişemedik.
Fakat Batı’nın bir hafta içinde “yaptırımlar delinmiyor” resmi görüşünden, “kaygılıyız”a geçmesi kesinlikle not edilmeli. Ankara’nın bu olasılığı bertaraf etmek için her türlü önlemi alması şart. Aksi halde, ABD’nin Rusya’ya destek veren ülkelere uyguladığı ikincil yaptırımlar kapsamına girebiliriz.
ABD Dışişleri’nden gelen uyarının henüz piyasalarda fiyatlanacağını sanmıyoruz. Fakat, arkası gelirse, CDS primleri yeniden 900 puan düzeyine fırlayabilir. Uyarıların resmi restleşmeye dönüşmesi ise bireysel yatırımcıyı yeniden dövize yöneltebilir.
FÖŞ cevapladı: Dışarıdan Para Gelir mi? Ekonomiyi Kurtarabilir mi?
Erdal Sağlam: Yeni Reza Zarrab’lar aranıyor
İktidara yakın Türkiye gazetesi: Esad’ın Erdoğan’dan beş talebi var